مجلس نمایندگی یهود

مجلس نمایندگی یهود هیأتی است که در طول استعمار ( قیمومیت ) بریتانیا از شبه پارلمان هموطنان صهیونیستی فلسطین تبعیت می کرد . به دنبال صدور بیانیه بالفور و ورود سپاه انگلیس به بخشهای جنوبی فلسطین در اواخر سال 1917 صهیونیستها در صدد ایجاد مراکزی تحت عنوان وطن ملی یهود برآمدند .

هیأتهای نمایندگی مرکب از فرماندهان محلی صهیونیستها را تشکیل دادند تا با مقامات جدید به گفتگو بپردازند . در 2/1/1918 نمایندگی از احزاب سیاسی و مراکز اقتصادی و آموزش صهیونیستی و یهودی در یافا تشکیل جلسه داده و کمیته موقتی را انتخاب کردند تا به نیابت از آنها به بررسی مسائل داخلی و خارجی تبعه یهودی در فلسطین و زمینه سازی جهت اجرای انتخابات برای تشکیل مجلس نمایندگان ساکنان یهودی بپردازد و پس از حاکمیت نیروهای بریتانیایی بر تمام سرزمینهای فلسطین

یک نشست ( گردهمایی ) مقدماتی یهودی و صهیونیستی دیگر در تاریخ 17/1/1918 جهت بررسی موضوع برپایی انجمن تأسیس در یافا برپا شد .

در این گردهمایی بین نمایندگان احزاب صهیونیستی و نمایندگان متدین حزب آگودات اسرائیل اختلاف به وجود آمد . افراد متدین دادن حق رأی به زنان و نامزد شدن آنان در انتخابات را به دلایل دینی رد کردند . نیز دادن نام و عنوان انجمن تأسیسی به هیأت انتخابی را لغو کردند . زیرا آنان در آن زمان با اندیشه ایجاد وطن ملی یهود و صهیونیست مخالف بودند .

به همین دلیل توافق شد تا به جای نام انجمن تأسیسی ، نام مجلس نمایندگی یهود انتخاب گردد و به متدینین اجازه اجرای انتخابات در محافل خود به نحوی که می خواهند داده شد . بدین ترتیب اولین انتخابات مجلس نمایندگی یهود در 19/4/1920 انجام شد و در آن تمام ساکنان یهودی از زن و مرد شرکت کردند .

یهودیان بیت المقدس از این قاعده مستثنی بودند چرا که انتخابات بین متدینین تنها با رأی دادن مردان صورت گرفت . برای رسیدن به نسبت تناسب در نمایندگی با مناطق دیگر که زنان رأی می دادند هر مردی دو رأی داشت .

مجلس نمایندگی مرکب از 314 عضو انتخابی تشکیل شد و در 7/10/1920 در بیت المقدس تشکیل جلسه داد و مقرر کرد کمیته ملی یا شورای عمومی انتخاب شود تا دستگاه اجرای مجلس نمایندگان یا حکومت بوده و به نیابت از مجلس نمایندگان در اداره امور تبعه یهودی در فلسطین ، در فواصل دوره های تشکیل مجلس را به عهده داشته باشد . همچنین وظیفه تهیه طرح قانونی اداری یهودیان در فلسطین به دستگاه اجرایی واگذار گردید .

در دوره انعقاد مجلس نمایندگی یهود ، خود مجلس قوه عالی تبعه یهودی را که اداره امور عمومی و ملی مردم یهودی در فلسطین را به عهده بگیرد ، نیز اعلام کرد که آن تنها نماینده یهودیان فلسطین در امور داخلی می باشد . مجلس نمایندگان دستگاه اجرایی خود را مکلف به رسمیت شناختن دولت استعمار نسبت به قوانین و اقدامات اخذ شده ، نمود . قوانین و مقررات را به کمیسر عالی بریتانیا در فلسطین ارسال داشت و او پاسخ داد که دولت استعمار آماده به رسمیت شناختن مجلس نمایندگی است به شرطی که فعالیتش را به امور تبعه یهودی محدود نماید و در دیگر امور مربوط به کل کشور مداخله نکند .

مجلس نمایندگان در دور دوم تشکیل خود در 1922 طرح قانونی را که کمیته ملی تدارک دیده بود ، مورد بررسی قرار داد . این قانون بر این اساس بود که هر یهودی در فلسطین ملزم به تسلیم در برابر مرکز کنونی یهودی است که می تواند برای ارائه خدمات محلی و ملی به آنان به یهودیان مالیات تحمیل نماید . این طرح قانون سیستم انتخابات آینده مجلس های نمایندگی را نیز دربرداشت .

در 6/12/1925 دومین انتخابات مجلس نمایندگی انجام شد که از 221 عضو تشکیل می شد . در فوریه سال 1926 دولت استعمارگر مربوط به اداره طوایف دینی در فلسطین یک طایفه دینی به شمار آمدند . آنگاه دولت استعمار در 1/1/1928 مقررات مربوط به اداره امور گروه یهودیان در فلسطین را منتشر نمود و به موجب آن مجلس نمایندگی یهودی را به عنوان عالی ترین قوه در گروه یهودی به رسمیت شناخت .

آن نمایندگی ، نظارت بر مراکز آموزشی و بهداشتی و دیگر مراکز یهودی در فلسطین را عهده دار شد و سیاست آن را ترسیم نمود و برقراری موازنه و عدالت و اخذ مالیات لازم آن با تأیید دولت را به عهده داشت . مفاد این مقررات نشانگر این است که عضویت در مراکز تبعه یهودی تعیین شده براساس آن مقررات اختیاری است . به همین دلیل گروه آگودات اسرائیل از مجلس نمایندگان کنار رفتند .

در 3/3/1930 مقرراتی صادر شد که نحوه انتخابات مجلس نمایندگان یهودی را مشخص می کرد . به موجب آن انتخابات به شیوه رأی گیری مخفی نسبتا مستقیم انجام می گردد . هر یهودی چه زن و چه مرد که بیست سال دارد می تواند در رأی گیری شرکت کرده و خود را به عنوان عضو مجلس نمایندگان کاندیدا نماید به این شرط که بتواند زبان عبری بخواند و بنویسد .

دوره مجلس را نیز سه سال تعیین نمود و اینکه جلسات آن سالیانه یک بار تشکیل گردد و تعداد اعضای مجلس نمایندگان 71 نفر تعیین شد .

در 5/1/1031 سومین انتخابات مجلس نمایندگان یهودیان انجام شد . سپس آن انتخابات به دلیل حوادث انقلاب عربی فلسطین بین سالهای 1933 و 1939 و به دلیل جنگ جهانی دوم متوقف گردید . در 1/1/1944 چهارمین انتخابات مجلس نمایندگی یهود انجام گرفت و تعداد اعضای آن به 171 نفر افزایش یافت . این مجلس تا پایان دوره استعمار بریتانیا به کار خود ادامه

داد . پس از تأسیس رژیم صهیونیستی ، مجلس نمایندگی یهود در 13/2/1949 به طور رسمی لغو شد .

مأخذ :

1. الموسوعة الفلسطینیة ، المجلس التمثیلی الیهودی ، جلد چهارم ، 1984 .