صهیونیسم جدید ( سازمان - )

به دنبال موافقت کمیته اجرایی سازمان جهانی صهیونیسم با کتاب سفید وینستون چرچیل وزیر مستعمرات انگلیس در سال 1922 مبنی بر اخراج اردن از چارچوب " کشور ملی یهود " ولادیمیر ژابوتنسکی عقب نشینی خود را از آن کمیته و تأسیس " اتحادیه اصلاح طلبان صهیونیستی " در سال 1925 اعلام کرد . سپس به دنبال قطعنامه شانزدهمین کنفرانس صهیونیستی ( زوریخ سویس 1929 ) مبنی بر ایجاد " آژانس عمومی صهیونیستی " که عده ای از یهودیان بارز غیر صهیونیست را در رهبری خود داشت ، اختلاف بروز کرد .

صهیونیستهای اصلاح طلب در آژانس ، عضویت در سازمان جهانی صهیونیسم را بی پایه و عبث تلقی کردند . در نهایت این امر منتهی به تشکیل سازمان جهانی صهیونیسماندکی قبل از تشکیل نوزدهمین کنفرانس صهیونیستی گردید ( لوسیرن سویس 1935 ) .

سالها بعدی شاهد تحول سازمان صهیونیسم جدید به سوی مواضعی بود که اعتدال بیشتری در مسائل اصلی نظری و عملی طرح شده توسط صهیونیستها داشت :

1. در سطح نظری صهیونیستهای اصلاح طلب خواستار جاری شدن اعلامیه بالفور بر فلسطین و شرق اردن در اسرع وقت و تبدیل وطن قومی یهود به یک دولت یهودی - - که اکثریت غالب آن را یهودیان تشکیل دهد - - شدند . همچنین خواستار تأسیس سپاه مستقل یهودی و تشکیل یگانهای یهودی در ضمن نیروهای امنیتی در فلسطین گردیدند و معتقد بودند که آموزش دفاعی جوانان یهودی باید جزء اساسی برنامه های آموزشی باشد و مهاجرت یهودیان به صورت دسته جمعی صورت گیرد .

بر این اساس اصلاح طلبان معتقد بودند که اسکان زراعی به تنهایی برای تحقق این هدف کافی نیست زیرا بسیار کند است و خواستار تکیه بر پیشرفت صنعتی و نوعی از اسکان شد که طبقه متوسط به کارهای شخصی و سرمایه خصوصی بپردازد .

1. در سطح عملی سازمان جدید صهیونیسم جدید دعوت ژابوتنسکی مبنی بر باقی ماندن به شکلی فرقه ای یهودی که انگلیس در اثناء جنگ جهانی اول ، آن را برای گسترش جنگ و جنگ با عثمانی ها تشکیل داد پذیرفت . هنگامی که فرماندهی سازمان جهانی صهیونیسم اصرار داشت که هاگاناه به عنوان هسته ای سری نظامی که در آینده رسما به ارتش صهیونیستی تبدیل گردد ، اصلاح طلبان از هاگاناه جدا شدند و سازمان " ارگون تزوای لئومی " یعنی ( سازمان قومی نظامی ) را در سال 1931 به فرماندهی مناخیم بگین تشکیل دادند .

علی رغم اینکه ژابوتنسکی قبل از مرگش در سال 1940 طرفدارانش را به صلح با انگلیس در اثنای جنگ جهانی دوم توصیه می نمود ، بعضی از آنها همچنان با اعراب و انگلیسی ها جداگانه می جنگیدند . البته بعد از آنکه از ارگون در نیمه سال 1940 جدا شدند یک سازمان تروریستی جدیدی به نام " لحمی حیروت یسرائیل " با نام مخفف " لحمی " یعنی ( جنگجویان در راه آزادی اسرائیل ) که بعدا به نام فرمانده اش ابراهام اشترن مشهور شد ، تشکیل دادند .

لازم به ذکر است که یاران ژابوتنسکی که تحت جناح ارگون باقی ماندند به زودی قرار قبلی شان مبنی برصلح با انگلیس را کنار گذاشتند و در اوایل سال 1943 به جنگ با انگلیس برگشتند ( نک : لحی ، سازمان )

جنبش اصلاح طلبی یهود در وسط اروپا و شرق آن به ویژه در لهستان و کشورهای بالتیک گسترش یافت . تعدادی از سازمانها از آن جدا شدند و تعدادی نیز به آن مرتبط گشتند که بارزترین آنها عبارتند از : " بتار " یا ( سازمان جوانان اصلاح طلب ) که در سال 1923 تأسیس شد و در سال 1938 حدود صدهزار عضو در 26 کشور داشت .

" اتحادیه زنان اصلاح طلب " که در سال 1930 تأسیس شد ، " برت هاحایل " یعنی ( اتحادیه جنگجویان یهود ) که در سال 1932 تأسیس شد و دارای شاخه هایی در هشت کشور اروپایی و آرژانتین بود و در سال 1938 حدود بیست و پنج هزار عضو داشت .

" اتحادیه ملی کار " که در سال 1934 در فلسطین از هیستادروت جدا گردید . علاوه بر اینها سازمانهای دانشجویی و ورزشی و غیره نیز بودند .

جنبش اصلاح طلب دستگاه مالی مخصوص خود را به نام " صندوق تل حایی " ایجاد کرد . این جنبش دو هفته نامه داشت یکی به زبان روسی که در پاریس منتشر می شد و دیگری به زبان ییدیش که در ابتدا در پاریس منتشر می شد ولی بعدا به لندن منتقل گردید .

از زمان اعلام برنامه های صهیونیستی بالتیمور در سال 1942 مواضع رهبران سیاسی سازمان جهانی صهیونیسم و اصلاح طلبان خارج از آن به هم نزدیک گردید . در ماه سپتامبر 1945 همکاری نظامی بین سازمانهای هاگاناه و ارگون و اشترن شروع شد و تا سه سال بعد از آن گسترش یافت تا اینکه تمامی جناحهای سازمان جدید صهیونیسم - - علی رغم درگیری بعضی از این جناحها با رهبری رسمی صهیونیستی در سال 1948 - - به دامن مادر اصلی یعنی سازمان جهانی صهیونیسم برگشتند .

مآخذ :

1. مؤسسة الدراسات الفلسطینیة و قیادة الجیش اللبنانی : القضیة الفلسطینیة و الخطرالصهیونی ، بیروت 1973 .
2. عبدالرحمن ، اسعد : المنظمة الصهیونیة العالمیة ، تنظیماتها و أعمالها ، بیروت 1976 .
3. رزوق ، اسعد : نظرة فی احزاب اسرائیل ، بیروت 1966 .
4. هلسه ، تهانی : دافیدبن غوریون ، بیروت 1968 .
5. ابوغزاله ، بسام : الجذور الارهابیة لحزب حیروت الاسرائیلی ، بیروت 1966 .
6. Israel cohen : A Short History of Zionism, London 1951.