یافا ( کنفرانس - )

در رابطه با قطعنامه گردهمایی بیت المقدس ( 24/2/1933 ) .

کمیته اجرایی از افراد مربوط دعوت نمود تا در یک گردهمایی بزرگ در مورد فروش زمین و مهاجرت ( یهودیان ) و تعیین شیوه هایی برای عدم همکاری با دولت و فشار آوردن بر مقامات بریتانیا به منظور عمل به خواسته های اعراب به بحث بنشینند .

موسی کاظم حسینی رئیس کمیته اجرایی در تاریخ 22/3/1933 طی دعوتی ، از افراد سرشناس و مسئول خواست که در کنفرانس یافا شرکت نمایند . وی در دعوتنامه خود با بیان وضعیت کشور و خطری که از جانب مهاجرت یهودیان و دادن زمین به آنان کشور را تهدید می کند پرداخته بود و اعلام نمود که نماینده عالی بریتانیا ، پیشنهادهای نمایندگان " گردهمایی بیت المقدس " را نپذیرند لذا این نمایندگان ، با شناخت کاملی که از مقاصد دولت پیدا کرده اند ، از کلیه افراد سرشناس و افراد مربوط می خواهند تا برای بررسی وضعیت خطرناک کشور در گردهمایی بزرگی که قرار است در 26/3/1933 در شهر یافا برگزار گردد شرکت نمایند .

این گردهمایی در سالن سینمای اپولوی یافا با حضور اعضای کمیته اجرایی همه شهردارها ، بجز راغب نشاشیبی ، شهردار بیت المقدس و حدود 500 تا 600 نفر از نمایندگان احزاب و گروههای مختلف ، برگزار گردید . در بین شرکت کنندگان ، حاج محمد امین حسینی و رهبران

حزب استقلال نیز که حضور در این چنین جلساتی را در آن شرایط بحرانی لازم می دیدند ، دیده می شدند .

گردهمایی با بحث و گفت وگو پیرامون " عدم همکاری با دولت " آغاز شد . در این قسمت سخنرانان در باره ضرورت " عدم همکاری " و مفهوم آنکه کمک نکردن به دولت در اجرای مفاد قانون تحت الحمایگی است ، به بحث پرداختند . شرکت کنندگان با اشاره به تحریم " حزب کنگره لا در هند و " حزب وفد " در مصر ، نکات مثبت و منفی شیوه کار آنها را بررسی کردند و ابراز داشتند که تحقق " عدم همکاری " در یک روز امر محالی است و زمان بیشتری نیاز دارد .

این گردهمایی به دلیل نداشتن دستور کار و پیشنهادات معینی ، شاهد اختلاف نظرهای شدید شرکت کنندگان به ویژه برخوردهای تند ( پیروان مفتی ) و ( پیروان نشاشیبی ) بود . این اختلاف نظرها متأسفانه باعث بر هم خوردن جو کنفرانس و بیرون رفتن چند تن ، از سالن شد و کنفرانس نیز چیزی نمانده بود که تعطیل شود .

محور سخن سخنرانان ندادن مالیات ، تحریم کردن کالاهای انگلیسی و یهودی و استعفای کارمندان دولت بود . در این کنفرانس حزب استقلال با تقدیم یادداشتی در مورد راههای اجرا و تحقق " عدم همکاری " پیشنهاداتی را ارائه داد . در این یادداشت آمده بود که این " عدم همکاری " باید گام به گام و مطابق با شرایط روبه رو پیش برود بدین گونه که نخست در زمینه های اجتماعی شروع شود یعنی ما در جشنها ، جمعیتها و انجمنهای انگلیسی شرکت نکنیم .

پس از این مرحله در زمینه های سیاسی نیز ، کمیته های دولتی و نشست های ساسی را تحریم کنیم و از پرداخت مالیات های مستقیم خودداری کنیم . پس از این مرحله در زمینه اقتصادی کالاها و تولیدات انگلیسی و یهودی از آن دسته از کالاهایی که عوارض گمرکی می دهند استفاده کنیم .

در دومین جلسه کنفرانس شرکت کنندگان با تشکیل یک کمیته سه نفری ، برای نظرخواهی در مورد اجرای مراحل " عدم همکاری " موافقت نمود . بعد از این مسأله ، به موضوع فروش زمین ( به یهودیان ) پرداخته شد در این

بخش سخنران ها با بیان عواقب ناگوار این سیاست ، خواستار طرد و نابودی زمینخواران به سبب عدم توانایی صاحبانشان در پرداخت مالیات و بدهی رباخواران در معرض نابودی است ، خریداری گردد .

سمینار با صدور قطعنامه زیر به کار خود پایان دادک

1. از هم اکنون باید مسأله " عدم همکاری " با تحریم مراسم و جلسات دولتی ، کمیته های وابسته به آن و تحریم کالاهای انگلیسی و یهودی شروع گردد .
2. کمیته ای تشکیل از دفتر کمیته اجرایی و نمایندگان تمای احزاب ( هر حزبی یک نماینده ) برای پیگیری و یافتن راههای ادامه این " عدم همکاری " تشکیل گردد . حد نصاب این کمیته ، بدون در نظر داشتن تعداد اعضای آن سه نف است که باید هر دو ماه یک بار گزارش کار خود را به کمیته اجرایی تقدیم کنند .
3. کمیته یاد شده ، با کمک بازرگانان و معتمدین سراسر فلسطین ، متمکنین را ترغیب کنند تا سهام " شرکت نجات زمینها " را خریداری نمایند . این کمیته موظف به حمایت و کمک در پیاده شدن طرح تشکیل " صندوق علای ملت " است .
4. مردم باید با اجرای دقیق مسأله تحریم ، با مسأله مهاجرت یهودیان مبارزه کنند . موسی کاظم حسینی در 3/4/1933 بود که به مناسبت اجرای اولین مرحله از مراحل جنبش " عدم همکاری " طی پیامی گفت " هرکس این تصمیمات را اجرا نکند در واقع مخالف طرح " عدم همکاری " شناخته می شود " .

علی رغم پیشنهاد کنفرانس مبنی بر تشکیل کمیته نظارت بر مسأله " عدم همکاری " این کمتیه تشیکل نشد و مسأله تحریم به طور خودجوش و مردمی به اجرا در آمد . این موضوع وقتی که وزیر مستعمرات بریتانیا ، در هفته سوم آوریل 1933 ، برای دیداری وارد فلسطین شد ، به روشنی خود را نشان داد . موسی کاظم حسینی در پیامی به تاریخ 23/4/1933 اینت تحریم خودجوش و حضور مردمی را اینچنین توصیف کرد : " تمام اقشار و گروههای مردم ، موضوعی را برگزیدند که با قلم افتخار باید آن را ثبت کرد .

مآخذ :

1. محمد ، عزه دروزه : القضیه الفلسطینه فی مختلف مراحلها ، صیدا - بیروت 1959 .
2. کامل محملخله : فلسطین والانتداب البریطانی 1922 - 1939 ، بیروت 1979 .
3. احمد شقیری : اربعون عاما فی الحیاه العربیه والدولیه ، بیروت 1973 .
4. اکرم زعتیر : وثائق الحرکه الوطنیه الفلسطینیه 1918 - 1939 ، بیروت 1979 .
5. عبدالوهاب کیالی ( گردآوری و نگارش ) : وثائق المقاومه الفلسطینیه العربیه مندالاختلال البریطانی والصهیونیه ، 1918 - 1939 ، بیروت 1968 .
6. گزارش کمیسیون سلطنتی ( کمیسیون بیل ) ، 1937 .