نزال ، محمد

الف - زندگینامه :

محمد نزال مقلب به " ابوبراء " ، عضو دفتر سیاسی

جنبش مقاومت اسلامی " حماس " ، ساکن شهر قلقیلیه از توابع کرانه باختری است . وی متأهل و دارای چهار فرزند پسر است .

نزال تحصیلات دبیرستانی را در رشته ریاضی در کویت گذرانده و دارای مدرک لیسانس و فوق لیسانس در رشته شیمی از دانشگاه کراچی است . وی از اوان جوانی به جنبش اسلامی پیوست و عنصر فعالی در محافل دانشجویی اعزامی به پاکستان بود . او همچنین دبیر کلی اتحادیه دانشجویان مسلمان در پاکستان را برعهده داشت و از سال 1989 فعالیت خود را در جنبش حماس آغاز کرد . و از سال 1992 به عنوان نماینده جنبش مقاومت اسلامی " حماس " در اردن معرفی شد .

ب - فعالیتها :

نزال عضو دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس است و از زمانی که به این جنبش پیوسته ، فعالیتهای زیر را انجام داده است :

نزال نامزد انتخابات شورای قانونگذاری بود و همزمان با این انتخابات توسط اشغالگران صهیونیست به منظور ایجاد مانع بر سر راه پیروزی حماس در آن بازداشت شد .

او با دبیر کل حزب ا... لبنان ، حسن نصرا... به منظور بررسی آخرین تحولات سیاسی منطقه به ویژه اوضاع لبنان ، سوریه و فلسطین ، دیدار و گفت وگو کرد . همچنین به همراه خالد مشعل ، برای نخستین بار با یک هیأت دیپلماتیک اروپایی ، در سوریه دیدار کردند و درباره پاره ای از مسائل مهم از جمله انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطین ، موضع حماس در قبال آتش بس و اهتمام کامل به روند سیاسی پس از این انتخابات به بحث و تبادل نظر پرداختند .

از دیگر فعالیتهای او ، سفر به مسکو است که به همراه هیأت اعزامی حماس به منظور روشن ساختن مواضع حماس و نیز کسب حمایت مالی و سیاسی به آنجا سفر کرد .

ج - مواضع و دیدگاهها :

مهمترین مواضع و دیدگاههای محمد نزال شامل موارد ذیل می باشند :

1 - اسرائیل :

دیدگاه جنبش حماس مبنی بر عدم به رسمیت شناختن اسرائیل ، یکی از مهمترین خطوط قرمز این جنبش محسوب می شود . از نظر محمد نزال حماس در قبال اسرائیل ، خط مشی روشنی دارد ؛ این جنبش به استثنای رژیم صهیونیستی ، آماده ملاقات و گفت وگو با کلیه طرف های دولتی و مردمی است . او معتقد است که رژیم اشغالگر قدس فاقد مشروعیت بوده و به همین علت است که حماس با آن مذاکره نمی کند .

به نظر وی ، دولت جدید رژیم صهیونیستی همچون گذشته به تخریب منابع زیربنایی ملت فلسطین و کشتار آنها ادامه خواهد داد و صلحی که این رژیم درباره آن سخن می گوید ، هرگز در دستور کار این دولت قرار نمی گیرد . با توجه به اینکه تغییر دولتها در اسرائیل هیچ گونه تأثیری بر عدم مشروعیت آن ندارد ، جنبش حماس موجودیت آن را به رسمیت نمی شناسد .

نزال تغییر سیاست حماس را وابسته به تغییر سیاستهای رژیم صهیونیستی می داند و می گوید ، اگر اسرائیل حقوق ملت فلسطین را به رسمیت بشناسد و اجازه تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی را بدهد ، حماس حاضر است موضع گیری های خود در قبال آن را تغییر دهد اما چنانچه به تعهدات خود پایبند نباشد و به تجاوزاتش ادامه دهد ، حماس نیز آن را به رسمیت نخواهد شناخت ، زیرا به رسمیت شناختن اسرائیل نوعی خودکشی سیاسی است ، چرا که صهیونیستها به این اکتفا نمی کنند و در آینده خواستار امتیازات دیگری خواهند شد .

2 - روابط جنبش حماس با آمریکا و اروپا :

نزال معتقد است ، اصولاً مانعی برای دیدار یا ارتباط

مسئولان حماس با مقامات دولت آمریکا وجود ندارد . زیرا سیاست حماس این گونه است که با همه محافل رسمی و غیررسمی دیدار کند .

وی همچنین ضمن اذعان به وجود دیدارهای حماس با اروپاییان ، هرگونه مذاکره ای با آنها در مورد خط قرمز جنبش حماس را رد کرده و اظهار می دارد مذاکره با اروپایی ها پیرامون معیارهای ثابت حماس ممکن نیست ولی امکان گفت وگو و تبادل آراء در مورد دیگر موضوعات میان طرفین وجود دارد و ما از آن استقبال می کنیم .

3 - روابط جنبش حماس با دولتهای عربی و اسلامی :

از آنجا که جنبش حماس مایل نیست میان کشورهای عربی و اسلامی در انزوا قرار بگیرد ، کوشیده است با این کشورها روابط حسنه ای داشته باشد . به زعم نزال ، حماس از ابتدای شکل گیری ، سیاست باز را در ارتباط با کشورها ، سازمانها و احزاب دیگر در پیش گرفته است و به میزان رابطه و اختلاف با آنها توجهی نمی کند .

وی همچنین معتقد است که حماس در امور داخلی کشورها دخالت نمی کند و هدفش تنها داشتن روابط حسنه با کلیه کشورهای عربی و اسلامی صرف نظر از اختلافات میان این کشورها است .

4 - تشکیلات خودگردان و سازمان آزادی بخش :

با توجه به اینکه جنبش حماس ، مشروعیتی برای تشکیلات خودگردان قائل نبود ، تا سال 2005 در هیچ یک از انتخابات مربوط به تشکیلات خودگردان شرکت نکرد و در همین چارچوب ، نزال امکان مشارکت حماس در تشکیلات خودگردان و حضور در سازمانها و نهادهای اجرایی آن را رد می کرد .

وی همچنین با " تفویض اختیارات به تشکیلات خودگردان " مخالف بوده و معتقد است ، با توجه به تجربیات تلخی که ملت فلسطین در دهه گذشته داشته ، نمی تواند اختیاری را به رهبران تشکیلات خودگردان تفویض کند ، زیرا برخی از این رهبران بدون تفویض اختیار

هم به گفت وگوهای سری دست زده و معاهده ننگین اسلو را امضا کرده اند ، پس اگر اختیاری به آنان تفویض شود ، معلوم نیست چه ننگ دیگری به بار خواهند آورد .

جنبش حماس ، سازمان آزادی بخش را به عنوان نماینده تمام گروههای فلسطینی نمی پذیرد و آن را ابزار قشر خاصی در تشکیلات خودگردان می داند و خواستار بازسازی و فعال سازی آن است . در همین راستا ، محمد نزال پیرامون " پیوستن حماس به سازمان آزادی بخش " اظهار می دارد که حماس آمادگی خود را برای پیوستن به سازمان مذکور اعلام داشته ، مشروط بر اینکه این سازمان براساس سیاستهای جدید و دمکراتیک بازسازی شود ، ولی متأسفانه آنها دعوت حماس و جهاد اسلامی برای ورود به سازمان آزادی بخش را جدی نمی گیرند لذا این امر نشان می دهد که آنها خواهان اصلاحات سیاسی ، اداری و مالی در این سازمان نیستند و هدفشان از پیوستن حماس و جهاد اسلامی به این سازمان ، فقط آراستن نمای بیرون سازمان آزادی بخش است .

5 - دولت وحدت ملی :

از آنجا که مدتهاست زمزمه هایی درباره تشکیل دولت وحدت ملی به گوش می رسد ، در این راستا ، دولت آمریکا و برخی قدرت های منطقه ای و داخلی اظهار داشتند که سند وفاق ملی را در صورتی که شامل شروط زیر باشد ، می پذیرند و اگر سند فاقد این شروط باشد ، تشکیل دولت وحدت ملی فلسطین امری غیرممکن خواهد بود . شروطی که از حماس خواسته شده است تا به آنها گردن نهد :

1. به رسمیت شناختن " اسرائیل "
2. موافقت با همه توافقاتی که در گذشته امضا شده است
3. توقف خشونت که به معنای توقف مقاومت است

نزال در این رابطه اعلام داشت ، اگر حماس بخواهد به این شروط گردن نهد ، ساده ترین معنایش " خودکشی سیاسی " است . او اظهار داشت ، قدرت های بزرگ حماس را میان دو گزینه مخیر کرده اند : گزینه اول این است که این

شروط و دیکته های آمریکا را بپذیرد و این همان خودکشی سیاسی است و گزینه دوم رد این شروط و به تبع آن ادامه محاصره ملت فلسطین است .

وی به عنوان یکی از اعضای جنبش حماس که موافق و طرفدار سرسخت تشکیل دولت وحدت ملی است ، اعتقاد دارد این گزینه یکی از راه حل های بحران سیاسی فلسطین است و به همین علت ، تمامی تلاش خود را برای تشکیل کابینه وحدت ملی بدون پذیرش شروط مذکور صرف می کند .

6 - شرکت در انتخابات شورای قانونگذاری فلسطین :

با توجه به اینکه حماس با هرگونه انجام مذاکرات با رژیم صهیونیستی مخالف است ، هدف اصلی خود از شرکت در انتخابات مجلس قانونگذاری فلسطین را دستیابی به قدرت نمی داند . از همین رو نزال تأکید می کند که هدف حماس از شرکت در این انتخابات تنها خدمت به جامعه فلسطین است . وی همچنین ضمن رد این مطلب که مشارکت در انتخابات حماس را به یک حزب صرفا سیاسی تبدیل خواهد کرد ، اظهار داشت : " جنبش حماس به راه مقاومت ادامه خواهد داد و تا زمانی که اشغالگری وجود دارد ، امکان ندارد که به یک حزب صرفا سیاسی مبدل شود . "

7 - اسیران فلسطینی :

نزال تأکید می کند که رژیم صهیونیستی تاکنون به تعهداتش پایبند نبوده و در مورد آزادی اسرا و بازداشت شدگان فلسطینی گام مثبتی برنداشته و آن دسته از اسرایی که آزاد شدند ، مدت محکومیت شان یا به پایان رسیده یا رو به پایان بوده است ، کما اینکه در قضیه آزادی اسرا تبعیضاتی قائل شدند ، از جمله اینکه هیچ یک از اسرای حماس و جهاد اسلامی آزاد نشدند .

از زمان اسارت نظامی صهیونیست ( گیلاد شالیت ) در نوارغزه ، مذاکرات غیرمستقیمی میان حماس و " اسرائیل " برای دستیابی به تفاهم در مورد آزادی نظامی صهیونیست در قبال آزادی شمار بیشتری از اسیران در بند رژیم

صهیونیست صورت گرفته است . نزال این اقدام را گام مهمی در وادار کردن رژیم صهیونیستی به آزادی اسیران دانست .

همچنین نزال ، تنها راه حل این قضیه را تبادل اسرا می داند .

8 - جداسازی کرانه باختری از نوارغزه :

نزال مرزبندی های سالهای ( 67 و 48 ) را به رسمیت نمی شناسد و معتقد است که سرزمینهای فلسطین تفکیک ناپذیرند و این حق مسلم ملت فلسطین است که تا آزادسازی تمام سرزمینهای اشغالی مقاومت کند و از جداسازی آن بپرهیزد . وی اظهار داشت که " جنبش حماس تصمیم جداسازی کرانه باختری که اردن در سال 1988 در کنفرانس الجزایر اعلام کرد را به رسمیت نمی شناسد .

9 - آتش بس :

از آنجا که از نظر جنبش حماس ، امکان برقراری آتش بس ، تا زمان تداوم تجاوزات اشغالگران صهیونیست علیه ملت فلسطین وجود ندارد ، محمد نزال بر این عقیده است که تداوم مقاومت در تمامی سرزمینهای اشغالی حق مسلم مردم فلسطین است و علی رغم این امر حماس آمادگی دارد ، به منظور دور نگه داشتن غیرنظامیان از نزاع و درگیری ، با اسرائیل آتش بس برقرار کند و در این راستا شروطی را تعیین کرده که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1. رفع محاصره از شهرها ، روستاها و اردوگاه های فلسطینی .
2. توقف اقدامات تجاوزکارانه و ترور و تبعید و مصادره زمینها و ویرانی خانه ها
3. آزادی همه اسرا و مجروحین در بند .

جنبش حماس پیش از بحث در زمینه آتش بس ، خواهان توقف تجاوزات است و در واقع توقف مقاومت را مرهون توقف اشغالگری می داند .

10 - دیوار حائل :

نزال ساخت دیوار حائل در فلسطین را قانون شکنی و زیرپا گذاشتن حقوق سیاسی و قانونی ملت فلسطین خوانده و ضمن ابراز تأسف از تلاشهای آمریکا برای قانونی نشان دادن این اقدام اسرائیل ، ابراز داشت . " دیوار حائل سرنوشتی مشابه دیوار برلین خواهد داشت "

11 - توافقنامه اسلو :

موضع حماس در قبال سازش سیاسی همواره روشن بوده و تاکنون هم علی رغم رویدادهای مختلف و فشارهای داخلی و خارجی علیه حماس ، در آن تغییری حاصل نشده است . حماس از ابتدا معتقد بود که این پروسه به موفقیت نخواهد انجامید و البته چنین هم شد .

نزال در مورد اعطای فرصت به فرایند سازش سیاسی اظهار داشت که روند سازش به اندازه کافی زمان داشته است ، موافقتنامه اسلو در سپتامبر 1993 به امضا رسید و هفت سال ( تا آغاز انتفاضه الاقصی ) زمان و فرصت داشت تا اشکالات و تنگناهای سازش سیاسی را شناسایی کند ، اما علی رغم این فرصت طولانی اکنون این روند به بن بست رسیده است . وی در پاسخ به پیشنهاد سازش به سبک اسلو اما در مدت زمانی کوتاه تر ، معتقد است ؛ بستری که فرآیند سازش سیاسی بر آن برپا شد ، سست و ناپایدار است و راه حل عادلانه و مناسبی برای مسأله فلسطین نیست .

12 - عملیات شهادت طلبانه :

مقاومت مستلزم عملیات شهادت طلبانه است و این دو ، اجزاء تفکیک ناپذیری محسوب می شوند . شهادت ، رمز پیروزی ملت فلسطین است . از این رو ، محمد نزال ، پیرامون درخواست توقف عملیات شهادت طلبانه خاطرنشان می کند که جنبش حماس توقف مقاومت و مبارزه و طبیعا عملیات شهادت طلبانه را نخواهد پذیرفت .

وی مقاومت و عملیات شهادت طلبانه را حق مشروع ملت فلسطین و تمام قوانین آسمانی و قراردادی را

تأییدکننده آن می داند .

مآخذ :

1. مرکز اطلاع رسانی فلسطین ( 11/10/2005 ، 17/11/2002 ، 2/2/2003 ، 5/3/2005 ، 26/10/2002 ، 18/9/2006 ) .
2. هفته نامه المنار ( 13/12/2005 ) .
3. هفته نامه دفتر حماس در تهران - شماره 19 ( 8/7/85 ) .
4. WWW. al-wtan.com/Data/20060306/index.asp? content=outstat
5. WWW. palestine- persianinfo/maghale/mosa hebeh %20 nazalhtml
6. WWW. palestine-persian.info/jonbesh-e- hemas/mosahebe/goftagha%201383/mosahebe28.html- 67k
7. WWW. palestine-persian.info/maghale/mosahebeh %20 nazal.html
8. WWW.elaph.com/Elaphweb/politics/2003/2/1 29588.html.60k
9. WWW.alasr.ws/index. cfm?method=ome.con$$co ntent ID=4800