کمیته های دانشجویان فلسطینی در دانشگاههای اسرائیلی

از دانشنامه فلسطین


دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیلی با مشکلات متعددی در زمینه های برخورد اجتماعی ، مساوات تبعیض نژادی و طبقاتی و گرایشات سیاسی روبه رو شدند و به منظور رفع این مشکلات کمیته هائی که مسائل آنان رامطرح سازد و مشکلات ویژه زیر را حل و فصل نماید ، تأسیس کردند :

  1. مسائل دانشجویان عرب
  2. مسائل ملت عرب
  3. مسائل ملتهای مبارز

اولین کمیته دانشجوبی از روشنفکران فلسطینی دانشگاههای اسرائیلی در سال 1958 در بیت المقدس تشکیل گردید . هدف نخست این کمیته راه اندازی امور دانشجویان فلسطینی دانشگاهها و توجیه دانشجویان جدید دانشگاه بود .

با وجود اینکه دانشجویان فلسطینی این کمیته را به عنوان تنها نماینده خویش به حساب آوردند ، ولی مدیریت دانشگاهها و سازمان دانشجویان یهودی آن را به رسمیت نشناخت . این کمیته در سال 1965 توانست روابط محکمی با گروهها و شخصیتهای متعدد یهودی برقرار نماید . به تدریج فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد .

دانشجویان فلسطینی که اغلب آنها از نقاط دورافتاده وارد دانشگاه شده بودند ، زندگی دردناک شهروندان فلسطینی در فلسطین اشغالی و تبعیض هایی را که علیه آنان اعمال می شد ، مشاهده می نمودند . به همین دلیل دانشجویان فلسطینی مسأله خودشان را با مسأله ملت خویش پیوند داده و از طریق کمیته های خود در دانشگاههای اسرائیلی فعالیتهای سیاسی چشمگیری انجام داده و در مبارزه ملتشانعلیه صهیونیسم شرکت نمودند . اهدافی که به خاطر آنها وارد میدان مبارزه شدند در نکات زیر خلاصه می شود :

1 - حکومت نظامی :

حکومت نظامی مانع بزرگی بر سر راه دستیابی روشنفکران فلسطینی به کار مناسبی بعد از پایان تحصیلات آنها به حساب می آید . این در صورتی است که آنها در برابر ظلمهایی که در حق اعراب اعمال می شود سکوت اختیار ننمایند . فرماندار نظامی در بسیاری از مواقع اجازه ورود دانشجویان به بیت المقدس و خروج از آن را نمی دهد . دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیلی بارها در اعتراض به نظام حکومت نظامی تظاهراتی به راه انداخته و با انتشار و توزیع بیانیه هایی خواهان مبارزه علیه سیاست تبعیض نژادی در اسرائیل شدند .

2 - تبعیض نژادی :

چیزی که بیش از همه احساسات دانشجویان فلسطینی را تحریک می کند تبیعض نژادی علیه ملت فلسطین و به ویژه علیه دانشجویان می باشد . بیشتر آنها از بیکاری ، بازداشت ، خفقان و تبعیض رنج می برند . با وجود اینکه قانون اسرائیل ، آزادی بیان را تصریح نموده است ، ولی این آزادی در مورد دانشجویان فلسطینی اجرا نمی شود و به محض اینکه دانشجویی عربی عقیده ای ابراز نماید تحت تعقیب قرار می گیرد .

3 - مصادره زمینها :

دانشجویان فلسطینی جبهه خصمانه ای در قبال مصادره زمینهای عربی توسط مقامات اسرائیل اتخاذ می نمایند .

4 - وحدت عربی :

دانشجویان عرب به منظور تحقق وحدت و یکپارچگی عربی که آن را وسیله نجات این امت از سلطه استعمار به شمار می آورند مبارزه می کنند .

5 - مسأله مبارزه علیه استعمار :

دانشجویان فلسطینی در مناسبتهای مختلف طی صدور اعلامیه هایی مبارزات ملتهای آفریقا ، آسیا و آمریکای لاتین علیه استعمار قدیم و جدید را مورد تمجید قرار داده اند .

مقاومت دانشجویان فلسطینی بعد از وقوع جنگ

1967 بالا گرفت و مقامات رژیم صهیونیستی برخی از دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیل را به اتهام حمایت از جنبش مقاومت فلسطین بازداشت کردند .

مطبوعات اسرائیل و در رأس آنها روزنامه یدیعوت " آحرونوت " از این دستگیری ها به عنوان توجیهی برای آغاز حملات تبلیغاتی شدید و خونبار علیه دانشجویان فلسطینی استفاده نمودند و آنها را تهدید کردند چنانچه به فعالیتهایشان ادامه دهند زندگیشان در معرض خطر قرار خواهد گرفت . کمیته دانشجویان فلسطینی ضمن محکوم ساختن این تحریک نژادپرستانه پیامد بعدی آن را گوشزد نمود . دانشجویان با تشکیل جلسات ، سخنان اعتراض آمیزی نیز نسبت به دستگیری اداری ایراد نمودند .

افزون بر آن ، دانشجویان عرب صدای اعتراض خود علیه منع فعالیت فارغ التحصیلان دانشگاهی عرب در دانشگاههای اسرائیلی را بلند کردند . به عنوان نمونه در سال 1971 به دنبال تصمیم " اکتسین " پروفسور صهیونیستی دایر به جلوگیری از فعالیت فارغ التحصیلان فلسطینی در دانشگاه هیاهوئی در حیفا به راه افتاد . ناگفته نماند که دستگاههای اطلاعاتی اسرائیل قبلاً به وی اطلاع داده بودند که اعراب کاندیدا برای فعالیت در دانشگاه ، عناصر ضد دولتی هستند . بنابراین تنها در صورت اطمینان از وفاداری فلسطینیان به دولت یهودی می توان آنها را به سمت هایی برگزید . مفهوم وفاداری نسبت به مقامات رژیم صهیونیستی در اظهارات " اوری طون " مشاور وزیر معارف در امور عربی به این شکل صریح آمده است :

" هر عرب بی طرف در مبارزه دولت علیه ماست " .

" اوری لوبرانی " مشاور سابق حکومت اسرائیل در امور عربی نیز در این زمینه گفته است :

" مقامات اسرائیل در بدو امر دانشجویان عرب را بدون ارائه کوچکترین دلیل و توجیهی بازداشت می نمودند . "

ولی بعد از گسترش دامنه فعالیتهای چریکی در داخل سرزمینهای اشغالی ، مقامات حکومت اسرائیل پیوستن دانشجویان عرب به هسته های سری جنبش مقاومت فلسطین را به عنوان توجیهی برای اتخاذ شیوه های سرکوبگرانه ارائه نمودند . آنچه موجب نگرانی روزافزون مقامات اشغالگر شد اتحاد و همبستگی ملت فلسطین در سرزمین اشغالی باجنبش مقاومت فلسطین بود . آنچه بر شدت خشم این مقامات افزود انتشار بیانیه هایی از سوی کمیته دانشجویان عرب درباره ضرورت عقب نشینی اسرائیل از سرزمینهای اشغالی فلسطین و به رسمیت شناختن حقوق ملی ملت فلسطین بود .

نتایج جنگ 1973 موجب مقاومت شدید اعراب در برابر سیاستهای سرکوبگرانه اسرائیل بود . کمیته های دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیل در خلال سالهای 1974 و 1975 در اعتراض به سیاستهای تبعیض نژادی و انواع محدودیتها و تعقیبهایی که دانشجویان عرب در معرض آن قرار می گیرند ، دست به فعالیتهای گسترده ای زدند . تظاهرات و جلسات همبستگی تشکیل گردید و در برخی از این جلسات شخصیتهای یهودی نیز شرکت نمودند . علاوه بر این سمیناری در صحن " ملوک اسرائیل " در بیت المقدس برای اعلام همبستگی با دانشجویان عرب برپا شد . از بارزترین هواداران یهودی در این سمینار ، " یوری اونیری " عضو کنیست ( پارلمان ) اسرائیل و سردبیر مجله " هاعولام هازیه " بود . روزنامه " یدیعوت احرونوت " در توصیف این جلسه نوشت :

" تظاهرات اعتراض آمیزی به منظور برابری دانشجویان عرب با دانشجویان یهودی در شرایط قبولی در دانشگاهها ، مسکن ، در نظر گرفتن کار مناسب برای فارغ التحصیلان و نیز حق سازماندهی و فعالیت در صحن دانشگاه بود . "

دانشجویان عرب دانشگاه " بار - - ایلان " در تاریخ 12/3/1975 تظاهراتی به راه انداختند . این دانشگاه در تفسیری از فعالیت دانشجویان عرب اظهار داشت :

" برخورد بین دانشجویان عرب بار - - ایلان و مسئول ین دانشگاه و دیگر دانشجویان زمانی آغاز شد که آنها روز بعد از " کشتار هتل سافوی " اعلامیه های مخالفی در صحن دانشگاه توزیع کرده و افرادی به زور آنها را مصادره نمودند " .

وی همچنین گفت :

" برای جلوگیری از وقوع درگیری شدید از اجرای تصمیم دانشجویان مبنی بر به راه انداختن تظاهراتی در برابر دانشگاه جلوگیری به عمل آمد و دستور اخراج آنان صادر شد . "

او ضمن مخالفت با به رسمیت شناختن کمیته

دانشجویان فلسطینی اظهار عقیده نمود که اتحادیه دانشجویان فقط سخنگوی رسمی تمامی دانشجویان می باشد . اما دانشجویان عرب گفتند که مدیریت دانشگاه حدود 200 نفر مزدور استخدام کرد که چنانچه دانشجویان شورشی از دانشگاه خارج نشوند آنها را با کابلهای آهنی مورد ضرب و جرح قرار دهند .

حملات تحریک آمیز و به رسمیت نشناختن کمیته های دانشجویان فلسطینی تنها منحصر به دانشگاه بار - ایلان نبود ، بلکه تمامی دانشگاهها و دانشکده های عالی ( اسرائیل ) را نیز شامل گردید . روزنامه " عل همشمار " گزارش داد که انجمن دانشجویان اسرائیلی دانشگاه " بن گوریون " در نقب طی انتشار بیانیه ای با ادامه فعالیت کمیته دانشجویان فلسطینی که مدتی قبل در دانشگاه تشکیل گردید ، به شدت مخالفت نمودند .

در روزنامه " معاریو " آمده است کمیته دانشجویان فلسطینی دانشگاه بن گوریون که از 60 دانشجو تشکیل شده است یک هیأت سیاسی چپگر است .

این کمیته در مقابل اعمال محدودیتها و به رسمیت نشناختن دانشجویان عرب توسط مؤسسات آموزشی اسرائیل ، اجلاس مردمی در شهر ناصره برپا نمودند . از این اجلاس اتحادیه منطقه ای که در آن تمامی کمیته ها نمایندگی دارند ، منشعب گردید .

سخنرانان جلسه خشم خویش را نسبت به مؤسسات دانشگاهی اسرائیل - که کمیته های دانشجوئی عرب را به بهانه اینکه آنها وابسته به گروههای خارجی هستند ، به رسمیت نمی شناسد - ابراز نمودند .

لازم به تذکر است که اتحادیه منطقه ای کمیته های دانشجویان عرب شامل کمیته هایی است که نمایندگی دانشجویان فلسطینی دانشگاههای بیت المقدس ، تل آویو ، بار - بیلان ، حیفا و بئرسبع را عهده دار می باشند .

کمیته های دانشجویان فلسطینی از حمایت توده ای در محافل عربی برخوردار شدند . در این زمینه روزنامه اسرائیلی " عل همشمار " گزارش داد . جلسات همبستگی متعددی با دانشجویان عرب در ناصره و مثلث تشکیل گردید و شهروندان عرب حمایت کامل خویش را از مبارزه دانشجویان عرب علیه سیاست اسرائیل در تمامی زمینه ها ابراز داشتند .

این حمایت مردمی از دانشجویان عرب موجب انجام هر چه بیشتر فعالیت سیاسی برای مطرح ساختن هویت فلسطینیان گردید و البته اوج گیری پیروزی های داخلی وبین المللی انقلاب فلسطین که روح ملیت پرستی را در کالبد روشنفکران عرب فلسطین اشغالی زنده نمود هویت فلسطینیان را متبلور ساخت . اینک آنها امیدوارند روزی در کشور و دولت خاص خودشان زندگی نمایند .

استاد " جان همافمن " قبلاً در سال 1972 در مورد گرایشات میهن پرستانه دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیلی ، تحلیلی انجام داده و به این نتیجه رسیده بود که وفاداری این دانشجویان تنها " برای شخصیت فلسطینی " است و هیچ علاقه ای نسبت به حکومت ( اسرائیل ) ندارند .

دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیلی ، گرایشات " فلسطینی " خودشان را در مطبوعات سرزمین اشغالی و در اعلامیه ها و بیانیه هایشان به گونه ای ابراز نموده و به این منظور سازماندهی متعددی تشکیل دادند که از بارزترین آنها کمیته دفاع از سرزمین عربی و جنبش فرزندان وطن می باشد .

در بیانیه دانشجویان عرب دانشگاه تل آویو که در ژوئن 1976 انتشار یافت ، آمده است :

" فلسطینیان این سرزمین جزء جداناپذیر ملت عرب فلسطینی هستند که هملگی تا سال 1948 در سرزمین فلسطین زندگی می کردند . "

دانشجویان فلسطینی دانشگاه تل آویو در مراسم روز زمین که در تاریخ 30/3/1976 برپا گردید طی ارسال پیامی به ملت فلسطین حمایت خودشان را از خواسته های ملی اقشار ملت فلسطین داخل و خارج سرزمین اشغالی مورد تأکید قرار دادند .

کمیته های دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیلی بعد از سفر انورسادات رئیس جمهور مصر به بیت المقدس طی انتشار بیانیه هایی رژیم سادات را به فعالیت در جهت زیر پا گذاشتن مسأله فلسطین مطابق با طرحها و توطئه های امپریالیسم جهانی متهم نمود .

بیانیه های اقشار فلسطینی خواهان ایستادگی در برابر این طرحها و همبستگی با سازمان آزادی بخش فلسطین شدند و این امر از دیدگاه مطبوعات اسرائیل آغاز " یک پدیده بسیار خطرناکی " بود . به همین خاطر مقامات اسرائیلی حملات انتقامجویانه ای علیه دانشجویان عرب به راه

انداختند . برخی از دانشگاهها از به رسمیت شناختن کمیته های دانشجویان سرباز زدند و صهیونیستها یکصدا خواهان " اجرای سیاست سرکوبگری " در حق دانشجویان عرب شدند و از طرف دیگر محافل دانشجویان صهیونیستی خواهان اخراج دانشجویان فلسطینی از دانشگاههای اسرائیل شدند . برخوردهای متعددی بین دانشجویان و صهیونیستها صورت گرفت و محمود محارب رئیس کمیته دانشجویان فلسطینی دانشگاههای اسرائیل در تفسیری از این برخوردها اظهار داشت :

" ما جبهه مقاومی در برابر اعمال ظلمهای اسرائیل در حق ملت فلسطین ، مصادره زمینها ، انهدام منازل و طرح هرگونه راه حل امپریالیستی مغایر با حقوق مشروع ملت فلسطین می باشیم و از تشکیل یک حکومت مستقل فلسطینی به رهبری سازمان آزادی بخش فلسطین در هر بخش آزاد شده ای از سرزمین فلسطین حمایت می کنیم . "

رئیس کمیته دانشجویان افزود :

" دانشجویان فلسطینی با قراردادهای کمپ دیوید و تمامی طرحهای امپریالیستی که هدفشان محو هویت مسأله قدس باشد ، مخالفند . "

بعد از تشدید حملات صهیونیستها ، کمیته های دانشجویان فلسطینی فعالیت خود را تحت نام " جنبش ترقیخواه ملی " دنبال نمودند . فعالیت این جنبش موج توفنده ای در سطح رسمی ، دانشگاهها و رسانه های تبلیغاتی صهیونیستی به وجود آورد . به دنبال این امر ، حملات سرکوب گرانه شدیدی علیه دانشجویان فلسطینی به ویژه در پی بیانیه ارسالی آنها به رهبر سازمان آزادی بخش ، آغاز شد . در قسمتی از این بیانیه آمده است :

" جنبش ترقیخواه ملی هرگز موجودیت صهیونیسم را به رسمیت نمی شناسد . "

این بیانیه خواهان وحدت سازمانهای مقاومت فلسطینی براساس یک طرح فعالیت مبارزاتی و مخالفت با تمامی قطعنامه های شورای امنیت و کنفرانس ژنو و محکوم ساختن سادات رئیس جمهور مصر گردید و از دانشجویان خواست همچنان به مبارزات خویش علیه اسرائیل تا تحقق پیروزی ادامه دهند .

مقامات اسرائیل از این بهانه به عنوان انگیزه ای برای سرکوب جناح معتدلی در بین اعراب مقیم ( اسرائیل ) استفاده نمود . از سوی دیگر اتحادیه کل دانشجویان یهودی خواهان " اخراج فوری عوامل سازمان آزادی بخش فلسطین از دانشگاههای اسرائیل " شدند . همچنین " شوشانا اربیلی الموزیلینو " نماینده کنیست پارلمان از حزب " معراخ " ( کارگر ) در مورد بحث و بررسی درخصوص بیانیه دانشجویان عرب که خود را اعضای " جنبش ترقیخواه ملی " می نامند و مخالف موجودیت صهیونیستی هستند پیشنهادی به کنیست ارائه نمود و اظهارات دانشجویان عرب هوادار سازمان آزادی بخش فلسطین و فعالیتهای آنان را محکوم نمود و خواهان اخراج این عده از دانشگاهها گردید .

علاوه بر این ، چهار نفر دیگر از اعضای کنیست از جمله " امنون لین " از حزب " لیکود " و " یهودابن مئیر " از حزب " مفدال " ضمن ارائه پیشنهادات مشابه خواهان " تحویل نگارندگان بیانیه به دادگاه شدند . "

" زفولون همر " وزیر معارف و فرهنگ اسرائیل به نمایندگی از طرف حکومت لیکود صراحتا اظهار داشت :

" دانشجویانی که به طور علنی علیه موجودیت ما توطئه می کنند هیچ گونه حقی را دارا نیستند . "

وی در ملاقات با کمیته رؤسای دانشگاهها گفت :

" سکوت در مقابل فعالیتهای دانشجویانی که مردم را علیه حکومت تحریک می کنند جایز نیست . "

حکومت مناخیم بگین از پاسخگویی در مقابل این خواسته ها تعلل نورزید . در تاریخ 25/1/1979 نیروهای پلیس اسرائیل منازل دانشجویان عرب را در جبل المکبر مورد هجوم قرار داده و شش تن از دانشجویان را به اتهام همکاری با سازمان آزادی بخش فلسطین مطابق بند 110 قوانین دفاعی در حالت فوق العاده سال 1945 به اقامت اجباری محکوم نموده و به آنها دستور دادند بلافاصله به روستاهایشان مراجعت کنند و خود را به مراکز پلیس معرفی نمایند .

دانشجویان در یک کنفرانس مطبوعاتی ضمن پاسخ به این اقدام ، آمادگی خودشان را برای شرکت در فعالیتهای سیاسی و نظامی سازمان آزادی بخش فلسطین اعلام نموده و هدف نهایی انقلاب فلسطین را که در تشکیل یک دولت دموکراتیک در سرزمین دربرگیرنده عربها و یهودی ها می باشد ، مورد تأیید قرار دادند . مبارزه ای که کمیته های دانشجویان در سرزمین فلسطین رهبری کردند ، بخش حیاتی از مبارزه نیروهای انقلابی فلسطین را تشکیل داده و به عنوان

رکن مهمی از ارکان تحقق پیروزی به حساب می آید .

مآخذ :

  1. قهوجی ، حبیب : العرب فی ظل الاحتلال اسرائیلی منذ ام 1948 ، بیروت 1972 .
  2. Fauzi al Asmar : Israel Revisited, Journal of palestine studies, no 23, 1977
  3. Hofman, John and NadimRohana : Young Arabsin israel : someaspectsof a conflicted social ldentity, Journal of social psychology, lxlix, 1976.
  4. Meir, P. : the State of Israel and the Palestinian National Move Ment, New out ook, Tel Aviv - 1917, 1976.