حاصور ( شهر - )

از شهرهای باستانی مهم کنعانی است که بر بخش شمالی فلسطین مسلط بود و امروزه در تپه قدح و یا تپه وقاص - چنان که گهگاه بدین نام شناخته می شود - در شمال شرق شهر صفد و جنوب دریاچه حوله و هشت کیلومتری شمال جاعونه واقع است . تورات ذکر می کند که ملک یشوع آنجا را پس از تصرف به آتش کشید . چنین به نظر می رسد که اهالی حاصور در خانه های ثابت به سر می بردند و وجه تسمیه شهر ، نمایانگر تمایز آنان از چادرنشینان است . تا پیش از حمله یهودیان ، حاصور یکی از پناهگاههای مهم هکسوسها بود که در قرن 17 پیش از میلاد بر منطقه مسلط شده بودند . آشوریها در زمان تگلات فلاسر سوم ( 746 - 727 پیش از میلاد ) آنرا فتح کردند و پس از به اسارت در آوردن ساکنانش آنانرا به آشور منتقل کردند . بخت النصر کلدانی در اوایل قرن ششم پیش از میلاد آن جا را مورد حمله قرار داد . نام حاصور در اسناد باستانی نیز آمده است . به طوری که در نوشته های مصری متعلق به قرن 19 پیش از میلاد و نیز در متون ماری نامه های تل العمارنه ذکر شده است ، چنین برمی آید که این شهر زندگی خود را حدود سال 2700 پیش از میلاد شروع کرده و در سال 1700 قبل از میلاد به اوج گسترش خود رسیده باشد به طوری که مساحت آن در محوطه دیوارهای دژ به حدود 80 هکتار بالغ گردید .

در سال 1928 گارستانگ M . johnGartangاز دانشگاه لیورپول در تپه قدح دست به حفاریهای کاوشی زد و پیشنهاد کرد تا با شهر آزور Asor و یا حازور مطابقت داده شود . حفاریهای انجام شده نشان داد که این شهر از عهد مفرغ میانه هکزوز وجود داشته و تا دوره عمارنه در قرن 14 پیش از میلاد باقی مانده است . همچنین قلعه ای در جنوب شرقی تپه کشفشد که از پایان عهد مفرغ میانه تا پایان عهد مفرغ نوین وجود داشته است ( نک : به دوره های باستانی ) . شهر بار دیگر مسکونی گردید و تا عهد هلنی به حیات خود ادامه داد . در فاصله میان سالهای 1955 تا 1985 صهیونیستها به حفاریهای باستان شناسی گسترده ای در تپه ذکر شده اقدام کردند و پنج معبد را از زیر خاک بیرون آوردند که یکی از آنها متعلق به

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 133 ]]

سینsin ، رب النوع ماه و یکی دیگر به رب النوع آب و هوا متعلق بوده است . صهیونیستها در حفاریهای خود سعی نموده اند تا بر دوره آهن به عنوان دوره اسرائیلی در شهر تأکید نمایند - چنانکه خود ادعا می کنند - در سال 1953 صهیونیستها یک کوچ نشین را در نزدیکی شهر باستانی تپه قدح تأسیس کرده و آنرا " حاتسور " نامیدند که صهیونیستهای مهاجر از ایالات متحده آمریکا را در آن اسکان دادند . همچنین " حاتسور " دیگری در اشدود وجود دارد که یک کوچ نشین می باشد و در سال 1937 ایجاد شده و در سال 1946/1947 بازسازی گردید . قاموس کتاب مقدس نیز حاصور دیگری را در جنوب فلسطین ذکر کرده است .

مآخذ :

1. سوسه ، احمد : العرب و الیهود فی التاریخ ، دمشق 1973 .
2. خمار ، قسطنطین : موسوعة فلسطین الجغرافیة ، بیروت 1969 .
3. بوست ، جورج : قاموس الکتاب المقدس ، بیروت 1894 .
4. صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المتحلة (1948 - 1967) ، بیروت 1968 .
5. Garstang, j. : Liverpool Annals, t. XIV, 1927.
6. Illustrated Dictionary of Archaeology, 1977.
7. Olmstead, History of palestine and Syria, New york 1939.
8. Pirot, L. : Supplement du Ditionnaire de la Bible, t.III 1938.