یهودیان شرقی اسرائیل

علی رغم اختلافات ایدئولوژیک میان جریان های زیادی که به مؤسسات مهاجرت سازمان یافته پیوسته اند ، همه آنها درباره اصول ، جنبش صهیونیسم با هم توافق دارند و از نظر اجتماعی و نژادی در این زمینه یکپارچه اند ؛ زیرا این جریانات به اصول اجتماعی اشکنازی واحدی پایبند هستند . انتقال یهودیان شرقی ، پس از برپایی کشور ، باعث دگرگونی هایی در جامعه نوین شد که از این قرار است :

1. دگرگونی ریشه ای در ساختار طبقاتی ؛ مهاجرت باعث شد که شمار زیادی از نخستین ساکنان ، پیشرفت شتابانی داشته باشند . دستگاه اداری به سرعت ، گسترش یافت و بخش بزرگی از آنان را به خود جذب کرد و در آموزش و پرورش ، شغل های آزاد ، ارتش و فرماندهی نظامی ، به سمت هایی دست یافتند .

در میان آنان ، دانشمندان و پژوهشگران و اهل ادب و هنر و غیره ، وجود داشتند ، این کارها ، از درآمد نسبتا بالا و جایگاه اجتماعی و توان سیاسی برخوردارند . بخشی از آنها با حمایت و کمک دولت ، به کار اقتصادی پرداختند و بدین ترتیب ، یک طبقه نوین میانی - - که دست پرورده دولت و پیرو آن بود - - ایجاد شد .

اما مهاجرت برای یهودیان شرقی باعث شد که بخش بزرگی از آنان به سوی طبقات پایین حرکت کنند ، به ویژه اینکه آنها در جوامع اصلی خود ، بخشی از طبقه میانی بودند و بیشتر آنها از کارمند و بازرگان ، به کارگران ساده در بخش کشاورزی تبدیل شدند .

1. از آنجا که شمار مهاجران زیاد بود ، مهاجرت

جدید به کشور توان بخشید ، اما بار اقتصادی سنگینی بر بودجه دولت بود . جذب آنها به طور نسبتا سریع و با هزینه پایین صورت گرفت ؛ زیرا در شهرکهایی جای داده شدند که بر ویرانه های روستاهای رها شده فلسطینی - - به ویژه در مناطق مرزی - - شناخته شد که " شهرکهای پیشرفت " نامیده می شوند . البته شمار زیادی از آنها چندین سال در اردوگاه های انتقالی باقی ماندند . بخش کوچکی از آنها در محله های عربی شهرها ؛ به ویژه در لد ، رمله ، عکا ، حیفا ، یافا و قدس ، اسکان داده شدند .

جذب مهاجران شرقی ، این ویژگی را داشت که در مناطق دور از مرکز کشور - به ویژه در شمال و جنوب - اسکان داده شدند . بدین ترتیب به یک نوار حاشیه ای جغرافیایی ، سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی تبدیل شدند .

1. شرقیان دنباله مهاجرت های اشکنازی پیشین تلقی شدند و بنابراین مهاجرتشان به جای آنکه " مهاجرت مرحله ششم " تلقی شود ، " مهاجرت گروهی " نامیده شد . همچنین طبیعت اقدامات آنان که می توانست موجب موقعیت یافتن و توان سیاسی آنها شود ، اقدامات پیشگامانه و قهرمانانه محسوب نشد .
2. شرقیان پس از مدت کوتاهی از آمدنشان به یک طبقه اجتماعی پیرو دولت تبدیل شدند . بسیج کردن آنها آسان بود و آنها در تقویت کشور در برابر گروههای عرب فلسطینی سهم داشتند .
3. شرقیان چند سال پس از اسکانشان ، مشکل اجتماعی - - اقتصادی بزرگ و بار سنگینی را ایجاد کردند ؛ زیرا خواهان آن شدند که در درآمدها و عدالت بیشتر و در امکانات ، برابری بیشتری وجود داشته باشد . اما دولت همیشه خواسته های آنها را به بهانه مشکل امنیتی و عدم امکان حل همزمان همه مشکلات ، رد می کرد . این مشکلی است که موشه دایان از آن به عنوان مشکل برافراشتن دو پرچم : پرچم امنیت و پرچم رفاه اجتماعی ، یاد کرده است . این ادعا به کنترل پدیده فقر کمک کرده است .

بدین ترتیب می توان گفت مهاجرت شرقیان باعث شد که ساختار اجتماعی در اسرائیل ، به شکل اساسی تغییر

کند .

مأخذ :

1. المسیری ، عبدالوهاب : دایره المعارف یهود ، یهودیت و صهیونیسم ، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهشهای تاریخ خاورمیانه ، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین ، جلد هفتم ، چاپ اول ، 1383 .