احمد‌بن‌احمد‌بن‌ محمد رملی ( 854 - 923 ه - /1450 - 1516 م )

از دانشنامه فلسطین


شمس‌الدین رملی ، دمشقی ، شافعی ، معروف به ابن حلاوی و ابن شفیع در رمله به دنیا آمد و در آنجا پرورش یافت . سپس برای کسب دانش به دمشق رفت ، و نزد علمای آنجا به تحصیل علم پرداخت که ا ز آن جمله‌‌اند : ابن بنهان ، سدرالدین حسن بن محمد بن عمر دمشقی ( متوفی به سال 889 ه - 1483 م ) ، زین الدین خطاب بن عمر بن یوسف بن یحیی غزاوی عجلوی دمشقی شافعی ( متوفی به سال 878ه - /1472م ) و عمر بن یعقوب‌بن احمد طیبی دمشقی ( متوفی پس از سال 70ه - /1465م ) و همچنین ملازم شمس‌الدین بقاعی بود و از او علم بسیار فرا گرفت . شمس‌الدین فقه و حدیث و علم قرائت و نحو نیز آموخت و گفته شده است که او المنهاج ، و الفیة ابن مالک و الفیه‌الحدیث عراقی و الثاطبیه ، و الدرة فی القراءات شیخ شمس‌الدین محمد بن محمد الجزری ( متوفی به سال 833ه - /1429 ) را حفظ کرد و بر تعدادی از علما عرضه داشت . گفته شده است که او قرائت هفتگانه را برای ابی زرعه المقدسی رملی و علی بن ابن عمران مقدسی قاری برخواند ولی سخاوی و ابن‌عماد مشخص نکرده‌اند که شمس‌الدین در کجا آن را برای این دو شخص خوانده است .

سپس شمس‌الدین به قاهره رفت و در حالی که در راه کسب علم بسیار کوشا بود و نزد علمای آنجا به تحصیل پرداخت که از آن جمله‌اند : منادی و ابن‌هائم شاعر و نور‌الدین هیثمی و جعفر سنهوری و شمس‌الدین محمد‌بن ابی‌بکر حمصانی و تعداد دیگر . نزد هیثمی و سنهوری و حمصانی ، سه تن از استادان علم قرائت ، در قرائت قرآن به شاگردی پرداخت . همچنین ؛ " حرز‌الامانی و وجه‌التهانی " را که همان شاطبۀ معروفدر قرائت‌های هفتگانه است در نزد آنها فرا گرفت و همچنین نزد علمای دیگر ( قاهره ) به کسب علم و خواندن کتاب‌های دیگر پرداخت . سخاوی ذکر کرده است که شمس‌الدین رملی در قاهره نزد او رفت و به شاگردی وی پرداخت .

شمس‌الدین رملی ازجمال‌الدین عبد‌الله‌بن‌جماعه ( نک : عبد‌الله‌بن‌محمد ) خطیب مسجد‌الاقصی* حدیث شنید سپس شمس‌الدین در دمشق وظن گزید و در آنجا به قضاوت و امامت جماعت و قرائت پرداخت . سپس نیابت قضا و سرانجام نیابت امامت در مسجد اموی و امامت آن را به عهده گرفت . همچنین او سرپرستی استادان علم قرائت را در مسجد اموی و دارالحدیث اشرفیه و آرامگاه اشرفیه و آرامگاه ام‌الصالح ( مدرسه صالحیه ) در دمشق به عهده داشت . گفته شده است که او نظم خوبی داشت شمس‌الدین در دمشق درگذشت و در گورستان باب‌الضیعر دفن گردید .

مآخذ :

  1. غزی ، نجم‌الدین : الکواکب السائره باعیان المائه العاشره ، بیروت 1979 .
  2. سخاوی : الضوء اللامع لاهل القرن التاسع ، قاهره 1353 - 1355 ه - .
  3. حنبلی ، ابن العماد : شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ، قاهره 1931 .
  4. نعیمی : الدرس فی اخبار المدارس ، دمشق 1367 ه - - 1370 ه - .
  5. دباغ ، مصطفی مراد : بلدنا فلسطین ، بیروت 1971 .