اروپا ( مواضع کشورهای جامعه نسبت به انتفاضه فلسطین - )
در پی جنگ جهانی اول و پیوستن دولت عثمانی به متحدین ، کشورهای اروپایی به ویژه انگلستان از جانب مسلمانان احساس خطر کردند و درصدد بر آمدند با حمایت کشورهای غربی ، دولتی را در قلب خاورمیانه ایجاد کنند تا ضمن تضعیف دولتهای اسلامی در مقابل اروپا ، خطر ورود مسلمانان به اسپانیا و فرانسه را خنثی سازند .
در راستای این توطئه ، امپراطوری عثمانی به دو قوم بزرگ ترک و عرب تقسیم شد و سپس سرزمینهای اعراب نیز ، به کشورهای مختلف تقسیم و جامعه ی عربی دچار تفرقه گردید .
پس از جنگ جهانی دوم که زمینههای لازم برای چنین هدفی فراهم گردید ، دولت انگلستان به نمایندگی از سوی دولتهای اروپایی و آمریکا ، رژیم صهیونیستی را در حساسترین نقطه ی خاورمیانه به وجود آورد و پس از مدتی به دلیل ناتوانی خود در حمایت از اسرائیل ، حمایت و پشتیبانی از آن را به آمریکا واگذار کرد ، چرا که این کشور توانایی بیشتری را برای حمایت از این رژیم دارا بود .
این سیاست در جهت نفوذ بیشتر اسرائیل در کشورهای اسلامی و دسترسی و تسلط بر منابع نفتی خاورمیانه و تأمین بازار صنعتی غرب طراحی شد .
اروپاییان از آن پس وانمود میکردند که از طرفداری مستقیم از رژیم صهیونیستی دست برداشته اند . ولی با موضعی به ظاهر صلح آمیز ، سعی در اشراف و نظارت بر خاورمیانه داشتند و می خواستند بحران خاورمیانه و در رأس آن ، قضیه ی فلسطین را براساس اصل حفظ حقوق ملی یهودیان و فلسطینیان به طور مساوی ، حل کنند
اروپائیان در راستای اهداف خود ، نقش به سزای در صدور قطعنامه ی تقسیم فلسطین به دو دولت و سپس تعیین حدود و مرزهای آن طی قعطنامه ی 181 صادره از شورای امنیت سازمان ملل در سال 1948 داشتند و با منع دولتهای عربی به ویژه فلسطینی ها از بحث درباره ی منطقه ای که انگلستان طی قرارداد سایکس پیکو به آنها واگذار کرد ه بود ، کمک زیادی به صهیونیستها نمودند .
دولتهای اروپایی به ویژه آنها که عضو پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو ) بودند ، اسرائیل را به تمامی امکانات نظامی ، اقتصادی و سیاسی مجهز کردند تا همواره تهدیدی برای رفاه و امنیت اعراب باشد .
مطالب فوق از بررسی مواضع کشورهای اروپایی در مورد بحران منطقه و با استناد به موارد زیر ، استنباط می شود :
- اقدامات اروپا در زمینه ی بحران منطقه بر این اساس استوار است که اسرائیل یکی از دولتهای رسمی منطقه است . به همین دلیل کلیه ی تلاشهای به اصطلاح صلح جویانه آن با هدف قانع ساختن اعراب و فلسطینیان در مورد این مسأله و اعتراف اعراب به حقانیت وجود اسرائیل صورت می گیرد .
- وجود اسرائیل از نظر اروپا ضرورت دارد و این ضرورت را میتوان در چگونگی شکل گیری این رژیم در سرزمین مسلمانان و اعراب ، همچنین عنایت و توجه خاص دولتهای اروپایی و عضو بازار مشترک مشاهده کرد و این روابط قوی و پشتیبانی بی دریغ آنها از رژیم اسرائیل را در راستای مقابله ی آن با کشورهای عربی و اسلامی دانست .
- یهودیان اروپایی از شاخه های فرهنگ و تمدن غرب به شمار میروند و به همین دلیل اروپائیان اقدام به ایجاد رژیمی یهودی کرده اند تا این فرهنگ را در کشورهای اسلامی و عربی گسترش دهند .
- تمامی اقدامات اروپاییان برای فلسطینیان برمبنای این عقیده است که آنها پناهنده هستند نه ساکنان اصلی و بومی آن منطقه . لذا از آنان به عنوان صاحبان اصلی سرزمینشان جانبداری نمیشود بلکه به عنوان یک شهروند در سرزمین بیگانه نام برده می شود .
- انتفاضه ی فلسطین از نظر اروپاییان ، فقط یک حرکت مردمی برای درخواست حقوق اجتماعی آنها تلقی میشود و فشارهای اروپا به اسرائیل هم در همین راستا میباش ، بدین معنی که اسرائیل حقوق اجتماعی فلسطینی را بدهد و شهرکهای مهاجرنشین یهودی را در مناطقی که از نظر قانون ، اختصاص به اعراب دارد احداث نکند .
کشورهای اروپایی گاهی اوقات اقدامات وحشیانه ی نیروهای صهیونیستی در برابر فلسطینیها و پایمال کردن حقوق انسانی آنها را محکوم کرده اند از جمله پارلمان سوئیس علی رغم اینکه به مسائل سیاست خارجی کمتر علاقه نشان میدهد در اثر اقدامات وحشیانه ی رژیم صهیونیستی مجبور به موضعگیری شد و در تاریخ 28/6/1368 به طور بی سابقه ای اجلاس پاییزه ی خود را با انتقادی تند از سیاستهای رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی آغاز نمود به طوری که این چنین موضع گیری از سوی پارلمان سوئیس بسیار تازگی داشت . زیرا در گذشته ، همواره در آغاز جلسات پاییزه پارلمان بر سیاست امنیت و صلح کشور و نیز بر ضرورت افزایش فعالیتهای جامعه ی جهانی به ویژه جامعه ی اروپا برای مواجهه با تنگناهای سیاسی موجود در اسرائیل و تحقق صلح در منطقه تأکید میکرد .
علاوه بر گزارش فوق ، سمپوزیوم اروپایی سازمانهای غیردولتی در تاریخ 6/6/1370 در مورد مسأله فلسطین با صدور قطعنامه ای ضمن محکوم کردن سیاستهای ضد انسانی رژیم اشغالگر قدس در قبال فلسطینیان ساکن سرزمینهای اشغالی از کشورهای اروپایی خواست تا از حقوق مردم فلسطین دفاع کنند .
در بخشی از قطعنامه ی سمپوزیوم آمده است : این سمپوزیوم از ادامه ی شکنجه و آزار مردم فلسطین و نقض آشکار حقوق بشر توسط رژیم اشغالگر قدس به شدت بیمناک است و ضمن حمایت از حق حاکمیت مردم فلسطین و قیام رهایی بخش انتفاضه ، هشدار میدهد که رژیم صهیونیستی ، همچنان سیاست بیرون راندن فلسطینیان از سرزمینهایشان و جایگزین ساختن آنان توسط مهاجرین یهودی را دنبال میکند .
این قعطنامه همچنین از کشورهای عضو بازار مشترک اروپا خواست که توانایی های خود را جهت وارد آوردن فشار بر این رژیم و کمک به احقاق حقوق مردم فلسطین به کار بندند .
در یک جمع بندی کلی میتوان بیان داشت که جامعه ی اروپا ، با چشم پوشی از حقوق تاریخی مردم فلسطین ، آنها و رژیم صهیونیستی را در یک ردیف قرار داده و صرفاً بعضی اوقات در رابطه با حوادث و رویدادهای جاری در سرزمینهای اشغالی موضع گیری میکند . مثلاً در اجلاسیه ی خود که به مناسبت حوادث فلسطین و سرکوب فلسطینیان توسط اسرائیل برگزار کرد از اقدامات سرکوب گرانه ی رژیم صهیونیستی اظهار تأسف نمود و فقط طرفهای فلسطینی اسرائیلی را به خویشتن داری دعوت کرد تا از اعمال خشونت در سرزمینهای اشغالی جلوگیری شود .
مآخذ :
- انصار الثورة اسلامیه فی فلسطین : الانتفاضه ، جلد سوم ، بیروت 1992 .
- عوض ، صالح : الانتفاضه ، مؤسسه الزیتون اللأعالام و النشر ، الجزیره .