انجمن قحطانی

از دانشنامه فلسطین


انجمن زیرزمینی قحطانی در سال 1909 م پس از مشخص شدن اهداف اعضای اتحادیه ترکها در مورد اعراب در آستانه ( استانبول ) تشکیل گردید و با گذشت سالها انجمنهای دیگری نظیر انجمن ( عهد ) و حزب لا مرکزی ( غیرمرکزی ) از این انجمن منشعب گردید . خواسته های این انجمنها در محور حکومت خودمختاری و استقلال همه جانبه برای اعراب ، دور می زد .

در سال 1913 اولین کنفرانس عربی که بنا به دعوت انحصاری این انجمن تشکیل گردید ، تصمیماتی در مورد مسأله اعراب اتخاذ نمود . شرکت کنندگان در این کنفرانس مسأله اعراب را عمده ترین مسئله شان بدون درنظر گرفتن مذاهب و آیین آنها تلقی نمودند .

عبدالغنی عریسی می گوید : شما در راه تحقق وحدت ، نباید از هیچ چیز دریغ بورزید . از شما تقاضا می کنم وحدت میان خودتان را حفظ کنید و به گروهها و طوایف تقسیم نشوید . امروز دیگر مذهب گرایی همانند مسلمانی ، مسیحی ، یهودی ، لبنانی و بیروتی مفهومی ندارد . خواسته و خطمشی بیروت همانند خواسته و خطمشی شام و حلب و فلسطین است . باوجود این که مسأله فلسطین به عنوان موضوع مستقل در برنامه های انجمن قحطانی یا دیگر انجمنها گنجانده نشده است ولی برخی از رهبران این انجمنها از خطراتی که فلسطین را تهدید می کند آگاه شدند . ما در اینجا می توانیم به موضع گیریهای دو نفر از بنیان گذاران قحطانی به نامهای عبدالکریم الخلیل و شکری عسلی* در قبال مسأله فلسطین اشاره کنیم .

شخص نخست ، یعنی عبدالکریم الخلیل طی نطقی در روز 5/8/1931 در باب العالی ( دربار عثمانی ) خواستار جلوگیری از انتقال زمینهای فلسطین به یهودیان گردید . و شخص دوم یعنی شکری عسلی طی سخنانی در مجلس مبعوثان ( نمایندگان ) مهاجرتهای پی درپی و مخفیانه صهیونیستها به فلسطین را مورد انتقاد شدید قرار داد .

جوانان عرب فلسطین در انجمنهای آشکار و زیرزمینی منشعب از انجمن قحطانی فعالیت کردند . برخی از آنها هم روزنامه های خودشان را وقف بیداری فلسطینیها و آگاه ساختن آنها از خطرهای صهیونیسم نمودند . در همان حال برخی دیگر از جوانان عرب فلسطینی انجمنهای محلی برای مقابله با صهیونیسم تشکیل دادند ، برخی از منابع ، به تلاشهای صهیونیستها در آستانه و پاریس برای برقراری تماسهایی با برخی از اعضای انجمنهای عربی اشاره کرده اند .

مآخذ :

  1. یکی از اعضای انجمنهای عربی ، ثورة العرب : مقدماتها - اسبابها - نتائجها ، مصر 1916 .
  2. برو ، توفیق علی : العرب الترک فی العهد الدستوری 1980 - 1914 ، قاهره 1960 .
  3. آنتونیوس ، جورج : یقظة العرب : تاریخ حرکة العرب القومیه ( مترجم ) ، بیروت 1974 .