روشنفکران عرب ( انجمن - )

از دانشنامه فلسطین


در سال 1937 سازمان دانشجویان عرب که در ژوئیه 1938 نام انجمن دانشجویان عرب را بر خود نهادند ، تاسیس گردید و اهداف خود را در خدمت به مردم از طریق مبارزه با بیسوادی و سازماندهی حرکتی برای احیا و بازسازی روستای عرب نشین و ترویج اعتماد به نفس در بین " دانشجویان عرب " خلاصه نمود . این انجمن مسئولیت گشایش کلاسهای تابستانی برای بیسوادان مسن را برعهده گرفت و تلاشهای دانشجویان انجمن در تعلیم تعداد بیشماری از این افراد به ثمر نشست و زمینه فعالیت سیاسی آنها را درآینده هموار ساخت .

انجمن پس از گذشت چند سال از تاسیس خود دامنه فعالیت خود را گسترش داد و در صدد تغییر مجدد نام خود برآمد تا اینکه از سپتامبر 1941 بنام انجمن روشنفکران عرب مشهور گردید و بعدها به صورت سازمان عمومی روشنفکران چپگرای فلسطین درآمد .

شعبه های متعددی برای انجمن در یافا ، حیفا و بیت المقدس تاسیس گردید و بسیاری از اعضای آن روابط محکمی با حزب کمونیست فلسطین و سازماندهی کارگری فلسطین برقرار نمودند . و مجله " الغد " ارگان و بلندگوی تبلیغاتی آن انتشار یافت .

گفته می شود که انگیزه اصلی تشکیل انجمن بر این استوار بود که جوانان روشنفکر عرب ضعف حبس میهنی فلسطین را ناشی از وابستگی رهبران سیاسی و پیوندهای آنها با دنیای سرمایه داری می پنداشتند و جنبش کمونیستی توانست افکار و توجهات این جوانان را به سوی فلسطین ملی دمکرات مستقل ، جلب نماید به ویژه بعد از اینکه مصوبات هفتمین کنفرانس حزب کمونیست فلسطین ، جنبش صهیونی را محکوم و آنرا مهره امپریالیزم بریتانیا معرفی نمود .

به دنبال تجزیه حزب کمونیست فلسطین در سال 1943 اعضای انجمن و عناصر کمونیستی و چپگرای وابسته به جمعیتها و کلوبهای عربی ، جمعیت آزادی بخش میهنی را که بر داشتن مرام کمونیستی و مواضع ضد قیمومیت بریتانیا و طرحهای جنبش صهیونی در فلسطین مشهور است ، تشکیل دادند .

مآخذ :

  1. مجله الغد ، شماره 4 ، سپتامبر 1941 .
  2. سماره ، سمیع : العمل الشیوعی فی فلسطین ، الطبقة و الشعب فی مواجهة الکولونیالیة ، بیروت 1979 .
  3. خلیل ، موسی : " الحزب الشیوعی الفلسطینی ( 1919 - 1948 ) " ، مجله شؤون فلسطینیة ، العدد 39 ، نوامبر 1974 .