رمان ( دره - )

از بارزترین پستیها و برآمدگیهای جغرافیایی و طبیعی بعد ازدره " الانهدام " سوری آفریقائی در فلسطین می باشد . دره رمان منطقه نقب از غیر خودش متمایز گردیده و بر محور شمال شرقی - جنوب غربی به طول 40 کیلومتر بین مرزهای فلسطین با سینا در غرب و اطراف دره عربه و پرتگاههای مشرف بر آن در شرق ، امتداد دارد . متوسط عرض این پستی به 7 کیلومتر می رسد . زمین این پستی در پائین ترین قسمتهای خود ، حدود 430 متر از سطح دریا ارتفاع دارد در حالی که بالاترین و بلندترین نقطه در جنوب غربی به 035/1 متر از سطح دریا می رسد ، و آن در قله کوه الرمان است که به بالاترین نقطه خود در تمام نقب می رسد . زمین این پستی را پرتگاهها و دیوارهای صخره ای زیادی از کلیه اطراف احاطه کرده است سمت جنوبی به خاطر جلگه ای و مرتفع بودنش سیلها راه خود را جهت خارج کردن آب بارانهای این پستی از راه دره که ازشمال به جلگه أردیخه و کوه أردیحه ( 713 متر ) و از جنوب به کوه ام جراء ( 701 متر ) محصور می شود ، باز می کنند . ارتفاع پرتگاهها و دیواره ای بلند ، در بعضی از جاها به 300 متر می رسد ، در حالی که در بعضی از قسمتها ، پستی و ارتفاع پستی آن بین 70 تا 100 متر در نوسان می باشد که بر زمینهای این پستی که دارای چین خوردگیهای ممتد است و بعضی از ارتفاعات و تپه های مختلف برآن مشرف است . دره رمان از دورترین نقطه جنوب غربی این پستی ، یعنی پائین ترین قسمتش همراه محور چین خوردگیها ، تا نصف مسافت بین راس أردحه و کوه مریفیج جایی که به طرف جنوب شرقی خارج از پستی متمایل است به دره سیق که آبهای سیلهای این پستی از طریق چاههای عمیق به زمینهای اعراب سعیدی در دره عربه می شود ، جاری منتهی می گردد .

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 473 ]]

دره رمان یکی از مهمترین پدیده های چین خورده در فلسطین می باشد . و هر چند امروزه پستی چین خورده ای است ولی در ابتدا چین خوردگی برآمده ای بود که بر بالای ارتفاعات بر اثر حرکات زمین بر کوههای جنوب فلسطین به وجود آمده بود . این چین خوردگی به مساحت 70 کیلومتر از سینا تا دره عربه امتداد دارد و در معرض انهدام و از بین رفتن به دو طرفجنوبی - جنوب شرقی بر امتداد محور جنوب غربی و شمال شرقی قرار گرفته است . اما شکل کوه پیچ خورده در حال حاضر بر اثر فرسایش توسط آبهای باران جاری در آن و وجود بادها ، به دره و گودی تبدیل شده است . و برای وجود شکست خوردگی و شکاف و به خاطر شکافته شدن ارتفاعات بزرگ بین قله برآمدگی اول ( که در حدود 1000 متر بالاتر از سطح دریا می باشد ) و سطح اصلی سیلها و آبهای جاری در دره ( 100 متر پائین تر از سطح دریا ) بر مسافتی که متجاوز از 100 کیلومتر نیست ، دارای بزرگترین اثر درعملیات فرسایش برآمادگی ، و در نیتجه پیدایش صخره هایی است که به دوره های زمین شناسی قدیم از چوراسی و تریاسی و به ویژه سینومانی برمی گردد .

فرسایش منطقه با به وجود آمدن صخره های آتشفشانی که در دره پراکنده می باشند و همچنین ظهور قطعه های آتشفشانی زیادی که عمرش به جوراسی می رسد همزمان بوده است .

دره رمان در منطقه آب وهوای صحرائی که بارانهای سالیانه آن بین 50 تا 100 میلی متر می باشد ، واقع شده است . و این بارانهای به شکل موسمی رعدی شروع به باریدن می کند که سبب جاری شدن سیلهای ناگهانی کوچک و کوتاه مدت می گردد . حرارت دره با مثالهای آب وهوایی توافق دارد . که متوسط درجه حرارت سالیانه آن بین 20 - 25 درجه می باشد . و متوسط شدیدترین حرارت ماه آن 32 - 32 درجه می باشد . چشمه ها و چاههای دره رمان منهدم گردیده و همین امر باعث گردید که خالی از هرگونه سکنه بوده و به ندرت کسی در آنجا رفت وآمد می کنند . راه اتوبوسها و ماشینها از وسط این منطقه می گذرد که آن را به بیرالسبع و خلیج عقبه مرتبط می گرداند . و در مقابل در این منطقه و اطراف آن ثروتهای سنگی و صخره ای مثل آهک و گچ و سیمان زیاد یافت می شود . ( نک : معادن ) .

مآخذ :

1. نقشه زمین شناسی فلسطین : مقیاس 000,2501 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,1001 تصویرهای رمان و بئرالمعین .