توافقنامه انگلیسی - آمریکایی ( 1924 )

علی رغم پذیرش اعلامیه بالفور توسط ایالات متحده ، ویلسون رئیس جمهور آمریکا ، در مورد تسلط کامل کشورهای استعمارگر بر سوریه و فلسطین حتی از طریق قیمومیت ، تردیدهایی داشت . دولت وی نسبت به واگذاری حق قیمومیت به ایالات متحده به تنهایی یا با مشارکت انگلستان نیز احساس تمایل نمی کرد . پس از آنکه گزارش کمیسیون کینگ - گرین به فراموشی سپرده شد ، و فرانسه و انگلستان از پذیرش حق تعیین سرنوشت اعلام شده از طرف ویلسون سرباز زدند ، توجه ایالات متحده منحصرا به نگهداری منافع خود در این منطقه معطوف گشت . از این رو در سال 1922 مذاکراتی را با دولت انگلیس در مورد فلسطین آغاز کرد و در نهایت دو کشور به توافقی رسیدند که به نام توافق انگلستان و آمریکا ( 1924 ) شناخته شد .

در این توافق قید شده است که ایالات متحده ، در مقابل تضمین منافع بازرگانیش در فلسطین و به ویژه امیتاز استخراج نفت در صحرای نقب که به شرکت آمریکایی استاندارد اویل واگذار شده بود ، حاضر است به قیمومیت بریتانیا بر فلسطین اعتراف کند . شرکت یاد شده فعالیتهای خود را در سال 1911 آغاز کرده بود اما در پی شروع جنگ جهانی اول ، این فعالیتها متوقف شد .

جالب توجه است که ایالات متحده ابتدا با گنجانیدن اعلامیه بالفور در مقدمه سند توافق که انگلستان بر آن اصرار داشت مخالفت کرد ، ولی بالاخره با ذکر متن منشور قیمومیت که شامل اعلامیه بود ، موافقت نمود .

مآخذ :

1. Diplomatic correspondence on mandate for palestine, washington 1927.
2. Jhohn, R. and Hadawi, s : palestine diary, beirut 1970.
3. Treaty , no, 24, CMD 2559, 1925.