فالوجی ، عماد عبدالحمید

الف - زندگینامه :

عماد عبدالحمید الفالوجی در سال 1962 در

اردوگاه جبالیا به دنیا آمد . خانواده اش از یکی از روستاهای داخل خط سبز به نام " ومره " به این اردوگاه کوچانده شدند .

فالوجی پس از پایان تحصیلات دبیرستانی خود ، برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی عمران شهری به اتحاد جماهیر شوروی رفت و در سال 1987 میلادی مدرک لیسانس خود را از آنجا اخذ کرد و به فلسطین بازگشت .

به نظر می رسد به سبب جایگاه رهبری که او در جنبش حماس داشته است ، از سالها پیش به عضویت جماعت اخوان المسلمین درآمده باشد .

در ابتدای انتفاضه اول او از مسئولان جنبش مقاومت اسلامی حماس شمرده می شد .

او در سال 1991 به دست نیروهای اسرائیلی دستگیر و تا سال 1994 و زمان تشکیل تشکیلات خودگردان فلسطین در زندانهای رژیم صهیونیستی اسیر بود و این مدت را در زندان " انصار " ، زندان مرکزی غزه ، زندان جنین و زندان صحرایی نفحه سپری کرد .

او در سالهای اولیه تأسیس تشکیلات خودگردان روزنامه " الوطن الفلسطینیه " را تأسیس کرد و صاحب امتیاز روزنامه بود . این روزنامه در همان زمان به عنوان تریبون جنبش حماس و اپوزیسیون داخلی فلسطین معروف شد .

فالوجی در کتاب خاطرات خود که با نام " درب الاشواک " منتشر شده ، آورده است که بر اثر اختلافاتش با روش تعامل رهبران حماس به ویژه رهبران این جنبش در خارج با تشکیلات خودگردان و روند فعالیتهای سیاسی فلسطین ، اندک اندک از صحنه رهبری حماسی کنار گذاشته شد و همین امر موجب شد که او به شدت از این امر آشفته شود .

او همچنین کتاب دیگری در سال 1992 منتشر کرد که " روایات من الظلم " نام دارد .

فالوجی می گوید : هر چند که تا سالها در عرصه رهبری جنبش حماس باقی بود ، اما در عرصه فعالیتهای سیاسی و مناسبتهای مختلف به صورت مستقل عمل می کرد . وی در همین راستا کمیته ای ملی متشکل از شماری از اسلامگرایان که برخی از رهبران حماس نیز جزء آن بودند را تأسیس کرد که هدف آن پیگیری گفت وگو و مذاکره با تشکیلات خودگردان بود .

فالوجی در سالهای اولیه تأسیس تشکیلات خودگردان با طیب عبدالرحیم عضو دفتر سیاسی جنبش فتح

دیدار کرد که این دیدار اولین دیدار وی با رهبران فتح و تشکیلات خودگردان به شمار می رفت . اندکی پس از آن او با عرفات دیدار کرد که عرفات در این دیدار از او و فعالیتهایش استقبال کرد .

به گفته فالوجی ، او تا پیش از برگزاری انتخابات مجلس قانونگذاری در سال 1996 مسئول جنبش حماس در منطقه شمال غزه و دبیر کمیته سیاسی این جنبش و نیز سردبیر روزنامه الوطن بود .

پس از ایجاد تشکیلات خودگردان ، نیروهای مرتبط با جریان های حماس و جهاد اسلامی نیز احزابی تأسیس کردند که حزب المسار ، حزب النهضه و حزب النضال از آن جمله بودند . جنبش حماس نیز برای حرکت در مسیر سیاسی حزب " الخلاص الوطنی الاسلامی " را تشکیل داد .

فالوجی می گوید : از ابتدای ایجاد تشکیلات خودگردان ، اختلاف نظرهایی میان رهبران جنبش مقاومت اسلامی حماس درباره شیوه تعامل با این تشکیلات وجود داشت که در این میان گروهی از رهبران حماس با گفت وگو با تشکیلات خودگردان مخالف و گروهی نیز موافق بودند . از جمله رهبرانی که در آن زمان با گفت وگو با تشکیلات خودگردان موافق بودند می توان به خالد الهندی ، اسماعیل ابوهنیه ، سعید النمروطی ، عبدالله مهنا ، احمد الساعاتی و سید ابو مسامح اشاره کرد .

به گفته فالوجی ، رهبران حماس در خارج که هدایت دفتر سیاسی این جنبش را بر عهده داشتند ، با این روند موافق نبودند و با فشار آنان افرادی که در انتخابات مجلس قانونگذاری در نوار غزه نامزد شده بودند ، از ادامه رقابت های انتخاباتی انصراف دادند و خود وی که از این امر امتناع کرده بود در شهر غزه به عنوان نماینده انتخاب شد .

براساس آنچه در گزارش " المرکز الوطنی للمعلومات " آمده است ، فالوجی در رقابتهای انتخاباتی مجلس قانونگذاری به عنوان عضو مستقل اما در لیست جنبش فتح به رقابت پرداخت .

پس از ورود او به مجلس قانونگذاری ، عرفات او را به عنوان وزیر پست و مخابرات انتخاب کرد و از سال 1996 تا سال 2002 در سه کابینه تشکیلات خودگردان سمت وزیر پست و مخابرات را بر عهده داشت .

فالوجی تا پیش از انتخابات به عنوان سفیر فلسطین در

ایران ، رئیس کمیته دولتی فن آوری اطلاعات و مشاور رئیس تشکیلات خودگردان در امور مخابرات بود . او همچنین عضو کمیسیون پست و مخابرات در مجلس قانونگذاری فلسطین است .

ب - مواضع سیاسی :

1 - انتفاضه :

فالوجی بر این باور است که انتفاضه وسیله است و نه هدف . به نظر او همه آن چیزهایی که در طول انتفاضه قابل دستیابی بود ، تحقق یافته است . او می گوید : می دانیم که انتفاضه اسرائیل را شکست نداده است ، این انتفاضه سرزمین را آزاد نکرده است ، ما می دانیم که دشمن چقدر قدرتمند و وحشی است .

به نظر او انتفاضه پیامی برای اسرائیل و جهان است مبنی بر اینکه اگر ملتی شرف و سرزمین و مقدساتش مورد اهانت قرار گیرد ، قیام می کند و هرگاه که ملت فلسطین احساس کند که انتفاضه ای لازم است ، بپا می خیزد .

فالوجی بر این باور است که ملت فلسطین هرچند که در خلال انتفاضه برخی از دستاوردهای خود را از دست داد و بخشی از امکانات رفاهی اش نابود شد ، اما از این امر متاثر نیست و از اینکه انتفاضه را آغاز کرد پشیمان نیست و به همین سبب این تصمیم خود را تا تحقق اهدافش دنبال خواهد کرد .

2 - انتخابات :

فالوجی در پاسخ به این پرسش که آیا به برگزاری انتخابات در فلسطین براساس قانونی مدرن نیاز است یا نه ، می گوید : این همان چیزی است که نمایندگان مجلس قانونگذاری درصدد تحقق آنند . هدف آن است که با تدوین قانونی مدرن برای انتخابات ، همه قشرهای ملت فلسطین در مجلس نماینده داشته باشند و سازمانها و احزاب فلسطینی در این میان نقش مهمی دارند .

این نماینده مجلس قانونگذاری فلسطین درباره میزان کارایی مؤسسات قانونی فلسطین از جمله سازمان آزادی بخش می گوید : سازمان آزادی بخش اصلی ترین مرجع ملت فلسطین و نماینده این ملت است و این سازمان باید اصلاح شود .

نقش مؤسسات وابسته به آن نیز توسعه یابد . او

می گوید که این سازمان باید توسعه یابد و فعال شود و با تشکیل جلسات منظم برنقش آن تأکید شود . نشست های شورای ملی و شورای مرکزی و کمیته اجرایی آن ، باید به صورت منظم برگزار شوند و این نهادها به وظیفه خود عمل کنند .

3 - آوارگان :

فالوجی بر این باور است که یکی از وظایف مجلس قانونگذاری فلسطین نظارت بر کابینه تشکیلات خودگردان است و این مجلس هر کس را که تلاش کند بخشی از حقوق ملی فلسطینیان را نادیده بگیرد ، مورد بازخواست قرار خواهد داد و این مجلس به هیچ وجه اجازه نمی دهد که قضیه بازگشت آوارگان نادیده انگاشته شود .

او می افزاید : مجلس قانونگذاری - - که او عضو آن است - - اجازه نخواهد داد که قضیه بازگشت آوارگان در برابر عقب نشینی اسرائیل از بخشی از اراضی فلسطین نادیده انگاشته شود .

4 - قدس :

فالوجی قضیه قدس را با دیگر قضایای ملت فلسطین مرتبط می داند و بر این باور است که برای این منظور باید کابینه ای تشکیل شود و سازمان های مرتبط با آن استوار شوند تا زمینه برای تشکیل حکومت مستقل فلسطین به پایتختی " قدس " فراهم آید .

او می گوید که نمایندگان مجلس قانونگذاری اجازه نخواهند داد هیچ یک از حقوق اساسی فلسطینیان از جمله ؛ در اختیار داشتن قدس ، بازگشت آوارگان و تشکیل دولت مستقل فلسطین پایمال شود .

5 - طرح نقشه راه :

فالوجی معتقد است که برای رسیدن به مرحله تشکیل دولت فلسطین باید به صورت مرحله ای عمل کرد و برای این منظور باید اسرائیل را از طریق مذاکره به عقب نشینی به مرزهای 1967 وادار ساخت .

وی معتقد است که با مطالب مندرج در طرح نقشه راه که کمیته چهارجانبه بین المللی آن را تهیه کرده است ، موافق نیست و بر این باور است که خواست همه فلسطینیان پایان یافتن اشغالگری اسرائیل و اجرای قطعنامه های

بین المللی است .

او می گوید مجامع بین المللی برای این منظور و در جهت اجرایی شدن قطعنامه های بین المللی باید وارد عمل شده و دخالت کنند . به باور فالوجی ، مشکل اساسی فلسطینیان ، ادامه اشغالگری اسرائیل است و اگر این مسأله حل شود ، مشکل فلسطینیان هم حل می شود .

او می گوید برای حل این مشکل باید به اسرائیل فشار وارد کرد تا از اراضی که در سال 1967 اشغال کرده است ، عقب نشینی کند و دولت فلسطین بدون هیچ قید و شرطی در این اراضی تشکیل شود و این امر برای ایجاد صلح و امنیت در منطقه لازم و ضروری است .

فالوجی می گوید همان گونه که پس از عقب نشینی اسرائیل از صحرای سینا میان این رژیم و مصر صلح برقرار ، با عقب نشینی اسرائیل از جنوب لبنان آرامشی در این منطقه ایجاد و با توقف اسرائیل در مرزهای بین المللی با اردن ، در این جبهه نیز صلح کاملی با اسرائیل برقرار شد ، صلح با فلسطینیان نیز منوط به عقب نشینی اسرائیل از اراضی اشغالی 1967 است .

فالوجی می گوید : برای ایجاد ثبات در منطقه به طرح نقشه راه نیاز نیست ، بلکه تحرک مجامع بین المللی لازم است تا قطعنامه های بین المللی به اجرا درآیند و از ملت فلسطین در برابر تجاوزات اسرائیل حمایت شود .

وی می گوید که اسرائیل نقشه راه را با خودداری از به رسمیت شناختن این طرح نابود کرده و این رژیم با 14 ملاحظه حاضر به پایبندی به آن است که مفاد این 14 ملاحظه طرح نقشه راه را نابود می کند .

فالوجی می گوید که علی رغم این ها ، فلسطینیان بندهای طرح نقشه راه را اجرا کرده اند و برای این منظور به اصلاحات گسترده ای دست زده اند .

6 - دیوار حائل :

فالوجی معتقد است که دیوار نژادپرستانه حائل را به رسمیت نمی شناسد و آن را به عنوان مرز با اسرائیل قبول ندارد . به گفته او ، این دیوار لکه ننگی بر پیشانی جامعه جهانی است ، زیرا در قرن جدیدی که آمریکا و اروپا ادعای حمایت از تمدن و از بین بردن دیوار میان ملتها را دارند ، همین کشورها در برابر ساخت دیواری که میان دو ملت جدایی می افکند ، سکوت می کنند . به گفته او ، این

دیوار لکه ننگی بر پیشانی حکومتهایی است که ادعای تمدن و دفاع از حقوق بشر را دارند .

به باور فالوجی اگر این دیوار در داخل مرزهای اسرائیل بنا شده بود ، فلسطینیان آن را تصمیمی داخلی می دانستند ، اما این دیوار در داخل اراضی فلسطینیان ساخته می شود و از آنجا که این امر با اصول حقوق بشر مغایر است و ساخت آن در داخل اراضی که بر اساس توافقات بین المللی اراضی فلسطین محسوب می شود ، صورت می گیرد ، فلسطینیان آن را به رسمیت نمی شناسند و خواهان برچیدن آنند . وی تأکید می کند که این دیوار نمی تواند موجب تقویت امنیت و ثبات در منطقه شود .

7 - گفت وگوی میان گروههای فلسطینی :

عماد فالوجی در تحلیل وضعیت سیاسی فلسطین می گوید : این وضعیت از نگرش گروهها به مسائل آینده فلسطین و نحوه کارآمد کردن عملکرد فلسطینیان حاصل می شود و هرچند که اختلافاتی میان گروههای فلسطینی وجود دارد ، اما این اختلافات نباید موجب درگیری داخلی میان این گروهها شود و به همین سبب و با توجه به آنکه ملت فلسطین بر اهمیت گفت وگو و مذاکره برای حل اختلافات داخلی واقف است ، اصل گفت وگو تنها زبانی است که باید از آن برای حل و فصل مشکلات و اختلافات داخلی بهره گرفت .

مآخذ :

1. نشریه رویداد و گزارش فلسطین ، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی - علمی ندا ، 5/8/1384 ، شماره 27 .
2. www.islamonline.net and www.aljazeera.net.
3. www.albayan.co.ae ( 2002/4/8 ) .
4. www.alkrama.com/mkablat.