آب ( طرح شیرین کردن - )

از دانشنامه فلسطین


در سال 1964 میان ایالات متحدۀ آمریکا و رژیم صهیونیستی ، موافقتنامه‌ای در خصوص مطالعۀ راهها و وسایل شیرین‌سازی آب دریا و استفاده از آن در آبیاری و تولید نیروی برق ، به امضا رسید . این موافقتنامه به هنگام دیدار لوی اشکول نخست‌وزیر وقت اسرائیل از واشینگتن و ملاقات او با لیندن جانسون رئیس جمهوری آمریکا ، در ماه ژوئن به امضا رسید .

پس از انجام مذاکرات ، بیانیۀ مشترکی منتشر شد که در آن از آرزوی دو دولت برای همکاری نزدیک در زمینۀ انجام مطالعات فنی مشترک برای شیرین‌سازی آب دریا و استفاده از آن در آبیاری زمین‌های کشاورزی و نیز در زمینه‌های صنعتی در فلسطین اشغالی ، سخن رفته بود .

چندی پس از صدور بیانیۀ مشترک ، یک اظهارنظر رسمی از سوی کارشناسان فنی طرح ، انتشار یافت که متضمن برخی اطلاعات دربارۀ ایستگاه شیرین‌سازی آب و ظرفیت پیشنهادی آن بود

این ایستگاه که قرار بود با نیروی اتمی به کار بیفتد ، ظرفیت شیرین‌سازی روزانه 80 - 165 میلیون گالون آب دریا و تولید 150 - 200 مگاوات نیروی برق داشت . در این میان ، سال 1971 سال آغاز اجرای طرح ، تعیین شد .

محافل علمی اسرائیل ، بر اهمیت این طرح تأکید داشتند . در نظر آنها ارزش حیاتی و اقتصادی این طرح برای اقتصاد اسرائیل ، کمتر از ارزش سد بلند اسوان برای اقتصاد مصر نبود .

در سال 1969 ، موافقتنامۀ دیگری میان ایالات متحدۀ آمریکا و رژیم صهیونیستی به امضا رسید که به موجب آن ، آمریکا مبلغ 58 میلیون دلار در اختیار اسرائیل می‌گذاشت . از این مبلغ ، 40 میلیون دلار کمک بلاعوض و 18 میلیون دلار وام درازمدت بود . امضای این موافقتنامه از آنجا صورت گرفت که شکل اصلی طرح مور تجدیدنظر قرار گرفته بود . زیرا تأسیس یک ایستگاه بزرگ برای شیرین‌سازی مقدار بسیاری از آب که در موافقتنامۀ 1964 آمده بود ، مستلزم هزینه‌ای کلان بود .

ولی از آنجا که ایالات متحده طرح جدید را از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نمی‌دانست ، از دادن وام بلاعوض که در موافقتنامۀ 1969 تصریح شده بود ، صرف‌نظر کرد . از این‌رو ، دولت اسرائیل به تذسیس ایستگاههای کوچک شیرین‌سازی آب در غرب نقب مبادرت ورزید .

این ایستگاهها که آب شیرین مهاجرنشین‌های یهودی و کارخانه‌های مجاور را تأمین می‌کند ، دو میلیون مترمکعب ظرفیت سالانه دارد .

سرانجام می‌توان گفت که طرح شیرین‌سازی آب دریا که مورد نظر رژیم صهیونیستی بود ، با شکست روبه‌رو شده است ، به ویژه اگر آنچه در عمل انجام یافته است ، با توجه به انتظارات اسرائیل و نیز ابعاد طرح اصلی مورد ارزیابی قرار گیرد .

مأخذ :

  1. الموسوعة الفلسطینیة ، جلد اول ، 1984 .