ابان ، آبا ( 1915 - )
سیاستمدار صهیونیستی که در سال 1915 در جنوب آفریقا به دنیا آمد و در دانشگاه کمبریج انگلیس در امور مربوط به اعراب و شرق به تحصیل پرداخت . سپس به ارتش انگلیس ملحق شد و بنابه خواست خودش در سال 1941 برای کار در دفتر وزیر مختار ( سفیر ) انگلیس در مصر به قاهره منتقل شد و به عنوان افسر رابط بین انگلیس و آژانس یهود مشغول به کار شد . وی مدتی سمت استادی تدریس زبانهای عبری ، عربی و فارسی را در دانشگاهها در اختیار داشت و از بدو شروع جنگ جهانی دوم در فعالیتهای مربوطه به قوم یهود و جنبش صهیونیسم جهت به دست آوردن میهن ملی یهود و شناساندن آن به عنوان یک کشور مستقل و آزاد شرکت فعال داشته است .
در سال 1946 در بخش سیاسی آژانس یهود به کار پرداخت و کارش به امور اعراب اختصاص یافت . به دنبال اعلام تشکیل دولت اسرائیل به عنوان نماینده آن در سازمان ملل متحد تعیین شد و تا سال 1959 در این منصب باقی ماند . وی همچنین با حفظ سمت از سال 1950 تا 1959 به عنوان سفیر اسرائیل در ایالات متحده آمریکا فعالیت می کرد و بعد از آن به عنوان نماینده حزب مابای در پارلمان اسرائیل انتخاب گردید . در سال 1960 در دوران نخست وزیری دیوید بن گورین منصب وزارت فرهنگ و آموزش را در اختیار گرفت و در سال 1963 در دوران نخست وزیری لیوی اسکول معاون نخست وزیر شد و به عنوان نماینده نخست وزیر در پارلمان اسرائیل انجام وظیفه کرد و از سال 1966 تا 1973 به سمت وزیر امور خارجه تعیین گردید و در اثر سخنرانی مهیجی که پس از جنگ شش روزه 1967 در سازمان ملل ایراد کرد معروفیت جهانی پیدا نمود .
وی از کارشناسان و متخصصان در سیاست خارجی آمریکا و از نزدیکان شخصی دستگاه حاکمه آمریکا به شمار می رود و با جانسون رئیس جمهور آمریکا نقش مهمی در زمینه سازی جنگ 1967 داشت ، مشارالیه در سخنرانی مردی است توانمند و در نطق و بیان تسلط کامل دارد و در دوران فرایند صلح خاورمیانه ( 1373 - 1370 ) به نفع تضمین صلح و امنیت اسرائیل تا حدودی نرمی و ملایمت در برخورد با اعراب از خود نشان داد .
نامبرده دارای تألیفاتی است که مهمترین آنها کتابهای زیر می باشد : " صدای اسرائیل " ، " صهیونیست و جهان غرب " و " قوم من " که کتاب اخیر به فارسی ترجمه شده و در ایران به چاپ رسیده است . در دوران اخیر ، باز کردن حسابهای غیرقانونی در خارج اسرائیل سبب رسوایی وی گردید .
مشارالیه اخیرا خاطراتش را چاپ و منتشر کرده است .
دیپلمات و سیاستمدار اسرائیلی ، در سال 1915 در آفریقای جنوبی متولد شد و در انگلیس بزرگ شد . در طول جنگ جهانی دوم در خدمت اداره اطلاعات انگلیس در قاهره و قدس بود . پس از جنگ ، به اداره سیاسی آژانس یهود پیوست ، و عضو هیأت یهودی مأمور مذاکره با گروه ویژه سازمان ملل پیرامون بررسی موضوع فلسطین بود . پس از پذیرش اسرائیل در سازمان ملل در سال 1949 ، به ریاست هیأت نمایندگی اسرائیل در آن سازمان تعیین شد . در سال 1950 به سفارت اسرائیل در آمریکا منصوب شد ، و در این دو مقام که جزء مهم ترین مناصب دیپلماسی اسرائیل به شمار می آید ، تا سال 1959 خدمت کرد . از جمله ویژگیهای آبا ابان دفاع [سرسختانه ]وی از سیاست های اسرائیل حتی سیاستهایی که اعضا با آنها مخالف بود - می باشد . مانند دفاع وی از تجاوزهای اسرائیل در نوار غزه که در سال 1955 در سازمان ملل متحد به انجام رساند . این در حالی بود که وی [قبلاً] طی نامه ای به بن گوریون ، به سیاست اسرائیل در این رابطه اعتراض کرده بود .
پس از بازگشت به اسرائیل در سال 1959 [در پایان مأموریتش در آمریکا و سازمان ملل] ، به حزب ماپای پیوست و وارد فعالیتهای سیاسی شد . چنانکه در مجلس پنجم به نمایندگی انتخاب گردید و سپس به عنوان وزیر مشاور منصوب شد . پس از استعفای زالمان آران در تابستان سال 1960 ، وزیر آموزش و فرهنگ شد و برای مدت سه سال در این مقام باقی بود . در سال 1963 در دولت " لوی اشکول " معاون نخست وزیر شد . وی در خلال سالهای 1966 و 1974 در دولتهای لوی اشکول و گلدامایر وزیر خارجه بود .
مواضع وی نسبت به مواضع اشکول و سپس مایر - معتدل تر بود . چنانکه این امر منجر به اختلاف نظر فیمابین گردید و از جمله باعث شد تا اسحاق رابین که در آن زمان سفیر اسرائیل در واشنگتن بود بدون اطلاع و هماهنگی وی ، با اشکول و سپس مایر ارتباط مستقیم برقرار کند . هنگامی که رابین دولت اول خویش را در سال 1974 تشکیل داد ، [از عضویت در هیأت دولت ]کنار گذاشته شد . او در خلال سالهای 1984 و 1988 رئیس کمیته امور خارجی و دفاع مجلس بود . ولی علی رغم این امر ، اسم وی در فهرست نامزدهای حزب کارگر برای انتخابات سال 1988 مجلس وارد نشد ، و این باعث خشم یهودیان داخل و خارج اسرائیل گردید .
[آثار وی عبارتند از : جنبش جدید ادبی در مصر ، گردنه عدالت ، مسائل اجتماعی و فرهنگی خاورمیانه ، بدعت توین بی ، صدای اسرائیل ، موج ناسیونالیسم ، حییم وایزمن : مجموعه زندگینامه ها ، واقعیت و مشاهده در خاورمیانه ( مسائل خارجی ) ، مردم من ، اسرائیل در جهان ، کشور من ، اتوبیوگرافی ، دیپلماسی نوین ، میراث ، تمدن ، و یهودیان ، گواه شخصی ، و غیره . ]
مأخذ :
- موسوعة السیاسة ، مؤسسه العربیة للدراسات و النشر ، جلد اول ، چاپ سوم ، 1990 .
- شریدة ، محمد : رهبران اسرائیل ، بیژن اسدی و مسعود رحیمی ، انتشارات کویر ، 1378 .
