صقریر ( دره - )

از دانشنامه فلسطین


نسبت آن به عرب صقریر می رسد که در کناره هایش

مسکن گزیدند . از دره ها و سیل گاههای مهم ساحلی فلسطین بین یافا و غزه است که سیل های سرازیر شده از دامنه های غربی کوههای " الخلیل " ناحیه " النبی یونس " را به سوی دریای مدیترانه هدایت می کند .

این دره از منطقه روستای " اذنه " در فاصله 10کیلومتری غرب " الخلیل " و در ارتفاع پانصد متری از سطح دریا شروع می شود و پس از آنکه مسافت 10 کیلومتر را به سمت غرب طی می کند در حوالی روستای " الدوایمه " به سمت شمال غربی و به طرف روستای " القبیبه " و ویرانه های آن تغییر مسیر می دهد .

دره صقریر از نخستین بخشهایش در کوههای " الخلیل " تا این مکان تنگ و عمیق است و گذرگاهش را سنگهای آهکی سخت و متفاوت از هم قطع می کند که [عمر] آنها به عهد کرتاژ اول و ایوسین برمی گردد .

اما پس از آن گشوده می شود و گذرگاهش در جهت شمال غربی در محل ورودش به دشت ساحلی فلسطین وسعت می یابد که در آن رسوبات نرم دوران چهارم که با آنچه که سیلابها و بارانها و رسوبات و شن با خود آورده اند ترکیب یافته بیشترین مقدار را دارد .

تعدادی از سنگهای آهکی - - گچی در حوالی روستای " عراق المنشیه " در " خانق واضح " دره را قطع می کند . پس از آن مسیر دره در زمینی با شیب کم ادامه می یابد و از منطقه روستاهای " سوافیر " عبور می کند و مسیر اصلی اش تقریبا در سمت شمال و به موازات حاشیه تپه های شنی ساحل است .

سرانجام سیل گاه ، این تپه ها را در شمال ناحیه " اسدود " با چرخشی به سمت غرب قطع می کند و به این ترتیب به دریای مدیترانه در محلی که بسترش حدود یک کیلومتر وسعت می یابد ختم می شود .

سیل گاههای بسیاری - - اغلب از سمت راست - - به صقریر وارد می شود که آب سیل های نواحی غربی کوههای " الخلیل " به داخل آنها می ریزد که مهمترین آنها سیل گاه " السنط " و " وادی دو نقطه پایین الخلیل " یا الافرنج است . طول دره صقریر حدود 65 کیلومتر با شیب کلیحدود 1 : 130 می باشد و به دلیل اینکه از منطقه ای نیمه خشک عبور می کند میزان باران آن بین 350 و 450 میلی متر و سیستم جریان در این دره سیلابی است و چشمه سارهای کوچک اندکی دارد نظیر چشمه شیخ صالح در شمال غرب " عراق المنشیه " .

این سیستم جریان متکی بر باران را تغییر نمی دهد . در اطراف دره صقریر و نزدیک آن ویرانه ها و آثار اجتماعی قدیمی مسکونی و نشانه های روستاهای عربی جدیدی که صهیونیستها آن را ویران کرده اند و ایجاد مستعمرات جدید آنها به جای آن روستاهای پراکنده به چشم می خورد .

مآخذ :

  1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد 1 ، ق 1 ، بیروت 1973 .
  2. نقشه فلسطین : مقیاس .