سافریه ( روستای - )
روستایی است عربی ، در 11 کیلومتری جنوب شرقی شهر یافا واقع شده و جاده یافا - - لد از نزدیکی آن می گذرد و جاده بیت المقدس - - یافا نیز در یک کیلومتری آن قرار دارد . نام آن در زبان سریانی " سافرای " به معنای صبح یا طلوع است و نام آن در معجم البلدان یاقوت حموی ذکر شده است .
زمینهای این روستا به صورت دشت و ارتفاع آن از سطح دریا 30 متر است . مساحت آن 95 جریب و مساحتزمینهای تابعه آن 12747 جریب است که 746 جریب آن غیرمزروعی و 12001 جریب آن زراعی است که در 4951 جریب آن صیفی جات کشت می شود و مساحت زمینهای مزروعی زیتون آن از 25 جریب تجاوز نمی کند . زمینهای این روستا به کشت گوجه شهرت دارد .
مقدار 10545 جریب زمینهای آن تحت تملک اعراب و 575 جریب آن به صورت مشاع متعلق به اهل روستا بود و یهودیان در حدود 1722 جریب از زمینهای آن را در تملک خود داشتند .
تعداد ساکنین روستا در سال 1945 در حدود 3070 نفر بود و در آن یک مدرسه ابتدایی پسرانه که 348 دانش آموز و هشت آموزگار بود وجود داشت و دانش آموزان آن کشاورزی را به طور عملی در زمین مجاور مدرسه که مساحت آن 11 جریب بود آموزش می دیدند . همچنین یک مدرسه ابتدایی کوچک دخترانه با 45 دانش آموز و یک معلم در روستا وجود داشت .
در تاریخ 28/4/1948 صهیونیستها این روستا را اشغال و بعد از یک سال بر روی زمینهای آن آبادی یهودی نشین " تسفریاه " یا " شافریر " را بنا نمودند .
مآخذ :
- دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد 4 ، ق 2 ، بیروت 1972
- صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المحتلة ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968
- Sami Hadawi : Villege statistice 1945, Beirut 1970.