احمد‌بن‌محمد‌بن‌ابراهیم‌بن‌هلال‌مقدسی ( 765 - 714ه - /1326 - 1314م )
امام ، حافظ ، محدث ، ابومحمود جمال الدین مقدسی شافعی ، نسب او به صحابی جلیل القدر " تمیم داری " می‌رسدکه پیغبر ( ص ) زمین خلیل را به او اقطاع داد . در بیت المقدس به دنیا آمد ، نزد علمای بیت المقدس و مصر و دمشق علم فراگرفت . به تدوین و جمع‌آوری وگفتن حدیث اشتغال می‌ورزید و گروهی از فضلا آنها را از وی فرا گرفتند . در مدرسۀ تنکزیه که یکی از بزرگترین مدارسی است که ممالیک در بیت المقدس تاسیس کردند ، تدریس می‌کرد .
ابو محمودکتابهای بسیاری نیز تالیف کرد ، که مشهورترین آنها " مشیر‌الغرام الی زیاره‌القدس و الشام " - برانگیختن شوق به زیارت بیت المقدس و شام - و این کتابی است در فضایل بیت المقدس و یکی از مشهورترین تالیفات است دربارۀ تاریخ فلسطین اسلامی که بسیاری در تالیفات خود بر آن استناد کرده‌اند . کتاب به دو بخش تقسیم می‌شود : بخش اول در فضیلت‌های شام و فلسطین به طور اعم و بخش دوم آ ن به فضیلت‌های مسجدالاقصئ اختصاص دارد . این کتاب در سال ١٩۴٦ در یافا* به چاپ رسید . نسخه‌های خطی این کتاب در موزۀ٠ فلسطین در بیت المقدس و درکتابخانه‌های جهان وجود دارد . ازکتابهای خطی دیگر او : " المصباح فی الجمع بین‌الاذکار و السلام - المصباح در مجمع میان ذکر گفتن و سلاح برداشتن و " افحام‌المحاری باخبار تمیم‌الداری " - قانع کردن مخالف با اخبار تمیم داری - و " اقتضاء المنهاج فی احادیثالمعراج " - پیگیری طریق در احادیث مربوط به معراج - و شرح سنن ابی داودکه آن را " انتحاءالسنن و اقتضاء‌السنن - راهیابی و راهجویی " می‌توان نام برد . شیخ ابومحمود در مصر وفات یافت .
مآخذ :
- خیفه ، حاجی : کشف الضنون عن اسامی الکتب و الفنون ، استانبول 1941 .
- عقلانی ، ابن حجر : الدرر الکامنه فی اعیان الماثة الثامنه ، قاهره 1966 .
- حنبلی ، مجیر‌الدین : الانس الجلیل بتاریخ القدس و الخلیل ، نجف 1968 .
- عسلی ، کامل : مخطوطات فضائل بیت‌المقدس ، عمان 1981 .
- کراچکوفسکی : تاریخ الادب الجغرافی العربی ، قاهره 1963 - 1965 .
- مکی ، تقی‌الدین محمد بن فهد : الحظ الالحاظ بذیل طبقات الحفاظ ، دمشق 1347 ه - .
- Ahlwardt : Verzeichniss der Arabischen, Berlin 1897.
- Brockelmann,c : Geschichte der Arabischen Literatur, Leiden 1938.
- De Slane : Catalogue des Manuscrits Arabes.
