معظمیه ( مدرسه - )

از دانشنامه فلسطین


یکی از مدارس شهر بیت المقدس بوده که به مدرسه حنفیه نیز مشهور است . آن را ملک معظم عیسی بن محمدبن ایوب در سال 614 ه/1218 تأسیس کرده و بر فقهای حنفیه وقف کرده است . در " انس الجلیل " آمده است که تاریخ وقف آن سال 600 ه/1203 م بوده است . این مدرسه دارای اوقاف زیادی از روستاها بوده است ولی مردم به این اوقاف دست اندازی کرده و آن را به ملک خصوصی تبدیل کردند .

عارف العارف می گوید که او در تاریخ 20/2/1947 از آن دیدن کرده و مشاهده کرده است که " بیشتر قسمتهای آن خراب شده و قسمت دیگری از آن را مردی از الخلیل اشغال نموده . " ولی دو نقش همچنان در دو ستون آن دیده می شود که بر یکی از آنها نوشته شده است :

" مولانا سلطان پادشاه بزرگ شرف دنیا و آخرت ، ابوالفرائم عیسی بن ابی بکر بن ایوب این مدرسه را در ماههای سال 614 هجری ساخته و آن را وقف فقهاء و متفقهین از اصحاب امام بزرگ ابوحنیفه رضی الله عنه و ارضاء نموده است . خدا این را از او قبول کرده و او را بیامرزد و درود بر پیامبر ما محمد و خاندانش . "

این مدرسه در ایجاد جنبش فکری در قدس نقش قابل ملاحظه ای داشته است . تدریس در این مدرسه را عده ای از علمای بزرگ بر عهده داشته اند و این مرکز علمی قرنها اهمیت خود را حفظ نمود .

مدرسه شامل دو طبقه است . راهرو ورودی به هشتی از آنجا به صمن رو باز در طبقه اول منتهی می شود . در شمال صحن ایوان مرتفع و بزرگی وجود دارد که از جهت

جنوب با طاق جناغی شکل به صحن باز می شود . در اطراف صحن تعدادی اتاق و خلوت قرار دارد .

اسناد تاریخی دلالت بر آن دارد که ایوان جنوبی در مقابل ایوان شمالی بوده است و اکنون در این مکان اتاقی وجود دارد که در پشت آن قبول عده ای از مجاهدین که به

نظر می رسد متعلق به دوره ایوبی است دیده می شود . در پشت این مزار و در بالای دیوار مشرف بر خیابان ، بقایای گلدسته ای به چشم می خورد .

مآخذ :

  1. حنبلی ، مجیرالدین : کنوز القدس ، مؤسسه آل البیت ، چاپ اول ، 1983 .
  2. نس الجلیل بتاریخ القدس و الخلیل ، عمان 1973 .
  3. عارف ، عارف : المفصل فی تاریخ القدس ، القدس 1961 .
  4. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، بیروت 1974 - 1965 .