کفر برعم ( روستای - )
روستای عربی از روستاهای جلیل الأعلی است که تقریبا در فاصله 17 کیلومتری در شمال غربی صفد واقع شده است . از مرزهای لبنان چهار کیلومتر فاصله دارد و از آن ، راه شوسه ای می گذرد که از راه صفد - عکا در جنوب آن جدا شده و سپس به سمت شمال شرقی در راهش به سوی جنوب لبنان منحرف می شود . این روستا در یک
منطقه کوهستانی که در حدود 750 متر از سطح دریا ارتفاع دارد ایجاد شده است .
این روستا را جهانگرد ، ادوارد روبنسون این گونه بیان می کند : " روستای کفر برعم به روی یک بلندی در ابتدای دره بر ما آشکار شد . سپس از میان شکافی که در سمت راست بیننده است نمایان گردید . " و شاید نام کفر برعم ترجمه نام کنعانی پیر ییام Periyamاست به معنی پربار است . سپس در دوره قرون وسطی با نام کنونیش برعم شناخته شد .
پاداره آثار باستانی فلسطین ابتدای اشغال انگلیس ، شروع به نوشتن موقعیت تاریخی و آثار کفر برعم نمود که دارای بقایای یک معبد که ممکن است یک کلیسا باشد و محل دفن و بقایای دستگاههای روغن کشی زیتون و آبگیرها و حوض هایی که در سنگها کنده شده اند ، می باشد . این ویرانه یادآور دهکده بدیا در سمت شمال غربی است که در آن بقایای تاریخی بسیاری از دیوارهای ویران شده و آبگیرها و بقایای ستونهایی که هنوز پابرجاست وجود دارد .
خانه های جدید کفر برعم به طور مرتب و فشره کنار هم بودند و از سنگ و خشت خام برروی بلندی در بالای رودخانه ای ساخته شده است . ساکنین اولیه آن محل ساختن دهکده شان را بر روی بلندی مرتفع در سمت شرقی یکی از رودهایی که به رود خلة العبد می ریزد ، انتخاب کردند . این بلندی ، خط تقسیمی است میان آبهای رود خلة العبد از سمت غرب و رود مأرة از سمت شرق که یکی از رودهایی است که به رود حنداج می ریزد و منطقه یک بعد استراتژیک و نظامی خاصی به خاطر سهولت دفاع از دهکده دارد .
کفر برعم ، به خاطر فراوانی آبهای چشمه ها و سرزمینهای پوشیده از جنگل و درختان میوه دار ، به خصوص زیتون دارای اهمیت اقتصادی زیادی می باشد . از این جهت ، این روستا مقام مهمی را دارا می باشد که توسطساکنینش آباد گردیده و مناطق مسکونی آن بر روی قطعه زمینی به مساحت 96 جریب امتداد یافت .
مساحت زمینهای این روستا ، 250/12 جریب است که شش جریب از آن مخصوص راهها و رودخانه هاست و صهیونیستها چیزی از سرزمینهای آن را در مالکیت خویش ندارند . کشاورزی حرفه اصلی ساکنین عرب آن بود و زمانی که اعراب هیب الرساتمة بر کفر برعم از سمت غرب احاطه داشته و چوپانی می کردند . اینان بلافاصله استقرار یافته و در کنار چوپانی و گله داری کشاورزی نیز نمودند .
تعداد ساکنین کفر برعم از 469 نفر در سال 1922 به 710 نفر در سال 1945 بالغ شد . سپس این تعداد در اوایل دهه پنجاه به 1000 نفر رسید . نیروهای اشغالگر اسرائیلی شروع به بیرون راندن ساکنان نمودند و به روستای جش که در مجاورت آن قرار داشت منتقل گردید . این نیروها برخلاف دستور دادگاه عالی ، اجازه بازگشت این افراد به روستایشان را ندادند و ارتش اسرائیل خانه های این روستا را در سال 1953 به منظور جلوگیری از اجرای قطعنامه بازگشت ویران کرد و راه را بر محکمه عالی بست . صهیونیستها در سال 1949 بر روی زمینهای روستا ، مستعمره برعم که در حال حاضر تابع کیبوتز ملی است را ایجاد کردند .
مآخذ :
- دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 6 ، ق 2 ، بیروت #1974 .
- صایغ ، انیس : بلدانیه فلسطین المتصله ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968 .
- نقشه فلسطین : مقیاس 000,1001 تابلو صفد .