جلیلیان :
جلیلیان ، سکنهٔ منطقهٔ جلیل در شمال فلسطین هستند ، که در قرن دوم قبل از میلاد به دین یهودیت درآمدند و از متعصبترین و خشنترین یهودیان شدند . جلیلیان تحت تاثیر یهودای جلیلی که دعوت خود را میان آنان نشر داد قرار گرفتند و این دعوت ، خلاصهاش اینست که یهودیان را پادشاهی جز اله " یهوه " نیست ، و کرنش در برابر پادشاهی جز او جایز نیست . هنوز مورخان مطمئن نیستند که آیا یهودای جلیلی همان یهودا فرزند حزقیا است که هیرود فرمانروای رومی خواستار او بود و او پس از درگذشت هیرود در سال ششم میلادی به تحریک شورش پرداخت ، یا اینکه یهودا شخص دیگری است ؟
دعوت یهودا میان مردم جلیل با موفقیت همراه بود ، به ویژه میان جوانان ، در این راه جلیلیان تعصب ورزیدند ، و هرگونه فداکاری را در راه منتشر شدن دعوت جایز دانستند . آنان شکنجه و مرگ را متحمل میشدند ، و به آنچه که از شکنجه و آزار به علت مخالفت با نظام حاکم بر سر دوستان و خویشاوندانشان میرفت ، اهمیت نمیدادند . و آنچه به گرایش مردم به یهودا کمک میکرد بدی اوضاع اقتصادی و مالیات سنگینی بود که رومیان بر مردم تحمیل کرده بودند . یوسیفوس مورخ یهودی ، رفتار یهودا را به باد انتقاد گرفت و او را به کوتاهنظری و ناپختگی متهم کرد ، زیرا که جنبش او ، یهودیان را گرفتار چنان جنگی خانمانسوز با کشور روم کرد که تلفات سنگینی در آن متحمل شدند .
پیروان یهودا را عناصری تشکیل میدادند که هدفهای گوناگونی داشتند ، از آنان کسانی بودند که برای استقلال و آزادی جنگیدند ، و کسانی دیگر برای قتل و غارت و رواج نابسامانی و اضطراب . با وجود موفقیت رومیها در جنگهایشان با جلیلیان ، جنبش اینان ( جلیلیان ) که در آغاز قرن اول میلادی شکل گرفت ، تاثیر روشنی در تاریخ یهود داشت ، و تعصب آنان سرمشق نسلهای متوالی یهود قرار گرفت .
مآخذ :
- Jones, A.H.O, The Herods of Jodes, 1938.
- Grant, M.O, The Jewes in the Roman World, Londown 1973.