طرحهای صلح اسرائیل از 1989 تا 1992
در چهاردهم ماه مه 1989 ، دولت اسرائیل طرح زیر را با 20 رأی موافق و شش رأی مخالف تصویب کرد :
محتویات
اصول کلی :
- این سند اساس اقدامات سیاسی دولت اسرائیل برای پیگیری فرایند صلح و پایان دادن به حالت جنگی با کشورهای عربی ، حل مشکل عربهای یهودا و سامره و نوارغزه ، صلح با اردن ، حل مشکل آوارگان در یهودا و سامره و نوارغزه ، محسوب می شود .
- این سند شامل بخشهای زیر است :
الف : محورهای اصلی طرح .
ب : جزئیات اجرایی طرح .
ج : مسأله انتخابات . جزئیات مسأله انتخابات و دیگر موضوعات نیز در این طرح بررسی خواهد شد .
فرضیه های اساسی :
- این طرح ، با فرض وفاق ملی ، بر خطوط اساسی دولت اسرائیل و از جمله موارد زیر مبتنی است :
الف : اسرائیل در پی صلح و ادامه روند سیاسی مربوط به آن تنها از طریق مذاکرات مستقیم و براساس معاهده کمپ دیوید است .
ب : اسرائیل با تشکیل کشور دیگر فلسطینی در نوارغزه و در منطقه میان اسرائیل و اردن مخالف است .
ج : اسرائیل هرگز با سازمان آزادی بخش فلسطین مذاکره نمی کند .
د : به استثنای مواردی که با خطوط محوری منافع دولت اسرائیل هماهنگ است ، هیچ تغییری در وضع یهودا و سامره و نوارغزه ایجاد نمی شود .
- موضوعات مربوط به روند صلح :
الف : اسرائیل معاهده کمپ دیوید را سنگ بنای
مناسبی برای برقراری صلح در منطقه می داند و همه را به تلاش برای تقویت صلح و گسترش آن از طریق مشورتهای مداوم فرامی خواند .
ب : اسرائیل خواستار برقراری روابط مسالمت آمیز با کشورهای عربی است که خود را در حال جنگ با این کشور می دانند . هدف از این اقدام زمینه سازی برای یافتن راه حل همه جانبه و پایان دادن به تحریم و برقراری روابط دیپلماتیک و متوقف ساختن تحرکات خصمانه سازمانها و تریبونهای بین المللی ، همکاری منطقه ای و دو جانبه .
ج : اسرائیل خواستار انجام تلاشهای بین المللی برای حل مشکل آوارگان اردوگاههای یهودا و سامره و نوارغزه و بهبود شرایط زندگی آنهاست و آماده است که خود نیز در این تلاشها شرکت کند .
د : برای تسریع روند مذاکرات صلح ، اسرائیل پیشنهاد می کند که انتخابات دموکراتیک و آزاد میان فلسطینیان ساکن یهودا و سامره و نوارغزه در فضایی سالم انجام گیرد . از این انتخابات هیأتی به نمایندگی از طرف فلسطینیان برای مذاکره در مورد دوره انتقالی خودمختاری تعیین می شود .
این دوره مرحله آزمایشی همزیستی و همکاری است . پس از این مرحله ، مذاکراتی در مورد راه حل همیشگی انجام می گیرد ؛ با بررسی همه راه حل های پیشنهادی ، صلح میان اسرائیل و اردن برقرار می شود .
ه : طرحهای یاد شده باید به صورت همزمان اجرا شود .
و : جزئیات بند دال :
محورهای طرح :
مراحل :
- این طرح از دو مرحله اصلی تشکیل شده است :
الف : مرحله اول : دوره انتقالی حل مرحله ای .
ب : مرحله 2 : حل همیشگی .
- ارتباط میان این مرحله براساس جدول زمانی تنظیم می شود که طرح براساس آن پی ریزی شده است . این طرح روند صلح را بر مبنای قطعنامه های 242 و 338 ، اساس معاهده کمپ دیوید ، ترسیم می کند .
جدول زمانی :
- دوره انتقالی پنج سال است .
- در نزدیکترین زمان ممکن و حداکثر پس از گذشت سه سال از دوره انتقالی ، مذاکره برای دستیابی به راه حل همیشگی آغاز می شود .
- مذاکرات مرحله اول میان اسرائیل و نمایندگان فلسطینیان ساکن یهودا و سامره و نوارغزه انجام می گیرد و از اردن و مصر نیز در صورت تمایل دعوت می شود .
- مذاکرات مرحله دوم ( حل همیشگی ) میان اسرائیل و نمایندگان فلسطینیان و اردن انجام می گیرد و مصر نیز می تواند در این مذاکرات شرکت کند . در مذاکرات میان اسرائیل و اردن ، که هیأت نمایندگی فلسطینیان نیز در آن شرکت دارد ، قرارداد صلح میان اسرائیل و اردن بسته می شود .
کلیات انتقالی :
- در دوره انتقالی به فلسطینیان یهودا و سامره و نوارغزه خودمختاری داده می شود تا امور روزانه زندگی خود را اداره کنند ، مسئولیت امنیت و روابط خارجی و همه مسائل مربوط به شهروندان اسرائیلی یهودا و سامره و نوارغزه بر عهده اسرائیل است . جزئیات اجرایی طرح خودمختاری در چهارچوب مذاکرات " حل مرحله ای " بررسی و در مورد آن توافق خواهد شد .
کلیات راه حل دائمی :
- در مذاکرات مربوط به راه حل همیشگی ، هر یک از طرفها می توانند همه موضوعات مورد نظر خود را مطرح کنند .
- هدف مذاکرات باید در مورد زیر باشد :
الف : دستیابی به راه حل همیشگی مور قبول مذاکره کنندگان .
ب : ترتیبات صلح و مرزهای میان اسرائیل و اردن .
جزئیات عملی اجرای طرح صلح :
- پیش از هر چیز باید میان فلسطینیان و ساکنان یهودا و سامره و نوارغزه و همچنین مصر و اردن - - در صورتی که بخواهند نقشی در مذاکرات ایفا کنند - - بر سر محورهای صلح ، بحث و موافقتهای اولیه انجام گیرد .
- الف : بلافاصله مقدمات برگزاری انتخابات فراهم می شود که در آن هیأتی به نمایندگی فلسطینیان یهودا و سامره و نوارغزه برگزیده می شود . اختیارات و وظایف
این هیأت عبارت است از :
- شرکت در مذاکرات مربوط به دوره انتقالی ( توافق مرحله ای ) .
- تبدیل شدن به قدرت خودمختار در دوره انتقالی .
- تبدیل شدن به طرف اصلی گفت وگوهایی که برای مذاکرات حل و فصل همیشگی انجام می گیرد ، البته بسته به توافقی که سه سال بعد انجام خواهد گرفت .
ب : در دوره آمادگی برای برگزاری انتخابات ، خشونت در یهودا و سامره و نوارغزه فروکش می کند .
- توصیه می شود انتخابات به صورت منطقه ای برگزار گردد که جزئیات آن در مراحل بعد مشخص خواهد شد .
- هر فلسطینی ساکن یهودا و سامره و نوارغزه که از طرف ساکنان این مناطق انتخاب گردد به طور قانونی در اداره مذاکرات با اسرائیل سهیم است .
- رأی گیری آزاد و دموکراتیک و مخفیانه به عمل می آید .
- بلافاصله پس از تعیین نمایندگان فلسطینیان ، مذاکره در مورد قرارداد موقت ویژه دوره پنج ساله انتقالی آغاز می شود . در این مذاکرات همه مسائل مربوط به خودمختاری و ترتیبات ضروری برای اجرای آن بررسی می شود .
- در نزدیکترین زمان ممکن و حداکثر با گذشت سه سال از خودمختاری ، مذاکره در مورد حل و فصل همیشگی آغاز می گردد . در خلال مذاکرات تا امضای قرارداد حل و فصل همیشگی ، خودمختاری ادامه خواهد یافت . این امر در مذاکرات مربوط به توافق مرحله ای نیز مطرح خواهد شد .
طرح شورای صلح مرحله ای :
نک : صلح مرحله ای ، طرح شورای
طرح خطوط محوری دولت رابین :
نک : رابین ، طرح خطوط محوری دولت - 7/1992
طرح رابین :
نک : رابین ( طرح - )
وجوه مشترک طرحهای صلح اسرائیل :
- مخالفت با تشکیل دولتی فلسطینی .
- مخالفت با بازگرداندن قدس جدید و قدیم .
- مخالفت با عقب نشینی از بلندیهای جولان .
- مخالفت با حق بازگشت آوارگان و تشویق آنان به سکونت در خارج از فلسطین .
- به رسمیت نشناختن فلسطین و حق فلسطینیان .
- متوقف نساختن شهرک سازی و عقب نشینی نکردن از جولان .
- ادامه اشغال باریکه غزه .
مأخذ :
- گرفته شده از نشریه مرکز مطالعات استراتژیک - خاورمیانه ، شماره 38 ، تهران 13 شهریور 1372 .
