سلمه ( نبردهای - )

روستای " سلمه " اهمیت خود را به خاطر واقع شدن بر سر راه اصلی یافا - - للد که نیروهای بریتانیا برای رسیدن به پادگان خود در " تل لینفنسکی " ساخته بود ، کسب نموده است و این روستا با مستعمرات صهیونیستی از هر طرف احاطه شده بود .

خشونت صهیونیستها در مورد ساکنان روستا از 2/12/1947 هنگامی شروع شد که بعضی ساکنان مستعمره به کشتزارهای عربی نزدیک تجاوز کردند و جوانان سلمه واکنش نشان دادند و دو نفر از صهیونیستها را در همان مکان و زمان به قتل رساندند .

ساکنان روستا بعد از این حادثه اجتماعی را در باشگاه ورزشی برگزار کردند و کمیته ای مرکب از هفت نفر تشکیل دادند که به سازماندهی امور دفاع و ترتیب امور حراست و نگهبانی دایم از روستا در مقابل هرگونه حادثه ای می پرداخت .

در این روستا حدود سی ( 30 ) قبضه تفنگ وجود داشت . اعضای کمیته دفاع به منظور خریدن اسلحه با هر قیمتی که شده به روستای مجاور پراکنده شدند و در مجموع تعداد اسلحه های آنها به 60 قبضه تفنگ و سه مسلسل و مقدار اندکی فشنگ جنگی رسید .

ساکنان مستعمره های صهیونیستی مجاور روستای سلمه بعد از اینکه از مهمات و فشنگ های جنگی آنها باخبر شدند ، به این روستا حمله نکرده ولیکن در دل انتظار روزی را می کشیدند که آنها را از خانه های خودشان بیرون کنند . ولی این گروه با شجاعت تمام مقاومت کرده و مقابله به مثل کرده اند و از ترک روستا خودداری کردند .

اهالی روستای سلمه با افزایش تجاوزات ، از اینکه حادثه ای مشابه حادثه روستای " یازور " که در تاریخ 18/12/1947 برای برادران عرب آنها در این روستا رخ داده بود ترسیدند زیرا تعدادی از صهیونیستها با لباس نظامی نیروهای انگلیسی چند عدد بمب و نارنجک را به طرف قهوه خانه های آن پرتاب کرده و شش تن از اعراب را به قتل رسانده بودند . لذا کمیته دفاع از حقوق روستا از تیپ نظامی موجود خواست تا مانع ورود نیروهای بریتانیا از راه این روستا شود .

فرمانده تیپ از این درخواست قانع شد ولیکن ادعا کرد که قدرت اعمال نظر بر روی ارتش را ندارد و بدین ترتیب بعد از گذشت دو روز یک اتومبیل که حامل نیروهای انگلیسی بود ، مورد تهاجم مبارزین قرار گرفته و به آتش کشیده شد و راننده آن مجروح گردید و سلاح و مهمات آن به دست آنها افتاد . کاری که موجب خشم فرمانده نظامی منطقه شد .

وی به سرعت با یک نیروی متشکل از سی دستگاه تانک و ده قبضه توپ و نیروهای نظامی وارد روستا شد واز روستاییان سلاحهای مسروقه و پرداخت غرامت ماشین به آتش کشیده شده و راننده مجروح شده که حدود پنج هزار لیره تخمین زده شده بود طلب نمود و هنگامی که هیچ کس به این خواسته عمل نکرد ، تعدادی از آنها از جمله اعضای کمیته دفاع را دستگیر و بازداشت کرد .

ولیکن بعد از مذاکرات طولانی افراد بازداشت شده به روستای خود برگشتند و حکومت نظامی با قطع راه یافا موافقت نمود و با ستونهای سیمانی این سد معبر را به وجود آوردند . ولیکن در واقع عزلت گرفتن روستای سلمه مانع رسیدن مهمات جنگی در مدت زمان کوتاه و سریع به این روستا از طرف روستاهای مجاور گردید .

هنوز این اقدام نیروهای بریتانیا به پایان نرسیده بود که صهیونیستها از سوی مستعمره " هاتیکفا " حمله بزرگی را علیه ساکنان این روستا انجام دادند . لیکن اهالی روستا در مقابل متجاوز ایستادگی کردند و خسارتهای زیادی را بر آنها تحمیل نموده و آنها را مجبور به عقب نشینی کردند . اما این تهاجم یک نیرنگ و فریب بوده زیرا حمله واقعی و نهایی از طرف مستعمره " رامات گان " که در شمال روستای سلمه واقع شده بود ، انجام گرفت .

در این حمله افراد گروه تروریستی " ارگون " با همکاری نیروهای پاسدار مستعمره ها شرکت داشتند .

نیروهای مهاجم توسط تعدادی از مبارزان و مدافعان روستا درهم شکسته شدند و مردان این روستا به مبارزان پیوسته و هجوم صهیونیستها را به شکست مبدل ساختند . بعد از اینکه متجاوزان مجبور به عقب نشینی شدند ، در همان شب حمله گسترده ای را علیه " مستعمره هاتیکفا " انجام دادند و بعضی از خانه هایشان را به آتش کشیده و به دنبال آن ساکنان مستعمره مجبور به ترک آن شده و حدود 26 طفل را جا گذاشتند که مجاهدین ، آنها را تحویل مقامات بریتانیایی دادند .

نیروهای صهیونیستی به سرعت از مستعمرات مجاور برای کمک به مستعمره " هاتیکفا " وارد عمل شدند . در حالی که تعدادی از مبارزان روستای " لد " و " عباسیه " وارد میدان جنگ شدند و مواضع برادرانشان در روستای سلمه را مستحکم کردند سپس به مستعمره " شابیرو " حمله نموده و تعدادی از خانه ها را به آتش کشیدند . این مستعمره یکی از ناحیه های شهر تل آویو محسوب می شد .

به درخواست شهردار تل آویو حکومت بریتانیا وارد عمل شد و مبارزان را مجبور به برگشت به روستاهایشان نموده و به بهانه جدایی بین آن و مستعمره های مجاور ، از هر طرف روستای سلمه را احاطه کردند .

صهیونیستها از وجود نیروهای بریتانیایی استفاده کرده و اقدام به تحکیم مستعمرات خودشان با سنگرهای سیمانی محکم کرده و خندق هایی در اطراف آن حفر کردند و هنگامی که کارهایشان به پایان رسید ، نیروهای بریتانیا عقب نشینی کردند .

کمیته دفاع از روستا برای به دست آوردن سلاحهای جنگی تلاش زیادی کرد ، ولی فایده چندانی نداشت و تنها به تعداد اندک تفنگ و سه قبضه سلاح ضدتانگ و سه مسلسل و مقداری مهمات نظامی دست یافتند . ( البته این سلاحها با پول هایی که زنان روستا با فروختن زیورآلات خودشان به دست آورده بودند ، خریداری گردید ) .

ساکنان روستا با این مقدار اسلحه تا اواسط ماه آوریل 1948 ، هنگامی که صهیونیستها به این روستا حمله کردند ، مقاومت کردند . ولیکن مبارزان در مقابل این هجوم مقاومت نموده و با گلوله باران مستعمره " هاتیکفا " اقدام به مقابله به مثل کردند .

مبارزان روستای سلمه تا تمام شدن مهمات جنگی خود به مقاومت خودشان ادامه دادند . اخبار مربوط به عقب نشینی مقاومت عربی از روستای مجاور به گوش آنها می رسید . هنگامی که از سقوط شهر یافا در روز 28/4/1948 باخبر شدند ، به منظور از سرگیری مبارزه در مناطق دیگر ، روستای خودشان را ترک کردند . بعد از ترک روستا ، به مدت چند روز صهیونیستها ، جرأت ورود به روستا را نداشتند و فقط هنگامی که روستا را از وجود ساکنانش خالی دیدند ، وارد آن روستا شدند .

بدین ترتیب اعراب روستای سلمه همراه با روستاهای مجاور علی رغم مقاومت و دفاع ، کشته ها و خسارتهایزیادی را متحمل شدند .

مأخذ :

1. عارف ، عارف : النکبة ، جلد 1 ، بیروت 1956 .