عمرو ، مخلص ( 1908 - 1961 )
نویسنده و مبارزی است که در شهر الخلیل به دنیا آمد تحصیلات ابتدایی را در همانجا به پایان رسانید . تحصیلات دبیرستانی خود را در دانشسرایی در قدس به انجام رسانید و مدرک پایانی خود را در سال 1928 دریافت کرد . در سال 1929 به عنوان مدرس در اداره معارف عمومی مشغول به کار شد .
در تعدادی از شهرهای فلسطین رفت و آمد کرد تا اینکه سرانجام در دبیرستانی در زادگاهش الخلیل استقرار یافته در سال 1945 از کار آموزش دست کشید و خدمت در گروه آزادی بخش ملی پرداخت . مخلص عمر در اواخر
دهه بیست با تعدادی از بزرگان متفقین چپ عرب ارتباط داشت ، مخصوصا با دکتر " خلیل البدیری " پزشک بیمارستان العیون در قدس که از اولین افراد چپ قدس بود پس از آن در سال 1936 به حزب کمونیستی عرب پیوست و این پس از جداییش از کمونیستهای یهودی چپ بود .
پس از فروپاشی حزب کمونیستی عرب در سال 1941 چپهای عرب در فلسطین گروه مبارز فاشیستی که مجله الطلیعه را به چاپ می رساند تشکیل شد که این مجله بعد از چند ماه از صدور آن متوقف شد . این گروه مبارز پس از آنکه تعداد زیادی از چپهای فلسطینی به آن پیوستند شکل سیاسی منظمی به خود گرفت . از جمله این گروهها ، گروه آزادی ملی و اتحادیه کارگران عرب را می توان نام برد . ( ر : کتاب کار و حرکت کارگری )
بار دیگر چاپ مجله الطلیعه از سرگرفته شد و مجموعه ای از فرهنگی ها و روزنامه نگاران چپ عرب تحت عنوان هیأت روزنامه نگاران عرب که رهبری آن را گروهی از فرماندهان گروه آزادی بخش ملی به عهده داشت به این مجله روی آوردند . این گروه مجله الفد را در سالهای ( 1944 - - 1946 ) به چاپ رسانید و مخلص عمرو مقالات و خاطراتی را در این مجله با امضای مستقیم خود و یا با امضای " ابوهشام " به چاپ می رساند .
در سال 1947 در گروه آزادی بخش ملی شکاف ایجاد شد چرا که هیأت فرهنگی به رهبری مخلص عمر را رد کرد و محمد فیاض در همین اوان قرارداد اتحاد شوروی مبنی بر تقسیم فلسطین را پذیرفت ( نک : تقسیم فلسطین ) و افراد این هیأت به طور جداگانه و انفرادی یا در چارچوب ترتیبات ملی مانند جهاد مقدس به کار پرداختند .
مخلص عمرو در خلال جنگهای 1947 - - 1948 در مبارزه ای مسلحانه شرکت می کند . بعد از مصیبت به قطاع غزه رفت زیرا وی هم به عنوان بازرس آموزش و پرورش مشغول بود و هم به پشت ریاست دیوان کارمندان نایل شده بود . در سال 1954 به الخلیل بازمی گردد و در روزنامه الدفاع که در قدس به چاپ می رسید شروع به کار کرد که در دو قسمت " الخاطره " و " فی الصمیم " مطلب می نوشت . به سال 1958 نیروهای اردنی وی را بازداشت کردند .
در زندان قدس به مرض کبد دچار شد پس وی را بیمارستان دولتی در قدس بردند و از آنجا به بیمارستان
جراحی در عمان انتقال یافت و در همانجا وفات یافته به الخلیل منتقل و در آنجا دفن گردید .
مخلص عمر به هوش و ذکاوت و خوش خلقی و ایمان ملی مشهور بود . علاوه بر دیدگاه مارکسیستی که داشت از پیشگامان بینش قومی بود وی در اندیشه و فعالیت سیاسی خود مسأله ملی و قومی را پیوند داد .
مخلص عمرو تعداد زیادی از مقالات و سخنرانی ها و خاطره ها و تحقیقات گرانبهای خود را که در مجله های الدفاع و الغد و المقدسیه و الطبیعه بیروتی و الوثبه عراقی به چاپ رسانده بود از خود به جای گذاشت ولی در عین حال وی هیچ کتاب چاپ شده ای نداشت .
- یعقوب منبع العودات : من اعلام الفکر و الأدب فی فلسطین ، عمان 1976 مدرسه جاولیه از مدرسه های مشهور قدس است که در زاویه شمال غربی حرم واقع است امیر علم الدین سنجر جاولی نماینده غزوه قدس ( 683 - 745 ه/1284 - 1344 م ) آن را وقف کرده ، مدرسه ساخت به نام وی نامگذاری شد .
ساختمان قدیمی و اصلی آن به قبل از میلاد برمی گردد گفته شود این مدرسه قبلاً یک قطعه پابرج مراقبت یا یک دژ بوده است و رومیان آن را قرارگاه فرمانروایان خود قرار داده اند و گفته می شود که فرمانروای رومانی بیلاطس که حضرت مسیح را محاکمه گردد در آنجا اقامت گزیده بود .
در اوایل قرن نهم هجری/پانزدهم میلادی بعد از آنکه مدرسه شد به صورت منزلی برای اسکان نمایندگان قدس درآمد . در اواخر قرن دهم هجری/شانزدهم میلادی عثمانی ها آن را به قشلاق و مرکز حکمرانی تبدیل کردند . ( قدعیت الرایه القدیمه ) پس درباریان قدیمی شاه فراخوانده شدند و تا آغاز جنگ جهانی اول همین طور ماند .
در آغاز استیلاء بریتانیا مجلس اعلای اسلامی به اعتبار اینکه جزء املاک وقفی است آن را تصرف کرده و در آن مدرسه ای بنا کرد که به " روضه المعارف الوطنیه " نامگذاری شد . در اثنا انقلاب 1926 - - 1939 انگلیس آن را قرارگاه ارتشها خود قرار داد . بعد از آن جریان نیز دوباره این ساختمان مدرسه شد . در این مدرسه مدفن شیخ درباس الکردی الحکاری که از نیکوکاران بوده موجود است .
مآخذ :
- حنبلی ، مجیرالدین ، الأنس الجلیل بتاریخ القدس و الخلیل ، عمان 1973 .
- عارف ، عارف ، المفصل فی تاریخ القدس ، قدس 1961 .
- دباغ ، مصطفی مراد ، بلادنا فلسطین ، بیروت 1965 - 1974 .
