بین المجالس عربی ( کنفرانس - )

از دانشنامه فلسطین


هنگامی که اقدامات خصمانه‌ی انگلیس بر ضد فلسطین و ملت آن

به بالاترین حد رسید و انگلیس آشکارا کوشش خود را برای یهودی کردن شهرهای مقدسه افزایش داد ، کمیته‌ی عالی عربی فلسطین برای ابراز مخالفت با آنچه در فلسطین می‌گذشت و نیز مخالفت با توطئه‌ی شوم یهودی کردن آن چندین هیأت فلسطینی را به پایتخت‌های کشورهای عربی و اسلامی فرستاد . حاج محمدامین الحسینی نیز به عنوان رئیس کنفرانس جهان اسلام ، از کشورهای عربی و اسلامی و رهبران مردم و علما و هیأت‌های دینی و مجالس نمایندگی و قانون‌گذاری برای کمک جدی و فعال به فلسطین و ملتش یاری خواست . این درخواست و تلاش‌های هیأت‌های فلسطینی یاد شده تأثیر عمیقی در کشورهای عربی و اسلامی گذاشت ، اهتمام آنها را نسبت به قضیه‌ی فلسطین افزایش داد و باعث افزایش حمایت‌های سیاسی و مادی از انقلاب فلسطین گردید . این تلاش‌ها باعث شد که مجالس نمایندگی و قانون‌گذاری و سازمان‌های دیگر به عنوان نمایندگان مردم ، جلسات ویژه‌ای برای مسأله‌ی فلسطین و دفاع از آن تشکیل دهند .

کمیته‌ی عالی فلسطین به خاطر موضع‌گیری‌های این مجالس ، نامه‌هعای تشکر آمیزی برای آنها فرستاد و برگزاری کنفرانس عمومی بین‌المجالس در یکی از پایتخت‌های عربی یا اسلامی را پیشنهاد نمود تا قضیه‌ی فلسطین بررسی شود و طرح‌ها و پایه‌هایی برای کمک به فلسطینی‌ها و حمایت از آنها وضع شود . این پیشنهاد در پایتخت‌هیا عربی و اسلامی با استقبال گرمی روبه‌رو شد . در قاهره در مجلس سنای مصر و نیز در مجلس نمایندگان ، کمیته‌ی فلسطین تشکیل گردید و هر دو کمیته از این پیشنهاد حمایت کردند و تصمیم گرفتند که مصر برای برگزاری کنفرانس در پائیز 1938 در قاهره ، از مجالس نمایندگی و قانون‌گذاری کشورهای عربی و اسلامی دعوت نماید . ارایه‌ی این دعوت به نام پارلمان مصر به محمدعلی علوبه ، عضو مجلس سنای مصر و رئیس کمیته‌ی دره نیل علیا برای کمک به فلسطین واگذار شد .

برای اعتبار بخشیدن بیشتر و نیز تکمیل مظاهر قدرت و نفوذ کنفرانس آینده ، کمیته‌ی عالی عربی فلسطین به علوبه و مسئولان مصری پیشنهاد کرد که از تعدادی از بزرگان و علمای دینی مسلمانان و سازمان‌های اسلامی که دارای صفت نمایندگی باشند ، برای شرکت در کنفرانس دعوت به عمل آید و نیز خود از طرف کمیته‌ی عالی عربی به عنوان نماینده‌ی مردم فلسطین دعوت شود . این پیشنهاد مورد قبول واقع شد و به طور رسمی از شخصیت‌ها و سازمان‌های اسلامی پیشنهاد شده ، نیز از مجالس نمایندگی و قانون‌گذاری در کشورهای عربی و اسلامی دعوت به عمل آمد .

این کنفرانس در اکتبر سال 1938 در قاهره برگزار شد و نمایندگانی از مجالس نمایندگی مصر ، سوریه ، عراق ، لبنان ، اردن ، ایران ، مجلس شورای عربستان سعودی ، مجلس قانون‌گذاری ولایت بنگال هند و سازمان رابطه الاسلامیه در تمامی هند و کمیته‌ی عالی عربی فلسطین ، در آن شرکت کردند . تعدادی از بزرگان ، علما و مفتی‌ها و رهبران مؤسسات مختلف اسلامی از تونس ، مغرب ، برقه و سودان ، هند ، افغانستان ، یمن و کشورهای دیگر نیز در کنفرانس شرکت داشتند . ریاست کنفرانس با فارس الخوری رئیس مجلس نمایندگان سوریه بود .

جلسات کنفرانس به طور پی در پی به مدت یک هفته تشکیل گردید و یک سلسله تصمیمات در مورد قضیه‌ی فلسطین اتخاذ شد و اعضای کنفرانس بر حمایت از خواسته‌های فلسطینی‌ها و منشور ملی آنها صحه گذاشتند . نیز بر ضرورت قیام اعراب و مسلمانان برای دفاع از فلسطین و یاری رساندن به انقلاب آن و ارایه‌ی کمک‌های عالی و غیره به فلسطینی‌ها تأکید شد . کنفرانس تلگرام‌هایی به تمامی پارلمان‌های جهان فرستاد و از آنها برای رفتار عادلانه با اعراب فلسطین و تحقق خواسته‌های عادلانه و برحقشان و توقف وحشیگری‌ها و کشتارهایی که انگلیس و یهودیان علیه ملت فلسطین مرتکب می‌شوند ، کمک خواست . این کنفرانس یک کمیته‌ی پی‌گیر پارلمانی که مقرش قاهره بود ، تشکیل داد و تصمیم گرفت مستقیماً با انگلیس در تماس باشد و با این حکومت درباره‌ی مسأله‌ی فلسطین و ایجاد راه‌حل عادلانه‌ای که مورد رضایت اعراب و مسلمان‌ها باشد گفت‌وگو نماید . این هیأت که از " محمدعلی علویه " ، " عبدالرحمن صدیقی " و " جودری خلیف‌الزمان " تشکیل شد ، حدود یک ماه در لندن ماند و با شمار زیادی از اعضای مجلس عوام انگلیس دیدار کرد . همچنین با " مالکولم مکدونالد " وزیر مستعمرات و تعدادی از اعضای لردها و نیز با لرد " جرج لوید " لرد " لامنحبتون " و لرد " ونترتون " گفت‌وگو نمود . دفتر عربی در لندن نیز ( نک - : مرکزی عربی ) همراه با هیأت در دیدارها شرکت می‌کرد و سخنرانی‌هایی در باشگاه‌های سیاسی و جمعیت‌ها ایراد می‌نمود . اما مطبوعات انگلیس در مقابل تمامی این تلاش‌ها و فعالیت‌ها سکوت اختیار کردند . در نهایت این هیأت تصمیم گرفت که جزوه‌ای منتشر کند و در آن دیدگاه کنفرانس قاهره را نسبت به قضیه‌ی فلسطین تشریح نماید . پس از آماده شدن این جزوه ، مبالغ کلانی به مطبوعات انگلیس به عنوان اجرت پرداخت گردید تا انتشار این جزوه اعلام شود . با بعضی چاپخانه‌های لندن نیز تماس گرفته شد تا آن را چاپ کنند . اما حتی یک چاپخانه حاضر نشد که این جزوه را چاپ نماید و تمامی آنها برای هیأت عذرتراشی می‌کردند .

مأخذ :

  1. الموسوعة الفلسطینیة : المؤتر المرلمانی العربی العالمی ، جلد چهارم ، 1984