کرمی ، سعید ( 1852 - 1935 )
در شهر طولکرم به دنیا آمد . بعد از اینکه تحصیلات ابتدایی خود را به پایان رسانید به مصر مسافرت کرد و وارد دانشگاه الأزهر شده و در مجالس درس سید جمال الدین اسدآبادی حاضر گردید .
هنگامی که علوم خود را به پایان رسانید به فلسطین بازگشت و به عنوان استاد معارف در ناحیه طولکرم و سپس مفتی طولکرم تعیین گردید . در دوره های بعدی به حزب غیرمرکزی اداری عثمانی پیوست . هنگامی که در سال 1916 انقلاب عربی برپا شد ، رژیم عثمانی شیخ سعید را دستگیر و تعداد زیادی از اعضای حزب او را نیز دستگیر و به مجلس عرفی در عالمیه به اتهام برانگیختن انقلابی ها فرستاد برای او حکم ابد و برای بعضی از برادران و همراهان او حکم اعدام صادر گردید . لیکن شیخ بعد از دو سال و هفت ماه زندانی در زندان دمشق نجات یافت و این عمل به واسطه فرار ترکها و عقب نشینی آنها از این سرزمین بود .
در سال 1920 وی به عنوان عضوی در مجمع علمی عربی دمشق تعیین گردید سپس به عمان مسافرت کرد تا به منصب قاضی القضات دست یافت . سپس در سال 1926 این ( کشور ) را به قصد طولکرم ترک کرد و در این شهر باقی ماند . شیخ و شاعر باارزشی بود . در نثر یادگاری از او بجز رساله ای در تصوف با عنوان " واضح برهان در رد بر اهل بهتان " باقی نمانده است که آن را در سال 1875 میلادی به چاپ رسانده بود . اما اشعارش براساس و اسلوب اشعار جاهلیت و صورتهای صحرایی و بیابانگردی و فرهنگی بوده و دارای سبک نیکو و عبارات متین می باشد .
وی علاوه بر موارد فوق خطیب ماهر و عالم به تصوف وفقه و زبان و علوم قرآنی و تاریخ و سیره و غیر از اینها از معارف دیگر بوده است . وی دارای قدر و منزلتخاصی در میان مردم بود کمااینکه از مکانت و معنوی زیادی نزد ایشان برخوردار بوده است .
مآخذ :
- کرمی ، عبدالکریم : الشیخ سعیدالکرمی ، سیرته العلمیة و السیاسیة ، منتخبات من آثاره 1973 .
- عودات ، یعقوب : من أعلام الفکر و الادب فی فلسطین ، عمان 1976 .
