ترزی ، احمدپاشا ( 1089ه - /1678م )

از دانشنامه فلسطین


حاکم بیت المقدس و لجون بود . وی فرزند حسین بن اسماعیل معروف به ترزی دمشقی است که نخست از افراد ینی چری دمشق بود و در سال 1076ه - /1665م با مقام سرداری در خدمت عساف بن فروخ امیر با قافله حاجیان شام همراه شد . پس از آن در سال 1079ه - /1668م کدخدای یبی چری و سپس کدخدای محمدپاشا شد که در سال 1083ه - /1672م از طرف سلطان به امارت حج منصوب شده بود . در سال 1084ه - /1673م حاکم ایالت دمشق گشت و در سال 1087ه - /1676م به مقام امیر امرا و پاشای بیت المقدس ارتقا یافت و در همان سال به امارت حج مأمور شد . اعراب بادیه نشین در زمین معظم سر راه حاجیان را گرفتند ولی او با آنها به جنگ پرداخت و دستشان را از سر حاجیان کوتاه کرد . در سال 1088ه - /1677م امارت لجون نیز پس از یوسف بن علی از آل طربای ، به وی سپرده شد و بدین ترتیب امارت بیت المقدس و لجون را یکجا داشت .

در سال 1089ه - /1678م وفات یافت و دو فرزند از او بر جای ماند . یکی به نام محمد بود که به دیار روم رفت و تمامی ماترک پدرش را از بین برد و هرچه را که به ارث برده بود فروخت . دیگری مصطفی نام داشت که ادیب و شاعر بود و در دمشق مقیم شد . محبی در کتابش " ذیل نفحه الریحانه " و همچنین مرادی در " سلک الدرر " زندگینامه وی را آورده اند . به قول اینان او " در ابیات مهارت و برجستگی داشت و با طب و سایر علوم کاملاً آشنا بود " . دیوان شعری خطی از وی به جای مانده است که در برلین به شماره 8034 . Pet(11)287 ثبت شده است . " به هنگامی که اسعد پاشای اعظم والی دمشق و امیر حج شامیان کشته شد ، سربازان در دمشق سر به شورش گذاشتند " فرزند مصطفی کشته شد و خانه و زندگی او به تاراج رفت .

وی در سال 1160ه - /1747م فوت کرد .

مآخذ :

#مجله معهدالمخطوطات العربیة : صفحات من تاریخ دمشق ، قاهره 1960 .

  1. محبی ، محمدامین : خلاصة الأثر فی أعیان القرن الحادی عشر .
  2. مرادی ، محمد خلیل : سلک الدرر فی أعیان القرن الثانی عشر ، قاهره 1892م .