بن یهودا ( انهدام خیابان - )

حکومت قیمومیت انگلیس به انگیزه‌ی نزدیک شدن زمان ترک فلسطین ، از شدت سیطره‌ی خود بر بسیاری از مناطق فلسطین کاست . این کار در حقیقت توطئه و نقشه بود که این حکومت همراه با جنبش صهیونیست طرح ریزی کرد تا راه را برای گسترش نفوذ جنبش مذکور بر مناطقی که رژیم قیمومیت ترک می‌کند هموار سازد . در پی این توطئه ، دادگاهها از رسیدگی به دعاوی ، خودداری کردند و فرمانده‌ی نظامی کل ، آن وظیفه را به عهده گرفت . خدمات پستی و تلفنی و سازمانهای آب و برق نیز از فعالیت باز ایستاد ، و به نوعی هرج و مرج انجامید که صهیونیست‌های از آن برای تحمیل سیطره‌ی اداری خود ، بر اساس طرح ( یوشع ) ، به عنوان وارث رژیم قیومیت انگلیس سود برند .

این اوضاع اعراب را بر انگیخت تا عملیات تعرضی و وارد آوردن حداکثر خسارت ممکن به صهیونیست‌ها را افزایش دهند ، تا آنها را از اهداف و نیت خود یعنی سیطره بر فلسطین بازدارند . هردوطرف بر روی بیت‌المقدس حساسیت بیشتری داشتند . به همین سبب فرمانده ارتش جهاد مقدس ، عبدالقادر حسنی ، ضربات خود را به آنجا متمرکز کرد و خیابان بن یهودا را هدف گرفت . زیرا خیابان مذکور در قلب منطقه‌ی یهودی نشین بیت‌المقدس قرار داشت و ساختمان‌های پراهمیتی - که تروریست‌های صهیونیست فعالیت‌های خود را از آنجا آغاز می‌کردند ، و مهمتر از همه ساختمان " هستدروت " که در آن زمان فرماندهی " هاگاناه " آن را اشغال کرده بود - در آنجا واقع بود .

عبدالقادر حسینی ، برای انفجار بزرگ ترین بخش آن خیابان طرح ریزی کرد و فوزی القطب ، فرمانده‌ی گروه تخریب عربی را مأمور تدارک مواد منفجره‌ی مورد نیاز کرد . فوزی القطب نیز مواد مورد نیاز را در سه خودروی تغییر شکل داده شده به نحوی که انگلیسی به نظر بیایند جاسازی کرد . یک خودرو زرهی انگلیسی نیز از پارکینگ مرکز پلیس یافا برای حرکت در جلوی اتومبیلها - به نحوی که به نظر بیاید کاروان منظم ارتش انگلیس است - ربوده شد .

عبدالقادر برای عملیات مذکور ، از چند تن از عناصر پلیس انگلیسی که از صهیونیست‌ها به علت عملیات تروریسی کینه‌ای به

دل داشتند استفاده کرد و آنها را با لباس نظامی ، مأمور حرکت دادن اتومبیل‌ها تا نقاط مرزی محدوده‌ی نقشه انفجار کرد .

در ساعت شش صبح روز 22 فوریه 1948 ، کاروان مذکور از طریق رام الله - بیت عور - باب الواد به سوی خیابان یهودا به راه افتاد و به سادگی از تمام ایستگاه‌های بازرسی انگلیسی و صهیونیستی عبور کرد تا به نقطه تعیین شده - نزدیک مسافرخانه " اتلانتیک " - رسید . در آنجا وظیفه رانندگان انگلیسی پایان یافت و آنجا را ترک کردند . در این هنگام مبارزان عرب که مأمور اجرای نقشه بودند ، فتیله‌های انفجار را آتش زدند و محل را ترک کردند .

در ساعت شش و بیست و پنج دقیقه ، صدای هولناک انفجار برخاست و قسمت وسیعی از خیابان بن یهودا ، و تعدادی از بناهای خیابانهای مجاور منهدم شد . این انفجار بر اساس بیانیه‌ی رژیم 49 کشته و 132 مجروح بر جای گذاشت و باعث وحشت ساکنان محله شد به نحوی که آشفته از خانه‌ها بیرون ریختند .

این حادثه موجب شعله ور شدن آتش خشم رهبران صهیونیست‌ها شد و با همکاری رژیم قیمویمت ، کمیته‌هایی برای دستگیری عامل انفجار تشکیل دادند و معلوم شد که اتومبیلهای مورد استفاده ، در مالکیت ارتش انگلیس بوده است . از این هنگام آژانس یهود هر انگلیسی را دشمن خود به حساب آورد ، و به سلسله حملاتی بر ضد نظامیان انگلیسی دست زد که مهم تر از همه انفجار اتومبیل ژنرال ماک میلان ، فرمانده انگلیسی بود که در آن وقت در اتومبیل نبود .

رژیم قیمومیت پس از آن ، تدابیر شدیدی برای جلوگیری از حوادث مشابه اتخاذ کرد ، اما نتوانست مبارزان عرب در اجرای عملیات مشابه شود .

مآخذ :

1. عارف ، عرف ، النکبه ، ج 1 ، بیروت 1956 .
2. بدری ، حسن ، الحرب فی ارض السلام ، قاهره 1976 .