بیت ساحور ( شهرک - )

بیت ساحور شهرکی عربی است که در یک کیلومتری شهر بیت لحم قرار دارد . و اگر بخش اصلی و قدیمی آن نبود آبادانیهای بین راه ، آن را به صورت یکی از حومه‌های بیت لحم در می‌آورد . از شمال به ویرانه‌های ام العصافیر و لوقا ، از شرق به روستاهای زعتر و ابن عبید و از جنوب به خرابه‌ی ( بقة الرومانیه ) محدود می‌شود . نیم دیگر آن ، شهرک چوپانان است زیرا شبانانی که خبر تولد حضرت مسیح ( ع ) را آوردند ، از آنجا آمده بودند .

به طور کلی دارای آب و هوای معتدلی است که در زمستان به سردی می‌گراید . میانگین درجه‌ی گرمی هوا بین 10 درجه در زمستان و 25 درجه در تابستان است . چون ارتفاعات بیت لحم مانع بارندگی کافی در آن می‌باشد ، میانگین سالیانه‌ی ریزش باران در بیت ساحور به 6/375 میلیمتر می‌سد در حالی که همین میانگین در بیت لحم 4/424 میلیمتر و در بیت جالا 1/515 میلیمتر می‌باشد . از این گذشته دگرگونی در میزان بارندگی در سالهای گوناگون بر فرآورده‌های کشاورزی در بعضی از سالها اثر نامطلوب می‌گذارد . مساحت بیت ساحور 300 جریب است که 128 جریب آن به شهرک قدیمی تعلق دارد .

هسته‌ی اصلی شهرک قدیمی بر مکانی بلند واقع است که رفته رفته از مزرعه‌ی شبانان به سوی ارتفاعات بیت لحم در جایی که به نام اقدام الجبال معروف است کشیده شده و با خانه‌هایی که بسیار نزدیک به هم ساخته شده و کوچه‌های باریک ، آن را به چند کوی و برزن تقسیم می‌کنند ، تلاقی پیدا کرده است و ساختمان بیش از 2 طبقه به ندرت یافت می‌شود . این طرز معماری برای دو هدف مورد استفاده قرار گرفته است . یکی دفاع در هنگام حرج و مرج و ناامنی و دیگر بهره برداری از

مساحت بیشتری برای کشاورزی . اما شهرک جدید در دو محور به سوی شرق گسترش یافته است ، محور جنوب شرقی به نام خیابان سطیح و محور شمال شرقی به نام خیابان شبانان . بر دو طرف این خیابانها ساختمانهای جدیدی با سنگ آهک ساخته شده است . این ساختمانهای زیبا به تأثیر محیط در نحوه‌ی خانه سازی و همچنین بر ثروت مردم اشاره دارند .

در خلال قرن فعلی ، جمعیت بیت ساحور رشد زیادی داشته است . جمعیت آن در سال 1929 به 1510نفر ، در سال 1931 به 1942 نفر ، در سال 1945 به 2770 تن و بالاخره در سال 1952 به 5212 تن رسید . پس از سال 1948 جمعیت آن به علت روی آوردی پناهندگان بدانجا افزایش زیادی یافت . درسال 1961 میزان جمعیت آن به 5316 تن رسدی که روی هم رفته 886 خانوار را تشکیل می‌دادند . در سال 1975 بر اسا سرشماری شهرداری ، تعداد ساکنان آن 8028 تن برآورد شد . طبق این سرشماری در این شهرک در آن زمان 80 دستگان تلفن 768 یخچال ، 530 ماشین لباسشویی ، 560 دستگاه تلویزیون و 159 اتومبیل شخصی موجود بود .

بیت ساحور دارای دو دبیرستان پسرانه دخترانه و تعدادی مدارس ابتدائی و راهنمایی و کودکستان است . در عین حال 3 مدرسه خصوصی نیز ایجاد شده است .

اقتصاد شهر به طور عمده بر کشاورزی متکی است . مساحت زمینهای کشاورزی بالغ بر 6945 جریب می‌گردد که از این مقدار 560 جریب زیتون کاری شده و بقیه درختان انگور ( 1399 اصله ) و بادام ( 6965 اصله ) و جبوبات و سبزیجات تعلق دارد .

صنایع مهم آن صدف کاری و منبت کاری بر چوب زیتون است و گلدوزی و سوزن کاری در مراحل بعدی قرار دارد . اما در زمینه صنایع ماشینی ، شرکت پلاستیک سازی در مکان اول قرار دارد و یکی از پرتوان ترین شرکت‌های نوع خود در جهان عرب است . همچنین چند کارگاه ریسندگی در آن وجود دارد .

سرشماری عمومی سال 1975 ، در مورد نیروی انسانی در بخش فعالیت‌ها روشن ساخت که ، 230 تن در زمینه‌ی کشاورزی ، 139 تن در بازرگانی ، 11180 کارگر فنی و عادی در زمینه‌ی صنعت و حرفه‌های گوناگون و بالاخره 478 تن در خدمات همگانی مؤسسات عمومی به کار مشغول هستند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 8 ، ق2 ، بیروت 1974 .
2. آمار منتشره‌ی شهرداری بیت ساحور در سال 1975 .