کنعان ، توفیق ( 1882 - 1964 )
توفیق کنعان یکی از پزشکانی بود که در بیت جالا متولد شد . بعد از اینکه تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مسقط و قدس به پایان رساند وارد دانشگاه آمریکایی بیروت شد و در سال 1905 فارغ التحصیل گردید . او در مراکز مختلف نظامی شهری به طبابت پرداخت . وی به
قدیمی ترین پزشک عرب در شهر قدس مشهور است . وی به شش زبان خارجی ، می توانست مسائل پزشکی ، فرهنگی ، سیاسی و ملی خود را بنویسد . بیشتر نوشته های او به زبان انگلیسی و آلمانی و عربی بود . از جمله :
- الموت ام المباة ( 1908 ) .
- الطب الشعبی فی ارض الکتاب القدس .
- اولیاءالمسلمین و مقدساتهم ( 1927 ) .
- قضیه عرب فلسطین ( 1936 ) .
- الصراع فی ارض اسلام ( 1938 ) .
در سال 927 رئیس گروه عقاید و سیاست شرقی فلسطین و رئیس مجله JPOS) Journal of Palestine (oriental Societyشد ، این مجله تحقیقات مختلف درباره مسائل باستان شناسی ، تاریخی ، جغرافیایی و رسوم ملی باستان شناسی ، تاریخی ، جغرافیایی و رسوم ملی و بومی فلسطین بود .
دکتر هیلما جرانکفیست درباره توفیق کنعان این چنین گفته است : " او پژوهشگر ورزیده و خبره ای است که به بررسی مسائل ملت فلسطین می پردازد . " دولتی بود که با تلاش و کوشش خود به مطالعه و نوشتن و جمع آوری عقاید و آداب و رسوم ملت فلسطین می پرداخت و در این مورد سخنرانی هایی نیز می کرد . دکتر کنعان رهبر حرکت احیاء آداب و رسوم فلسطین گردید .
به علت دقت علمیش با سایر افراد متفاوت بود و به جهت همین دقت علمیش با سایر افراد متفاوت بود و به جهت همین دقت علمی ، شک و تردید در اعمال او راه نمی یافت . از مهمترین این فعالیتها ، بررسی های او درباره گورستان بزرگان فلسطینی و خانه های مردم و اعتقادات آنها و پیرامون آب و چاهها و چشمه ها و سحر و جادو و جن و روح " نور و تاریکی " عقاید دختران در فلسطین را می توان نام برد . هنگامی که این نوشته ها به زبان عربی ترجمه و منتشر گشت مانند سندی از روایات ملت فلسطین بود . توفیق کنعان در قدس وفات یافت .
مآخذ :
- عودت ، یعقوب : من أعلام الفکر و الادب فی فلسطین ، عمان 1976 .
- سرحان ، نمر : دراسات توفیق کنعان فی الفکور الفلسطینی ، مجله شوؤن فلسطینه ، العدد 16 کانون .
