دیوار براق ( کمیته - )

دیوار براق بخشی از دیوار غربی حرم شریف قدس است . و ادعای مالکیت آن از سوی یهودیان علت تشنج و دگرگونی است که اعتصابات و نبردهای سختی را بین اعراب و یهود در بیت المقدس و در نقاط مختلف فلسطین ، طی ماه ژانویه سال 1929 را به دنبال داشت . ( نک : انقلاب 1929 ) دولت انگلستان کمیته ای را تحت عنوان " کمیته شو " جهت بررسی علت اعتصابات به فلسطین فرستاد . و این کمیته خواستار فرستادن کمیته بین المللی برای تعیین حقوق اعراب و یهودیان در دیوار براق شد .

سازمان ملل متحد با صدور بیانیه ای در 14/1/1930 موافقت خود را با این توصیه اعلام داشت ، و به موجب آن کمیته ای مرکب از سه عضو ، غیرانگلیسی که وظیفه آن " حل و فصل مسأله حقوق و خواسته های یهود و مسلمانان در حائط المبکی " بود . تشکیل گردید ، برای اینکه این موضوع نیاز به راه حل سریع و فوری داشت .

[[ پرونده : | Israel مشکی ، ص 29 ]]

این کمیته با شرکت سه عضو از سوئد و سوئیس و اندونزی تشکیل گردید . و در 19/6/1930 به بیت المقدس آمد تا کار خود را که حدود یک ماه به طول انجامید آغاز کند ، طی این مدت 33 بار تشکیل جلسه داد و به آراء و نظرات طرفین ، اعراب و یهودیان ، و شهادتهای آل شهود ارائه شده توسط دو گروه و نیز 61 سند گوش داده و آنها را مورد بررسی قرار داد .

شکل اساسی که کمیته در آن زمان با آن مواجه بود ، تلاش صهیونیستها برای تغییر وضعیت کنونی اماکن مقدسه بود ، به طوری که تلاشهای خود را ابتدا بر حائط البراق ، با پیشگیری شیوه های تدریجی روبه رشد متمرکز ساخت به طوری که این شیوه به ادعای حق یهود در تصاحب و مالکیت حائط المکی انجامید . مرحله ( گام ) اول این طرح با نصب و قرار دادن صندلیها و چراغ و پرده ، برخلاف عادت قبلی در برابر دیوار شروع شد . تا این امر به حق تقدم یهود و در ادعای مالکیت زمینی که این ابزار و وسائل در آن قرار دارند ، و به دنبال آن حق مالکیت حائط ( دیوار ) منتهی شود .

این کمیته بیانیه خود را در اول دسامبر 1930 ، به پایان رسانید ، و در آن به نتائجی رسید که مورد موافقت دولت

[[ پرونده : | روزنامه شرق ، شماره 60 ، ص 6 ]]

انگلیس و سازمان ملل قرار گرفت ، این بیانیه سند بین المللی مهمی جهت اثبات حق ملت عربی فلسطین در حائط البراق گردید . مهمترین این نتائج عبارتند از :

1. مالکیت دیوار غربی فقط از آن مسلمانان است ، و ملک غیرمنقول آنها به شمار می رود . زیرا آن جزء جدائی ناپذیری از حریم حرم شریف که از املاک وقف است ، می باشد و معبر موجود در برابر حائط و روبه روی محله معروف حاره غربی ، قرار گرفته که به خاطر موقوفه بودن این معبر طبق احکام شرع اسلامی برای کارهای خیر ، از آن مسلمانان است .
2. وسائل عبادت ، یا دیگر وسائلی که یهود می تواند در نزدیکی این دیوار ، با توجه به احکام این بیانیه ، یا طبق توافق طرفین قرار دهد . تحت هیچ شرایطی نمی تواند حق مالکیت غیرمنقول برای یهود در مورد دیوار یا معبر مجاور آن به وجود آورد "
3. یهودیان ، با رعایت شروط تعیین شده بیانیه می توانند به عبادت و گریه و زاری در همه اوقات به حائط غربی تمسک جویند .
4. نصب هرگونه خیمه یا پرده وماننده آن به دیوارممنوع است .
5. یهودیان حق بوق زدن در نزدیکی دیوار را ندارند .

بدین ترتیب و با وجود سلطه استعمار انگلیس در فلسطین ، و خشونت گروه استعمارگر صهیونیستی این کمیته بین المللی ، ثابت کرد که حائط البراق یک اثر مقدسی اسلامی است و هر سنگی در آن و معبر روبه رو و منطقه متصل داخل دیوارهای قدیمی شهر ، ملک غربی و وقف اسلامی بوده و یهودیان هیچ حقی در مالکیت ذره ای از آن را ندارند و یهودیان فقط حق زیارت دیوار را دارند و این امکان زیارت هم از گذشت و بزرگواری اسلامی نشأت می گیرد .

مأخذ :

1. گزارش کمیته بین المللی به سازمان ملل در سال 1930 .