صورباهر ( نبرد - )
صورباهر روستای عربی است در جنوب شهر قدس و یکی از محله های قدس محسوب می گردد . در سال 1948 نزدیک 2450 نفر جمعیت عرب داشت و مساحت زمینهای آن 9471 جریب بود که فقط 40 جریب آن متعلق به یهودیان بود .
این روستا از سه جهت به وسیله آبادی های صهیونیستی احاطه شده بود . از شمال " تل بیوت " از جنوب به " رامات راحیل " و از غرب به " میکور حاییم " .
درگیری ها همه روز بین عربها و یهودیان در شهرقدس تکرار می شد عربها با محله یهودی در داخل بخش قدیمی شهر و محله های یهودی خارج از دیوار شهر روبه رو می شدند . در روز 26/1/1948 مبارزان عرب موفق شدند محله یهودی در بخش قدیمی شهر را محاصره کرده و سه خانه آن را ویران کنند .
همچنین شروع به تیراندازی به آن محله و نیروهای انگلیسی مسئول حراست این محله نمودند و عرصه را بر محله های یهودی خارج از شهر تنگ کردند تا اینکه توانستند مانع رسیدن مواد تدارکاتی به این محله ها شوند .
محاصره محله یهودی قسمت قدیمی شهر در روز 4/2/1948 به شدیدترین وجه خود رسید و مواد تدارکاتی با حفاظت سربازان به این محله منتقل می شد و این مواد کافی نبوده و صهیونیستها در معرض هلاکت قرار گرفتند لذا حکومت قیمومیت انگلیس به صهیونیستها پیشنهاد کرد که این محله و محله تجاری در شماعه را خالی کنند اما نیروهای هاگاناه این پیشنهاد را قبول نکردند و صهیونیستها به عربها پیام دادند و از آنها خواستند که محاصره را شکسته و قدس قدیمی را شهری آزاد اعلام کنند . اما عربها شرط کردند که صهیونیستها خود را بدون قید و شرط تسلیم کنند .
در روز 17/2/1948 جنگ شدیدی در ورودی شهرک یهودی در قسمت قدیمی شهر شروع شد و یکی از اعراب شهید و یک تن هم مجروح گردید . عده ای از صهیونیستها و چهار سرباز انگلیسی به نفع صهیونیستها وارد عمل شدند و صهیونیستها توانستند منزل آل نمر را ویران کنند و شروع به تیراندازی در صحن حرم نموده و نمازگزاران به وحشت اندازند . صهیونیستها در این هنگام حمله ای را به روستای صور باهر از طرف مستعمره های سه گانه که این روستای عربی را احاطه نموده بود ترتیب دادند .
این امر برای عربها روشن شد که عملیات صهیونیستها در داخل بخش قدیمی شهر پوششی بوده برای هجوم به روستای صور باهر . لذا شروع به پاسخ آتش شدید به قسمت قدیمی شهر کردند ، درحالی که مبارزان روستایصور با هر به مقابله با نیروهای مهاجم صهیونیستی پرداختند و تعداد و تجهیزات و مهمات صهیونیستها بر نیروهای عرب برتری داشت . اما مدافعان روستا با پایداری خود مانع از تحقق اهداف صهیونیستها گشتند .
در این نبرد صهیونیستها آسیاب " فیضی اخوان " را آتش زدند و نگهبان آن را کشتند و خانه های اطراف روستا ویران کردند .
بعد از این نبرد عربها به روستای صورباهر عنایت بیشتری مبذول داشتند و در اطراف آن استحکامات ساختند و تعدادی از مردان مبارز ارتش جهاد مقدس را به این روستا فرستادند . پس از آن نیز در خلال ماه آوریل 1948 گروههایی از داوطلبان عرب مصری به مبارزین این روستا پیوستند .
مآخذ :
- عارف ، عارف : النکبة ، جلد 1 ، بیروت 1956 .
- تل ، عبدالله : کارثة فلسطین ، قاهره 1959 .
- قصری ، محمدفائز : حرب فلسطین ، دمشق 1962 .