فرزیون

از دانشنامه فلسطین


ملتی است که نام آن با سایر ملتها که در کنعان ( فلسطین ) قبل از حمله اسرائیل زندگی می کردند ، آمده است . آمده است که حضرت ابراهیم خلیل ( ع ) بعد از رسیدنش به فلسطین در زمینهایی که به کنعانی ها و فرزیها تعلق داشت ، اقامت گزید . ( سفر تکوین 34 : 30 ) و اینکه آنها در عهد یشوع در تدر لبنا یعنی قبل از جنگ اسرائیل ( سفر خروج 3 : 8 ) در مناطق کوهستانی پر درآمد زندگی می کردند .

از آنجا که ابراهیم از جنوب عراق به مناطقی که براساس نوشته های بیشتر مورخین در قرن دوازده قبل از میلاد به وجود آمدند ، هجرت کرد . احتمالاً فرزیون در طول همین قرن یا قبل از آن به این نقطه ( فلسطین ) آمده اند . ولی در نتیجه دلیل های موجود ، جدا مشکل است که تاریخ قطعی آمدن آنها به فلسطین را معلوم کرد .

فرزیها چه کسانی هستند ؟ ارتباط آنها با بقیه ملتهای مشرق نزدیک قدیم چیست ؟ اینها دو سئوالی هستند که مورخان نمی توانند جواب قطعی به آنها بدهند چون در منابع جمع آوری شده قدیمی بحثی از فرزیها به میان نیامده است .

آنچه در تورات درباره آنها آمده است آنقدر کم است که با استفاده از آن نمی توان به رأی قاطعی دست یافت . بیشتر پژوهشگران بر اساس گفته های تورات که فرزیها را به کنعانی ها نسبت نمی دهد ، بر این عقیده اند که

آنها از نژاد سامی نیستند .

بعضی از پژوهشگران عقیده دارند که فرزیها با ملت حوری در ارتباط هستند که در هزاره دوم قبل از میلاد در منطقه گسترده ای از خاور نزدیک که شامل سرزمینی کنونی آناتولی و شمال عراق و سوریه و فلسطین است ( ر : الحوریون ) پراکنده شدند .

از این دلیل ادعایشان استفاده می کنند که این نام ملک میتانی ( ملک حوریون ) توشراتا که معاصر ملک مصر است گرفته شده است و او پیری - - ازی Pire izzi است که در آن شباهت واضحی با سم فرزیها وجود دارد . علاوه بر این کشف اسم " پیرزوPirzu " در بین اسمهای حوری که از مدونات شهر نوزی که مرکزی از مراکز تمدن حوری اصلی در شرق عراق ( نزدیک شهر کرکوک جدید که در قدیم به ارنجا معروف بود ) بود ، به دست آمده است .

در سایه گفته های قبلی طرفداران این نظر نتیجه می گیرند که فرزیها شاید از نظر اصل و ریشه کسانی هستند که ابتدا در آناطولی سکونت کرده و پراکنده شدند و سپس از آنجا به طرف جنوب مهاجرت کردند تا اینکه تعدادی از آنها به فلسطین رسیدند همان طوری که حوریها وحثیها به آنجا رسیده بودند .

فرزیها آهنگری را می دانستند و آن را در سرزمین آناتولی که برای اولین بار در تاریخ خاور قدیم آهن در آنجا شناخته شد ، یاد گرفتند و شاید به صورت برده به فلسطینی آمده بودند .

در قسمتی از این نظر ، نظری دیگری نیز وجود دارد که می گوید که حروف سه گانه وارده در ترکیب اسم فرزیها که باء P و راء و زاء است . دلالت بر وجود ارتباط بین این اسم و کلمه اکدی ( پارزی Parzi ) و کلمه سامی غربی ( بارزیل Barzil ) است که معنای هر دو کلمه آهن است . از این ارتباط فرضی نتیجه می گیریم که فرزیها شغل آهنگری داشتند و اسم آنان از شغلشان گرفته شده است .

این فرض که بین فرزیها و آهنگری ارتباط برقرار می کند با حقیقتی که دلالت به هنری ( تاریخی ) است و آن اینکه استخدام فلز آهن در فلسطین به پایان قرن سوم قبل از میلاد می رسد . در حالی که با گفته تورات که به وجود فرزیها در فلسطین قرنها قبل از این تاریخ خبر می دهد ، در تناقض است .

بعضی از مورخین عقیده دارند که اسم فرزیها با عبارت پیروزات Perusotکه این عبارت به معنای " شهرها

و روستاهای بدون دیوار " است ، در ارتباط است و از این نتیجه گرفته اند که فرزیها به صورت رانده شده در بیرون دیوار شهرها زندگی می کرده و به چوپانی می پرداختند . این نظر تا اندازه کمی با نظر سفر خروج در مورد آنها مطابقت دارد که آنها در مناطق کوهستانی زندگی می کردند .

نظرهای متفاوت در اصل فرزیها و ارتباط نژادی آنها دلالت بر پیچیدگی دارد که تاریخ این ملت را مهم کرده است . به این دلیل است که منابع قدیمی که در آن اسم فلسطین آمده است فرزیها را به دلیل غیر معلوم سستی کرده در حالی که از سایر ملتها بیشتر حرف زده است .

لذا مورخان تا کنون به دلایل جدیدی دست یافته اند و نظر می کنند که قسمت مخفی تاریخ و نقشی که فرزیها در تاریخ قدیم فلسطین داشته اند را روشن می سازد .

مآخذ :

  1. سوسه ، احمد : العرب و الیهود فی التاریخ ، بغداد 1972 .
  2. Albright, W , f : journal of palistine oriental society ( jops ) , 2,1922
  3. Grinberg and maisler : JOPS 14 , 1943.