جانسون ( طرح لیندون - )

جانسون رئیس جمهور آمریکا در روز 23/5/1967 در یک سخنرانی رسمی قبل از جنگ اسرائیل و اعراب در 5 ژوئن اعلام کرد که : دولت آمریکا خود را موظف می داند که از استقلال سیاسی و آرامش کلیه سرزمینهای متعلق به دولتهای منطقه خاورمیانه دفاع کند . جانسون در تاریخ 7/6/1967 کمیته ویژه ای وابسته به شورای امنیت ملی تشکیل داد و مأموریت آن را تلاش صلح جویانه آمریکا در خاورمیانه عنوان نمود و در19 ژوئن بنا به درخواست این کمیته ، جانسون طی سخنرانی ویژه ای سیاست خارجی خود را اعلام داشت و 5 ماده مهم برای صلح در خاورمیانه عنوان کرد که عبارتند از :

1. هر یک از دولتهای منطقه حق حیات دارند که این حق لازم است از طرف کشورهای همسایه رعایت شود .
2. بایستی مشکل پناهندگان به صورت عادلانه حل شود خصوصا بعد از اینکه در جنگ اخیر گروهی از وطن خویش بیرون رانده شدند و نیز دولتهای خاورمیانه باید برای رفع ظلم از آنان تلاش کنند .
3. باید به آزادی عبور از کانالهای آبی بین المللی احترام گذاشته شود زیرا آتش جنگ را ، قرار داد ناعادلانه ای که باعث بسته شدن تنگه تیران گردید برپا کرد .
4. بایستی برای مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه حد و مرزی مشخص شود زیرا جنگ ، خطرات زیادی در پی دارد که تنها گریبانگیر دولتهای منطقه نخواهد شد بلکه دولتهای دیگر را نیز در برمی گیرد و آمریکا در حد توان تلاش می کند تا جلوی جنگ تسلیحاتی را بگیرد و بر سازمان ملل است که از کلیه اعضا بخواهد تا کلیه سلاحهای ارسالی خود به منطقه را اعلام کنند .
5. باید به استقلال سیاسی و آرامش کلیه کشورهای منطقه احترام گذاشته شود که البته این مسأله مستلزم آن است که به جای حفظ آتش بس مرزهایی برای آنها مشخص شود و این مرزها از آتش جنگ در امان باشند و همچنین اقداماتی برای حفظ اماکن مقدس سه گانه قدس انجام پذیرد .

شایان ذکر است که جانسون ادعای اعراب را که از سوی اتحاد شوروی حمایت می شد مبنی بر عقب نشینی فوری اسرائیل از مرزهای مورخه 4/6/1967 رد کرد و اظهار داشت که اسرائیل به قبول عقب نشینی از سرزمینهایی که در اثر جنگ به دست آورده حاضرنیست .

شرایطی که جانسون در طرح صلح مطرح نمود به دنبال توافق آمریکا و شوروی در جلسه گل سپور در 17/6/1967 مطرح گردید ، که البته تعهدات رئیس جمهور آمریکا در تاریخ 23/5/1967 که ذکر آن به میان آمد عملی نشد . طرح جانسون برای این قرارداد بدون هیچ ضمانت اجرایی در واقع موقعیتی بودبرای تثبیت مواضعی که اسرائیل در طول جنگ اشغال کرده بود . و نیز باعث می شد که اعراب با مسائل جدیدی روبه رو شوند از این رو دولتهای عربی و سازمانهای آزادی بخش فلسطین برای رد و محکوم کردن این قرارداد ، جلساتی تشکیل دادند .

مآخذ :

1. قاضی ، لیلی سلیم : مجله شؤن فلسطینیة ، تقایر حول مشاریع التسویات السلمیة للنزاع العربی - الاسرائیلی 1948 - 1972 ، شماره 22 ، حزیران 1973 ، بیروت .
2. عبدالهادی ، مهدی : المسألة الفلسطینیة و مشاریع الحلول السیاسیة ، 1934 - 1974 ، بیروت 1975 .