شورای مشورتی فلسطین

از دانشنامه فلسطین


هدف " هربرت سموئیل " اولین کمیسر عالی بریتانیا در فلسطین ، تضعیف جنبش ملی فلسطین و ایجاد شکاف در صفوف آن و ایجاد یک نوع رهبری بود که از خط مشی ملی خارج شده و با بریتانیا همکاری کند .

وی همچنین خواستار توجیه سیاست تعهد دوگانه شد که در سند قیمومیت آمده است ، گردید و دعوت کرد تا مجلس قانونگذاری که صلاحیت آن پس از تعدیل قانون 1923 مشخص می گردد ، تشکیل شود .

وقتی اهالی در جواب دعوت رهبرانشان از شرکت در انتخابات خودداری کردند ، کمیسر عالی ناچار به صدور بیانیه رسمی در 29/5/1923 شد که در آن ایجاد مجلس شورایی شبیه مجلس قانونگذاری - - که با شکست مواجه گردید - - اعلام نمود .

قرار بود که این مجلس هشت عضو مسلمان و دو عضو مسیحی و دو عضو یهودی داشته باشد و در کنار آنها ده عضو رسمی به نمایندگی از اداره های مختلف دولتی به غیر از اداره مهاجرت ، باشند و ریاست آن را خود کمیسر عالی با دور رأی به عهده بگیرد و وظیفه وی تنها مشورت باشد .

اعضای عرب تعیین شده برای مجلس با فشار عوامل ملی در 12/6/1923 استعفا دادند و در استعفانامه های خود یادآور شدند که قانون 1923 که استعمار را تأیید می کند و بیانیه بالفور را به رسمیت می شناسد رد می کنند . آنها تعدیل های وارده آن را که کمیسر عالی انگلیسی را در مرکز قرار داده تا با استبداد به تدبیر امور کشور بپردازد - - چه عوامل ملی با آن همکاری بکنند یا نه - - لغو می نمایند .

بدین ترتیب طرح شورای مشورتی همانند طرح مجلس قانونگذاری با شکست مواجه گردید .

مآخذ :

  1. خله ، کامل محمود : فلسطین و الانتداب البریطانی 1922 - 1939 ، بیروت 1974 .
  2. غوری ، امیل : فلسطین عبرستین عاما ، بیروت 1973 .
  3. سفری ، عیسی : فلسطین العربیة بین الانتداب و الصهیونیة ، یافا 1973 .