برترام - یانگ ( کمیسیون - )

میزان بدهیهای پاتریاک نشین ارتدکس بیت المقدس در اواخر جنگ جهانی اول به علت متوقف شدن وارداتش از خارج به ویژه از روسیه افزایش یافت . علاوه براین انسجام کلیسای ارتدکس فلسطین در نتیجه درگیری بین هواداران تابعیت این کلیسا به کلیسای یونانی و هواداران استقلال این کلیسا از هم گسست . و به مرور زمان جمعیت ضریح مقدس تماما یونانی گردید . به دلیل این که جمعیت مذکور اعضای شورای کلیسای مقدس را تعیین می نمود ، همان پاتریاک نشین ارتدکس نیز یونانی گردید ، در حالی که متدینین و کارکنان فلسطینی مطران نشین به زبان عربی تکلم می نمودند . هنگامی که اعراب سهمشان در اداره امور پاتریاک نشین را مطالبه کردند ، ناآرامیهائی در خلال سالهای 1872 تا 1908 به وقوع پیوست . دولت یونان از ناتوانیهای مالی پاتریاک نشین در سپتامبر 1919 استفاده کرد و پیشنهادی دایر بر اعطای کمک مالی از طریق بانک ملی یونان را نمود به شرط این که پاتریاک نشین با انجام یک رشته انتظامات جدید داخلی توسط دو مطران یونانی و دو عضو وزارت خارجه یونان موافقت نماید . شورای مقدس پاتریاک نشین بلافاصله با پیشنهاد دولت یونان موافقت نمود ولی پاتریاک نشین و هواداران استقلال آن با پیشنهاد مذکور مخالفت نمودند ، چرا که نظام جدید ، پاتریاک نشین را به دولت یونان وابسته می نمود . شورای کلیسای مقدس درصدد برکناری پتریک برآمد ولی دولت قیمومیت بریتانیا در ژانویه 1921 با تعیین اولین کمیسیون تحقیق برترام لیوک در این امر مداخله نمود . این کمیسیون وظیفه داشت طرحهای لازم الاجرائی برای برقراری نظام مجدد در امور پاتریاک نشین و پرداخت بدهیهایش ارایه دهد و مطابق پیشنهادات کمیسیون برترام لیوک ، کمیسیون دومی در اوت 1921 برای اداره امور مالی پاتریاک نشین تعیین گردد . مشکل تصفیه بدهیها بدون توسط به وام اهدائی دولت یونان حل و فصل شد و پاتریاک نشین موقتا آرامش خود را به دست آورد . ولی درگیری بار دیگر بین هواداران تابعیت کلیسا به یونان و هواداران عربی کردن آن در اوت 1922 از سرگرفته شد و این در حالی بود که شورای کلیسای مقدس بیت المقدس براساس قانون اساسی پاتریاک نشین ارتدکس که توسط دولت عثمانی در سال 1875 انتشار یافت و به موجب آن آشنایی مطرانهای عکا و ناصره با زبان عربی امری ضروری بود ، از بین افراد عرب زبان ، مطرانی را برای ناصره انتخاب کرد . در مارس 1925 دولت قیمومیت بریتانیا کمیسیون دوم برترام - یانک ( متشکل از سرآنتون برترام Bertram و ج . و . أ . یانگ Young ) را برای رسیدگی به مسأله روابط پاتریاک نشین با اتباع ارتدکس در فلسطین و ارایه پیشنهاد لازم الاتخاذ برای اصلاح قانون 1875 و به منظور ایجاد روابط منسجم تر بین طرفین تشکیل داد .

کمیسیون مزبور در ژوئن 1925 پیشنهاد کرد که انتخاب مطرانها همانند انتخاب پتریک با موافقت دولت قیمومیت صورت بگیرد و کمیسیون در گزارش خود طرحی در سه بند تهیه و ارایه نمود :

1. صدور اجازه به اتباع پاتریاک نشین عرب برای شرکت گسترده در اداره امور مالی آن .
2. گسترش کادر شورای کلیسای مقدس به طوری که تمامی مطرانها و اسقفهای وابسته به پتریک را در بر بگیرد .
3. به شرط این که اعضای جمعیت ضریح مقدس و شورای کلیسای مقدس از بین شهروندان فلسطینی باشند .

کمیسیون اعتراف نمود هدف از شرط سوم تضمین عدم وابستگی جمعیت و شورای کلیسا و پتریک به یک دولت بیگانه ( یعنی یونان ) بود تا تضمینی برای ورود اعراب به جمعیت .

این توصیه ها بلافاصله به شکل یک قانون وضع نشد ، و بار دیگر در سال 1931 اختلاف نظرهایی پیرامون انتخاب جانشین پتریک دمیانوس که در 14 اوت همین سال درگذشت ، به وجود آمد . تا این که در ژوئیه 1935 تیموتیوس به این مقام منصوب گردید ولی اعراب با آن مخالفت کردند . تا سال 1938 که در خلال آن بسیاری از اصول گزارش برترام - یانگ به اجرا درآمد ، راه حل میانه ای حاصل نشد .

بریتانیا در اکتبر 1939 پتریک تیموتوس را به رسمیت شناخت و در نوامبر 1941 قانون جدیدی برای سازماندهی و مدیریت پاتریاک نشین جایگزین قانون اساسی سال 1875 عثمانی گردید .

مآخذ :

1. H.Eugene Bovis. : the Jerusalem Question, 1917-1968,, stanfordcal 1974.
2. Sir Anton Bertram and J. W. A. Young. : The orthodox Patriarchate oF Jerusalem; commission's Report on certain controrersies.