کمیته میچل ( گزارش - 2000 )

از دانشنامه فلسطین


درگیری میان اسرائیلی ها و فلسطینیان و شعله ور شدن آتش انتفاضه باعث گردید که کمیته تحقیق و تفحص میچل به دنبال نشست اتحادیه اروپا ، آمریکا ، مصر ، اردن و اسرائیل در ماه اکتبر سال 2000 در شرم الشیخ تشکیل گردد . وظیفه این کمیسیون بررسی دلایل از سرگیری خشونتها در سرزمینهای اشغالی و جنایات رژیم صهیونیستی بر ضد فلسطینیان از 28 سپتامبر 2000 بود .

این کمیسیون از پنج عضو تشکیل شد که ریاست آن برعهده جورج میچل سناتور پیشین آمریکاست . دیگر اعضای این کمیته عبارتند بودند از : خاویرسولانا ( رئیس امنیت و سیاست خارجی اتحادیه اروپا ) ، سلیمان دمیرل ( رئیس جمهور سابق ترکیه ) ، تربعورن بگلند ( وزیر امور خارجه نروژ ) و ردن رادمن ( سناتور پیشین آمریکا ) .

این افراد از سوی رئیس جمهور ایالات متحده و با حمایت دبیرکل سازمان ملل برگزیده شده اند . کمیته مذکور باید با هماهنگی های قبلی با مقامات فلسطینی و اسرائیلی ، وارد منطقه شده و به تحقیقات خود بپردازد و پس از دریافت نظرات کتبی مقامات فوق به آماده سازی گزارش خود پرداخته ، سپس نسخه هایی از این گزارش را به مقامات فلسطینی ، اسرائیلی ارائه داده و پس از آگاهی از عقاید و پیشنهادات طرفین متن گزارش را به اطلاع افکار عمومی برساند .

نخستین نشست کمیته میچل در تاریخ ( 8/9/1379 - 28 نوامبر 2000 ) در نیویورک برگزار شد و قرار شد که از دو هفته بعد کار عملی خود را آغاز کنند ، ولی در ابتدا با مشکلات و موانعی مواجه شدند ، زیرا مقامات اسرائیلی به بهانه مسائل امنیتی و فلسطینیان با این عقیده که کمیته مذکور طرفدار و حامی اسرائیلیان می باشد از فعالیت این کمیته جلوگیری به عمل آورند .

علی رغم مشکلات فراوان ، کمیته مذکور پس از دیدار از منطقه و مذاکره با مقامات اسرائیلی - فلسطینی و صرف پنج ماه وقت بالأخره کمیته مذکور در تاریخ 5/1/1380 - 25 مارس 2001 به دیدار خود از منطقه پایان داد و مقرر گردید تا دو ماه دیگر گزارش خود را به دبیرکل سازمان ملل ارائه دهد . اما کمیته میچل قبل از ارائه گزارش نهایی ، در روز جمعه 14/2/1379 - 4 می 2001 پیش نویسی از گزارش خود را به اسرائیل و فلسطین ارائه نمود ، تا نظر خود را در خصوص آن بیان دارند .

این گزارش از فلسطینیان خواست تا خشونت را متوقف سازند و اسرائیل همه دست از ساخت و ساز

شهرکهای جدید دست بردارد . کمیته آن گونه که حکومت خودگردان انتظار داشت ، آریل شارون را به خاطر آغاز تداوم خشونتها مورد سرزنش قرار نداد .

در یکی از بندهای این گزارش آمده است شهرکهای یهودی نشین و دیگر نقاط باید مورد بررسی قرار گیرند . فلسطینیان باید با اقدامات منسجم روشن سازند که تروریسم ناپسند و غیرقابل پذیرش است و با تمام توان تلاش خواهد کرد تا از اقدامات تروریستی جلوگیری کرده و عاملان آن را مجازات نماید .

این گزارش دوباره دیدار شارون از مسجدالاقصی در سپتامبر 2000 می گوید : دیدار شارون عامل خشونتهای جاری نمی باشد .

مطابق گفته مقامات اسرائیلی که گزارش را مطالعه کرده اند . این گزارش خواستار توقف فوری خشونتهای یک دوره آرامش نامحدود و بازگشت به مذاکرات صلح شده است . همچنین گزارش خواستار از سرگیری گفت وگوهای امنیتی و اجرای اقداماتی برای ایجاد حسن اعتماد شده است . در این گزارش از اسرائیل خواسته شده است که از سلاحهای مرگبار در رویارویی با تظاهرکنندگان فلسطینی استفاده ننماید ، به مواضع خود پیش از شروع انتفاضه برگردد ، موانع ایجاد شده را از اراضی فلسطینیان بردارد ، از تخریب خانه ها خودداری کند و مالیاتهای حکومت خودگردان را به فلسطینیان بازگرداند .

مقامات اسرائیلی و فلسطینی پس از دریافت پیش نویس گزارش مخالفت خود را با آن اعلام کردند . اعتراض مقامات اسرائیلی به این گزارش به خاطر جلوگیری از شهرک سازی می باشد ، زیرا استدلال می کنند که گسترش ساخت و ساز شهرکها دلیلی برای آشوبها و شورشها نمی باشد و از سوی دیگر مقامات فلسطینی اعتراض خود را به دلیل اعزام نشدن نیروهای بین المللی و بازدید نکردن آنها از مناطق بیان کرده اند ، زیرا عقیده دارند که حضور افراد کمیته میچل به عنوان ناظران جهانی برای در جریان قرار گرفتن جنایات روزانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم و بی دفاع فلسطین امری ضروری است . اینان همچنین خواستار اعزام نیروهای حافظ صلح به منطقه می باشند که این خواست فلسطینیان توسط کمیته مذکور رد شده است .

از آنجایی که برای اسرائیلی ها بسیار مهم است که به عنوان آغازگر خشونتها شناخته نشوند کمیته میچل دیدار شارون را عامل خشونتهای جاری نمی داند و این امر بیانگر این است که گزارش میچل جانبدارانه و به نفع اسرائیل است . از طرف دیگر این گزارش خواستار خاموش شدن آتش درگیری ها در کرانه باختری و نوارغزه به طور قطعی نشده است . در نتیجه نمی توان انتظار برقراری صلح و آرامش را در منطقه داشت و چنانچه شواهد بیان می دارد تنها راه توقف خشونت از سرگیری مذاکرات مستقیم طرفین می باشد چراکه اسرائیل و فلسطین تنها از طریق مذاکره تقسیم می توانند به توافق دست یابند و هیچ راه حل دیگری وجود ندارد مگر اینکه آن قدر این شعله های آتش افزایش یابد که در این راه یکی از آنان مغلوب گردیده و پیروزی دیگری را به دنبال داشته باشد .

مأخذ :

  1. بولتن رویداد و گزارش ، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی - علمی ندا ، 25/2/1380 ، شماره 82 .