حلزون ( دره - )

از دانشنامه فلسطین


یکی از دره های جلیل سفلی و دشت عکا در شمال فلسطین و شعبه یی از رود نعامین است .

طول این دره در حدود 30 کیلومتر و جهت مسیر کلی آن از طرف مشرق به مغرب می باشد که در سرتاسر آن پیچهای زیادی به ویژه در قسمت شرقی آن در کوههای جلیل سفلی دیده می شوند .

ابتدای این دره از سیلابهای سرازیر شده از ارتفاعات پیرامون دشت " عرابه " که ارتفاع آن از سطح دریا 200 متر می باشد ، و از آبهای بعضی چشمه های کوچک دشت مزبور تشکیل یافته است .

ج 2 ، ص 272

مسیر دره ابتدا به طرف مغرب و شمال غربی در میان زمینهای پرصخره که عمق آن در آنها زیاد می شود ، سپس مجرای آن میان کوه " کانه " و ارتفاعات شمال سخنین باریک گشته و یک شکل مارپیچ مانندی در جهت شمال به خود می گیرد و از آنجا به طرف مغرب در انتهای کوههای جلیل سفلی و دامنه های آنها سرازیر می گردد .

دره حلزون در قسمت مارپیچی شکل ، دره " شاغور " را که از طرف شمال امتداد یافته مشروب می سازد ، تا سیلابها و آبهای چشمه های ارتفاعات پیرامون دشت " رامه " در ارتفاع 375 متری سطح دریا را جمع کرده و کوه " کمانه " را از دو جهت شمال غربی و مغرب در برگیرد .

پس از پیمودن 15 کیلومتر آبهای دره حلزون از زمینهای کوهستانی و قسمتهای تنگ و باریک و عمیق دره خارج شده وارد دشت ساحلی عکا و زمینهای گسترده آن در نزدیکی روستای " شعب " در ارتفاعی کمتر از 75 متر از سطح دریا می شود .

علت اختلاف ارتفاع در ابتدای دره حلزون و شعبه آن دره شاغور و خروجش از کوهها ، گذشتن دره از قسمتهای تنگ و ژرفی است که از کنده شدن زمین به علت ساییده شدن دو رأس بزرگ در اثر شیب تند در لابلای صخره های آهکی - دولومیتی موجود در کوههای جلیل سفلی ، می باشد .

در دشت که شیب کمی دارد دره مسیر خود را تا پایان بهآرامی ادامه داده و در بین راه از باتلاقهای نزدیک نقطه مشروب ساختن رود نعامین در جنوب شهر می گذرد .

سیستم جریان آب دره ، سیلابی - بارانی می باشد و به میزان بارانهای منطقه که آب حوضچه آنرا تأمین می کنند بستگی دارد . میزان این بارانها بین 500 تا 600 ملیمتر درسال می باشد .

بر روی قله ها و دامنه های مشرف بر دره و ویرانه های آثار باستانی زیادی که نشانه آبادانی دیرینه این منطقه است یافت می شوند .

در محل خروج دره از کوهها ، روستای " شعب " سومین روستای شهرستان عکا بنا شده است .

مآخذ :

  1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 7 ق 2 بیروت 1974 .
  2. نقشه فلسطین ، مقیاس 000,501 تابلو رامه - عکا .
  3. نقشه زمین شناسی فلسطین : مقیاس 000,2501 .