قالونیا ( روستای - )

روستایی است که از سوی شمال غربی ، در پنج کیلومتری شهر بیت المقدس ، بر سر جاده اصلی بیت المقدس - - یافا ، واقع شده است . این روستا توسط جاده فرعی به روستاهای بیت اکسا ، بیت سوریک ، بدو ، دیر یاسین و عین کارم ، متصل می شود . این روستا با توجه به موقعیت استراتژیکی خود ، یکی از مستعمراتی بود که برخی از رهبران رومی ، بر سر جاده های نظامی ، ساخته بودند .

قالونیا از زمان کنعانیها ، بالای یکی از کوههای بیت المقدس ، با 600 متر ارتفاع از دریا ، ساخته شده است . دره قالونیا در مسیر امتدادی که از سوی شرق خود به سوی جنوب پیدا می کند به نام دره عین کارم و در امتداد آن به سوی غرب ، به دره صرار مشهور است . از زمانهای دور ، موقعیت این روستا به دلیل سهولت دفاع از آن ، جنبه نظامی داشته است .

بیشتر خانه های این روستا از سنگ ساخته شده و شکل کلی شهر دایره ای یا شبه دایره است . روستا از تعدادی

محله که به وسیله خیابانهای دایره ای شکل از هم جدا شده اند ، تشکیل شده است . مساحت آن به دنبال توسعه ای که در دوران حکومت مختار بریتانیا ، پیدا کرده بود ، به 78 جریب رسید . امتداد این توسعه در آغاز به سوی شمال غربی و سپس به سوی جنوب ، به صورت خانه هائی پراکنده در مسیر جاده بیت المقدس - - یافا ، بوده است . در قسمت شرقی آن چند مغازه ، مسجد و مدرسه ابتدایی وجود دارد . آب آشامیدنی اهالی قالونیا از چشمه های اطراف روستا تأمین می شود . در اطراف این روستا آثاری از خرابه های ساختمانهای قدیمی مانند خرابه بیت مزه و بیت طلمة به چشم می خورد .

مساحت زمینهای اطراف قالونیا به 844/4 جریب می رسد که 64 جریب آن متعلق به جاده هاست . صهیونیستها قبل از سال 1948 یک پنجم زمینهای آن را صاحب شدند . محصول قالونیا ، حبوبات ، تره بار ، زیتون و انگور است . آب کشاورزی آن از باران و چشمه های اطراف روستا تأمین می شود .

جمعیت آن در سال 1922 حدود 549 نفر بود که به سال 1931 به 633 نفر که در 156 خانه ساکن بودند ، رسید . این تعداد به سال 1945 به 900 نفر افزایش یافت . در سالهای 1930 و 1933 به ترتیب توسط صهیونیستها دو شهرک " موتسا " و " موتسا عیلیت " ساخته شد . بالأخره در سال 1948 بود که قالونیا پس از اشغال ، به وسیله صهیونیستها ویران شد و ساکنان آن نیز آواره گردیدند و در سال 1956 بود که بر ویرانه آن شهرک " مفسرت بروشالایم " ساخته شد .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنافلسطین ، جلد 8 ، ق 2 ، بیروت 1974 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 ، تابلوی قدس .