مخلص ، عبدالله ( 1947 - 1878 )
در عینتاب از توابع استان حلب از خانواده " شبجی خواجه زاده " پدرش افسر سپاه عثمانی بود ، پدرش به فلسطین آمد و این کودک در جنین بزرگ شد . پس پدرش به صیفا منتقل شد و عبدالله به همراه وی بدانجا رفت و در کنار عربی ترکی و فارسی را نیز فرا گرفت و در روزنامه ها و مجلات ادبی و سیاسی زیاد مطلب می نوشت مانند مجله عقبش به سر دبیری محمدکردعلی ، و مجله " نفائس العهدیه " به سردبیری خلیل بیدس و مجله جامعه علمی عربی در دمشق و مجله الزهراء در قاهره به سردبیری محب الدین خطیب و مجله کشاف در بیروت .
به عنوان عضو مجمع علمی و عربی در دمشق انتخاب شد . و مدیر اوقاف اسلامی در قدس شد و در این منصب گاهگاهی دست به اعمال سیاسی می زد و با رئیس مجلس
اعلی اسلامی برخورد پیدا می کرد . به دلیل علاقه ای که به تاریخ اسلامی داشت یک کتابخانه بی نظیر در فلسطین جمع آوری کرد که بیشتر کتابهایش عربی و اسلامی بود که از آثار مستشرقین بزرگ بود .
وی در زمینه تحقیقات باستان شناسی اسلامی و مسیحی کار کرد و دارای تلاش ملموسی در حفاری و تحقیق بود . از جمله در زمینه ضریح یوسف ( ع ) در شهرک بلاطنه در ناحیه نابلس تحقیقاتی انجام داد همچنین زمینه چاه یوسف ( ع ) درباره عجلان و درباره مقام عمروعاص در فلسطین تحقیقاتی انجام داد و درباره آنچه که در تاریخ و ادبیات از بیت رأس و غیره آمده تحقیقات مهمی انجام داد . عبدالله مخلص در زمینه ترجمه نیز کار کرد و این امر را در ترجمه ترکی " کتاب سیدة الفاتح " سلطان محمد ثانی به کاتبش فامق کمال می توان دید .
وی همچنین در زمینه نقد ادبی کار کرد و توانست ادبیات را براساس طبقاتی تحلیل نماید و بدنبال مواجهه با نظریه هنر با هنر و نقد لذوق موهوب بود . از جمله آثارش کتاب تاریخ مسجدالاقصی و کتاب تاریخ صفد و کتاب تاریخ بیت لحم و کتاب ادوات الحرب عندالعرب می توان نام برد .
مآخذ :
- یاغی ، عبدالرحمن : حیاة الادب الفلسطینی الحدیث ، بیروت 1968 .
- عودات ، یعقوب : من اعلام الفکر و الادب فی فلسطین ، عمان 1976 .