ازی ، ابن الجراع

سه نفر به لقب ابن الجراع ازدی منسوب شده اند : پدر ، پسر و پسر عموی آن دو ، که هر سه متعلق به دوره ای واحد یعنی قرن سوم هجری بودند . پدری ، محمد بن عمر بن الجراع ازدی فلسطینی ، پسر ، ابوالعباس عبدالله و پسر عمو ، داود بن جراح هر سه از جمله فقها و راویان حدیث بودند .

مسن تر از آنها داوود است که در عسقلان سکونت داشت و به آنجا منسوب بود . وی در نیمه ی اول قرن سوم هجری می زیست و شاگردانی را تربیت نمود و گویا در اواسط قرن سوم هجری از دنیا رفت .

ابوعبدالله محمد بن عمر بن الجراح بعد از تحصیل در مکه در مکتب مالک بن انس و در دمشق در مکتب استادانی چون ولید بن مسلم و ابی زراعه رازی و استقرار در غزه* شهرت یافت . در آن روزها فلسطین شاهد آخرین روزهای ارتباط با عراق و حکام سامرا و ناظر بروز انقلاب عباس ابن سلیل و حکومت آماژور والی ترک ، قبل از تشکیل حکومت احمد بن طولون و پسرش خمارویه در مصر بود . ولی فلسطین بعد از آنها مرحله ای از فعالیت اقتصادی و فکری را پشت سر می گذاشت . بسیاری از اشخاص از خراسان و عراق به منظور تجارت و همچنین فرا گرفتن حدیث از علما به این سرزمین روانه می شدند . از جمله این افراد بخاری ، ترمذی ، ابوداود و ابن ماجه از زبدگان علم حدیث بودند .

ابو داود سلیمان بن اشعث محدث بزرگ و صاحب کتاب " السنن " در محضر ابن عبدالله بن جراح تلمذ نمود و از منبع فیضش بهره گرفت . می گویند این شخص حافظ به تمام معنا ، وزنه ای در علم و عابدی بود که بسیار روزه می‌گرفت ، تا سال 280 هجری در قید حیات بود تا اینکه در سن 80 سالگی دار فانی را وداع گفت . در زمان او و بعد از او ، فرزندش ابوالعباس عبدالله شهرت یافت که ابوداود ، ابن جریر طبری ، اسفراینی و دیگران از وی درسهایی فرا گرفتند . وی از نظر علم و تقوی دست کمی از پدرش نداشت . منابع به تاریخ وفات او اشاره نکرده اند ولی احتمالاً در فاصله ی بین اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری از دنیا رفته است .

مآخذ :

ابن حجر : تهذیب التهذیب ، حیدرآباد 1325 - 1327ھ .

یاقوت : معجم الادباء ، بیروت 1968