طشتمریه ( مقبره و مدرسه - )

این بنا در جنوب گذرگاه باب السلسله ، در غرب کتابخانه خالدیه واقع است و امروز به دارالامام معروف است .

این دو اثر چنان که در کتیبه یادبود روی سنگ مرمر بالای دیوار شمالی ذکر شده است . امیر سیف الدین طشتمربن عبدالله علائی در سال 784 ه بنا کرد و لذا منسوب به اوست . امیر سیف الدین در سال 784 ه/1382 - 1383 م و به قولی 786 ه/1384 - 1385 م درگذشت و در مقبره خود به خاک سپرده شد ، پسر وی نیز در همین مکان مدفون است .

این اثر شامل مدرسه ، مقبره و مکتب خانه هایی برای تعلیم ایتام و یک سقاخانه است . مدرسه در جنبش فکری و فرهنگی زمان خویش مؤثر بوده و مکتب خانه ها نیز دارای نقش فکری بوده اند .

این اثر ساختمانی است دو طبقه ، دارای مدخلی زیبا که دو سکوی سنگی در دو سوی آن واقع است . بالای ورودی مدخل مجموعه ای از سنگهای زیبا خودنمایی می کند . در بالای آن نیز سه ردیف مقرنس ابداعی به چشم می خورد و ربع گنبدی چند ضلعی بالای آن وجود دارد .

مدخل به هشتی منتهی می شود و ضریح در سمت راست داخل هشتی قرار گرفته است . غرفه ضریح مربع شکل است و گنبدی روی آن قرار دارد . ضریح در وسط آن واقع شده و محرابی زیبا نیز در آنجا وجود دارد . از هشتی می توان به طبقه اول مدرسه راه یافت که صحنی است روباز و چهار ایوان در آن وجود دارد .

اما طبقه دوم دارای تعدادی اتاق خلوت و اتاق برای سکونت مدرسین و طلاب می باشد و مشخص است که در دوره عثمانی تعدادی اتاق به آن اضافه شده است که هم اکنون این بخش مسکونی است و خانواده امام در آنجا سکونت دارند . در 18/4/1968 اشغالگران اسرائیلی آن را به تصرف خود درآوردند .

می گویند که در این اثر معماری پنج سالن برای بیتوته و سالنی برای اجتماعات و مطبخ و حمام وجود داشته است .

وضعیت کلی بنا متوسط است .

مآخذ :

1. نجم ، رائف یوسف ، کنوزالقدس ، موسسة آل البیت ، چاپ#اول ، 1403 ه/1983 م .
2. الموسوعة الفلسطینیة : " القدس ( المبانی الاثریه و التاریخیة فی... ) " ، جلد سوم ، چاپ اول 1984 .
3. ابن قلانسی : ذیل تاریخ دمشق ، بیروت 1908 .
4. ابن ندیم : زبدة الحلب فی تاریخ حلب ، دمشق 1951 .
5. ابن اثیر : الکامل فی التاریخ ، قاهره 1303 ه .
6. ابن جوزی ، سبط مرآة الزمان فی تاریخ الأعیان ، حیدرآباد 1951 .
7. ابن خلکان : وفیات الأعیان ، قاهره 1301 ه .
8. معاضیدی ، خاشع : الحیاة السیاسیة فی بلاد الشام خلال العصر الفاطمی ، بغداد 1975 .
9. Runciman. s. : A History of the crusades, combridge 1954.