زوق تحتانی ( روستای - )

روستای عربی در شمال شرقی شهر سفد نزدیک مرزهای فلسطین - لبنان و در دره بریغیث ( در داره ) و در نیمه راه بین

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 518 ]]

خالصه و خصاص واقع شده و نزدیکترین روستا به آن لزازه می باشد . این روستا در جنوب جاده اصلی خالصه - دان که با جاده طبریه - مطله در شمال روستای خالصه التقاء پیدا می کند قرار گرفته است و از طریق این جاده ها با روستای خصاص و توسط یک جاده هموار به زورق فوقانی ارتباط پیدا می کند .

روستای مذکور در کرانه شرقی دره بریغیث که از چشمه های واقع در شمال مطله تغذیه نموده و از زوق فوقانی و زوق تحتانی عبور نموده و تا شرق جاحوله امتداد پیدا می کند بنا گردید . روستا از سطح دریا قریب به 100 متر ارتفاع دارد . و در روی منطقه ای که به طرف جنوب سرازیر شده و جنوب آن منطقه جلگه وسیعی نشأت پیدا کرده است . و به خاطر اینکه بریغیت در غرب آن واقع شده از نظر عمران و آبادی سریعا توسعه یافت و شکل طولی به خود گرفت و مساحت آن به 39 جریب بالغ گردید . در شمال آن آسیابهای آبی وجود دارد و ساکنین از آب دره بریغیت برای تامین آب آشامیدنی استفاده نموده اند . در روستائی که از اماکن باستانی به شمار می رود از خدمات کلی هیچ گونه خبری نبود . در این روستا تپه انقاض ، ستونها ، حصارها و خانه های گلی وجود دارد .

مساحت زمینهای تابع روستای مذکور به 11634 جریب بالغ گردیده که 358 جریب آنرا جاده ها و دره ها اشغال نموده اند . باغهای میوه جات و مرکبات تا جنوب روستا امتداد یافته و ساکنین عمدتا به زراعت می پرداختند . اطراف آنرا زمینهای خالصه ، خصاص ، زوق فوقانی ، ناعمه ، لزازه و سنبریه احاطه کرده بودند .

تعداد ساکنین روستای زوق تحتانی در سال 1931 بهحدود 626 نفر بالغ گردید . این تعداد در 137 باب منزل زندگی می کردند . تعداد ساکنین در سال 1945 به حدود 1050 نفر تخمین زده شد . تا اینکه صهیونیستها روستا را ویران کردند و اهالی آنرا در سال 1948 آواره ساختند و در جنوب آن شهرک یهودی نشین " بیت هلیل " را احداث نمودند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج6 ، ق2 ، بیروت 1974 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 تصویر حولة