آیت الله العظمی امام خمینی ( فتواهای شرعی - نسبت به مسأله ی فلسطین )

حضرت امام خمینی ( قدس سره ) در دفاع از حقوق فلسطین و در مسیر بسیج مردم مسلمان جهان در حمایت از قیام فلسطینیان معتقد بود که به جای روی آوردن به مناسبتها و سوژه ها و موضوعاتی که ریشه در فرهنگ ملت مسلمان فلسطین ندارد می بایست از متن ایدئولوژی اسلام و قابلیتهای آن بهره گرفت لذا ایشان همواره در کنار حمایتهای بسیاری که از انقلاب فلسطین و مبارزات علیه رژیم اشغالگر قدس می نمودند از حربه ی صدور احکام و فتواهای شرعی درخصوص قضیه فلسطین در تمامی ابعاد آن برای بسیج مسلمانان جهان به منظور کمک به انقلاب فلسطین بهره می جستند . ایشان اولین مرجع تقلید و پیشوای بزرگ مذهبی بود که در اوج قدرت نظام ستم شاهی افشاگر روابط پنهان رژیم شاه و اسرائیل بود و مقابله با خط اسرائیل برای جهان اسلام را بسیار جدی دنبال می کرد و مجوز حمایت از مبارزان فلسطین از محل وجوهات شرعی و زکات و صدقات را صادر نمود . ایشان در همان دوران خفقان رژیم ستم شاهی در مهر ماه سال 1348 ھ . ش در مصاحبه ی نماینده ی جنبش الفتح با معظم له درباره وجوب حمایت از انقلاب فلسطین و اختصاص وجوهات شرعی به مجاهدان فلسطین توسط مردم مسلمان جهان به سوالات نماینده ی الفتح پاسخ دادند که در زیر متن کامل آن درج می گردد .

سؤال اول :

حضرت پیشوای مجاهد ، نظر مبارک درباره دادن وجوه شرعی مانند زکوة و سهم امام به مجاهدان شجاعی که تحت فرماندهی جنبش " فتح " در صفوف نبرد با دشمن و در میدان شرف می جنگند چیست ؟

جواب : بسم الله الرحمن الرحیم . اکیداً شایسته و بلکه واجب است که قسمتی از وجوه شرعی مانند زکوات و سایر صدقات به مقدار کافی به این مجاهدان راه خدا اختصاص داد ، به مجاهدانی که در صفوف نبرد و فداکاری به منظور از بین بردن صهیونیسم کافر ضد بشری می جنگند و برای احیا و اعاده ی مجد و شرف اسلامی از دست رفته می کوشند و برای گرامی داشتن تاریخ شریف اسلام نبرد می کنند و بر هر مسلمانی که به خدا و روز جز ایمان دارد ، واجب است که تمامی قوا را در این راه به کار برد و سرانجام به احدی الحسنین شهادت یا پیروزی نائل آید . و بر شماست به خط آتش برای خونخواهی و زدودن لکه ی ننگ روی آورده و به یاری و مددی از ناحیه ی خداوند و پیروزی درخشانی که نزدیک است دست یابید و بشارت دهید مومنان را که خداوند پشتیبان هر تصمیم مردانه و حق خواهانه است . " نصر من الله و فتح قریب و بشر المومنین " والله من وراء القصد .

برادران ما که به یاری خدای توانا پیروزی نهایی از آنان است ، یعنی مردان برجسته ی جنبش " فتح " و رزمجویانش نیروهای " العاصفه " و دیگر فداییان آزاده ، مجاهدان راه خداوند کمک به آنان با تمام نیروها و امکانات واجب است . والله ولی التوفیق .

سؤال دوم :

بعد از فروزان شدن آتش انقلاب مقدس در سرزمین فلسطین و کسب دستاوردهای فراوان انقلابی به رهبری " فتح " نظر حضرتعالی درباره ی برادران ما که در سنگرگاهها و سرزمینهای اشغال شده پایداری می کنند چیست ؟

جواب : بسم الله الرحمن الرحیم . نخستین و آخرین نظر نسبت به برادران پایدار و رزمجوی ما اینکه بنحو پیگیر و خستگی ناپذیر به پیکار خویش ادامه دهند ، چه آنکه زندگی یعنی آرمان و مبارزه در راه آن " ان الحیوة عقیده و جهاد " . مطلبی که از نظر شیوه ی تفکر اسلامی هیچ جای تردید در آن نیست این است که مرگ از این زندگی ذلت بار بهتر است . بنابراین در وضع کنونی برای ما راهی جز ادامه ی پیکار با همه ی نیروها و امکاناتمان وجود ندارد تا عزت و شرافت خود و آیندگان را در طول تاریخ با عظمت اسلامی به دست آوریم . " واعدوا لهم ما استطعتم مه قوةٍ و من رباط الخیل ترهبون به عدوالله و عدوکم " ( هر قدر می توانید برایشان نیرو و سواره نظام آماده کنید تا بر دشمن خداوند خودتان چیره شوید . سوره انفال آیه 60 قرآن کریم ) . " ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت اقدامکم " . ( اگر خدا را یاری کنید او هم شما را یاری می کند و قدمهای شما را استوار می دارد . سوره محمد آیه 7 قرآن کریم " ) و لاتهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان کنتم مؤمنین " ( سست نشوید ، غمگین نشوید ، شما برترید اگر با ایمان باشید . سوره آل عمران آیه 139 قرآن کریم ) " ولا تهنوا فی ابتغاء القوم ، ان تکرنوا تألمون فانهم یألمون کما تألمون و ترجون من الله مالا یرجون " ( در جست و جوی دشمن سستی مورزید ، اگر شما رنج می برید آنها نیز مثل شما رنج می برند ، شما به خدا امیدی دارید که آنها ندارند . سوره ی نسا آیه ی 104 قرآن کریم ) پس‌ای مردان " فتح " به سوی یاری الهی به پیروزی نزدیک بشتابید و مؤمنان را بشارت دهید .

سؤال سوم :

راجع به توضیح پیکار اوج گیرنده مسلحانه ای که در سرزمین مقدس فلسطین جریان دارد و اقدامات وحشیانه ی صهیونیستی و نتایج آن که بر ضد امت عربی و اسلامی به کار می رود نظر شریف حضرتتان را بیان فرمایید تا خلق مسلمان ما در همه ی کشورها ، کلیه نیروهای مادی و معنوی خود را بسیج کرده سرانجام در جهاد مقدس شرکت نمایند .

جواب : بسم الله الرحمن الرحیم . همان طور که قبلاً خاطرنشان ساخته ایم ، این امر در این اوضاع و شرایط که بر اسلام و مسلمین می گذرد امری است واجب . پس از گردن نهادن به احکام مقدس اسلام هیچ امری را بر مسلمانان واجب تر از این نمی دانم که با جان و مال خویش در راه گرامی داشتن اسلام به دفاع پردازند . هنگامی که می بینید خونهای برادران و خواهران بی گناه شما در سرزمینهای مقدس فلسطین جاری است و هنگامی که مشاهده می کنید سرزمینهای ما به دست صهیونیستهای تبهکار ویران گشته ، در این شرایط هیچ راهی جز ادامه ی جهان نمی ماند و بر همه ی مسلمانان واجب است که کمکهای مادی و معنوی خود را در این جهاد مقدس صرف کنند و خداوند پشتیبان این اراده است . " والله من وارء القصد . "

سؤال چهارم :

اکنون که دست صهیونیستها در کلیه ی شؤون حیاتی ایران مسلمان نفوذ کرده ، به نظر حضرتعالی بهترین راهی که ملت مسلمان در ایران برای قطع ایادی صهیونیسم می توانند طی کنند کدام است ؟

جواب : بسم الله الرحمن الرحیم . بهترین راه این است که مردم مسلمان ایران با همه ی امکاناتشان بکوشند داد و ستد خود را با صهیونیستهای داخلی و غیر از آنان که در ایران هستند به طور کلی قطع نموده و از لحاظ روحی و مادی آنان را مستأصل و بیچاره نمایند و تمامی روزنه های حیاتی را بر آنان تنگ سازند و علیه آنان به نبرد اقتصادی دست زنند و نیز در دیگر زمینه ها با آنان بجنگند تا سرانجام مجبور شوند کلیه ی روابط خود را با ایران و خلق مسلمان آن قطع کنند و در نتیجه ملت ایران بتواند همه ی امکانات مادی و معنوی خویش را در ا ختیار این مجاهدان آزاده بگذارد . این شرایط دردناک بر هر مسلمانی لازم می سازد که کلیه نیروهای خویش را برای آزادی نمودن سرزمینهای اشغال شده و انتقام از اشغالگران به کار برد . " والله ولی التوفیق " ( و خداوند ضمان موفقیت است . ) نکته ای که هیچ جای تردید در آن نیست اینکه وظیفه ی هر فرد مسلمانی که در دورترین نقاط جهان اسلامی بسر می برد همان وظیفه ای است که خلق مسلمان فلسطین بدان موظفند . " المسلمون ید واحده علی من سواهم یسعی بذمتم أدناهم . " ( مسلمانان به مثابه یک دست واحدند که در مقابل هر که جز آنان است برافراشته است و همه در مسئولیت عمومی یکسانند . ) تفرقه جویی و نژاد پرستی در کار نیست و بین ملتهای اسلامی هیچ گونه امتیازی وجود ندارد جز تقوی و پرهیزکاری . " ان اکرمکم عندالله اتقیکم والله حسبنا و نعم الوکیل . " ( مسلماً گرامی ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست و خداوند برای ما کافی است و او چه خوب سرپرستی است ) .

حضرت امام خمینی بر مشکلات درونی جهان اسلام و از جمله ضعف و ناتوانی یا وابستگی بعضی از سران کشورهای اسلامی وقوف کامل داشت . لذا بر آگاهی و شعور عمومی جهان اسلام منبعث از اصول اعتقادی و مشترکات ایمانی و فرهنگی امت اسلامی تاکید می ورزید و از همان آغاز ، وجهه ی اسلامی و بعد اعتقادی مبارزه با اسرائیل را کارسازترین روش برای بسیج ملت مظلوم فلسطین و جلب حمایت امت اسلام از آنان معرفی نمود و با صدور احکام و فتواهای شرعی در صدد جلب افکار مردم مسلمان جهان جهت دفع اسرائیل به عنوان یک جرثومه فساد در قلب کشورهای اسلامی بر آمد .

ایشان در پاسخ به نامه ی گروهی از فداییان فلسطین در تاریخ 6/6/1347 ، استفاده از محل زکات و سایر صدقات را برای نابودی اسرائیل جایز دانستند و فرمودند :

" قبلاً هم تذکر داده ام که دولت غاصب اسرائیل با هدفهای که دارد برای اسلام و ممالک مسلمین خطر عظیم دارد و خوف آن است که اگر مسلمین به آنها مهلت دهند فرصت از دست برود و جلوگیری از آنها امکان پذیر نشود چون احتمال خطر متوجه به اساس اسلام است . لازم است بر دول اسلامی به خصوص و بر سایر مسلمین عموماً که دفع این ماده فساد را به هر نحو که امکان دارد بنمایند و از کمک به مدافعین کوتاهی نکنند و جایز است از زکورات و سایر صدقات در این امر مهم حیاتی صرف نمایند .

از خداوند متعال مسئلت می نماید که موجب تنبه و بیداری مسلمین را فراهم فرماید و دفع شر اعداء اسلام را از بلاد مسلمین بفرماید . "

حضرت امام در پی تجاوز نظامی ارتش رژیم اشغالگر قدس در سال 1967 به کشورهای اسلامی و اشغال تمامی خاک فلسطین و بخشهایی از اردون ، سوریه ، مصر و لبنان ، در شرایطی که استکبار جهانی از هر جهت سعی در نفاق و ایجاد اختلاف در داخل صفوف کشورهای اسلامی می کرد تا اسرائیل از منافع مادی آنها استفاده کند و با معامله با آنها ریشه های فساد خود را در قلب جهان اسلام تحکیم بخشد ، با ارسال پیامی به ملل و دول اسلام بر ضرورت تحریم و دفع اسرائیل تأکید کردند و معامله با رژیم صهیونیستی را حرام و مخالف با اسلام دانستند . ایشان در این رابطه در پیامی که در تاریخ 18/3/73 منتشر ساختند فرمودند :

" کراراً دولتهای اسلامی را دعوت به اتحاد و برادری نموده ام در مقابل اجانب و ایادی آنها که می خواهند با ایجاد نفاق را بین مسلمین و دولتهای اسلامی ممالک عزیز ما را در تحت اسارت و ذل استعمار نگهدارند و از مخازن معنوی و مادی آنها استفاده کنند . کراراً دولتها را به خصوص دولت ایران را از اسرائیل و عمال خطرناک آن تحذیر نمودم . این ماده ی فساد که در قلب ممالک اسلامی با پشتیبانی دول بزرگ جایگزین شده است و ریشه های فسادش هر روز ممالک اسلامی را تهدید می کند ، باید با همت ممالک اسلامی و ملل بزرگ اسلام ریشه کن شود . اسرائیل قیام مسلحانه بر ضد ممالک اسلامی نموده است و بر دول و ملل اسلام قلع و قمع آن لازم است . کمک به اسرائیل چه فروش اسلحه و مواد منفجره و چه فروش نفت حرام و مخالف با اسلام است . رابطه با اسرائیل و عمال آن چه رابطه ی تجاری و چه رابطه ی سیاسی حرام و مخالفت با اسلام است . باید مسلمین از استعمال امتعه ی اسرائیل خودداری کنند . از خداوند تعال نصرت اسلام و مسلمین را خواستار است . "

والسلام علی من اتبع الهدی روح الله الموسوی الخمینی

حضرت امام " ره " در این رابطه در جای دیگر نیز طی ارسال تلگرافی به جهانیان در مرداد ماه 1349 فرمودند :

" شما از خوابهایی که برای این کشورها دیده اند اطلاع ندارید ، اینجانب کراراً خطر دولت اسرائیل و عمال آن را به ملت گوشزد کردم که یاد مقاومت منفی کنند و از معاملات با آنها احتراز جویند " .

پس از این پیام ، امام بارها از ضرورت احتراز مسلمانان از معامله با رژیم صهیونیستی و تحریم اسرائیل سخن می گفت و در زمانی که تجربه جنگهای متعدد اعراب و اسرائیل به ویژه شکست جنگ رمضان برخی از زمینهای سازش را در اعراب تقویت کرده بود ، بر ادامه مبارزه و استفاده از حربه تحریم نفت علیه اسرائیل و حامیانش تأکید می کرد .

ایشان در پیامی خطاب به دولتهای اسلامی به مناسبت جنگ رمضان در تاریخ 16/8/1352 نوشتند :

" دولتهای ممالک نفت خیز اسلامی لازم است از نفت و دیگر امکاناتی که در اختیار دارند به عنوان حربه ای علیه اسرائیل و استعمارگران استفاده کرده ، از فروش نفت به آن دولتها که به اسرائیل کمک می کنند خودداری ورزند .

این موضع و فتوای حضرت امام در مقاطع مختلف و حتی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به شدت تعقیب می شد ولی متأسفانه به دلایل مختلف و از آن جمله ضعف و وابستگی بسیاری از سران کشورهای اسلامی ، این اقدام عملی نشد .

مآخذ :

1. مؤسسه نشر آثار امام تبیان : فلسطین از دیدگاه امام خمینی ، نشر عروج ، 1373