عرابه ( شهرک - )

شهرک عربی است که در 13 کیلومتری جنوب غرب شهر جنین واقع شده است . از نزدیکی آن تعداد زیادی راه آسفالته منشعب می شود که این شهرک را به شهرهای جنین ، طولکرم ، نابلس ، قباطیة ، یعبد و کفر راعی در کرانه غربی متصل می کند . عرابه بر بالای تپه های کم ارتفاعی که بیش از 380 متر از سطح دریا ارتفاع ندارند ساخته شده است . این تپه ها خطی را برای تقسیم آب بین دره نص و دره غراب تشکیل می دهند که هر دو منبع رودخانه مفجر هستند .

این شهرک از ساختمانهایی تشکیل شده که از سیمان و سنگ بنا شده و از میان این بناها شبکه ای از خیابانهای آسفالته مستقیم عبور می کند و نقشه تنظیم آن به شکل مستطیل است . توسعه عمرانی در شهرک رشد یافته و

ساختمانها به شکل عمودی توسعه یافته اند .

اکثر این ساختمانها دو طبقه هستند و از نظر رشد افقی به شکل دایره ای و در موازات راههای شمال غربی و شمال شرقی و جنوب می باشد . مساحت عرابه در حال حاضر متجاوز از 500 جریب است و محله های تجاری اصلی بر دو طرف یکی از خیابانهای مستقیم در قسمت شمالی شهرک امتداد یافته است .

علاوه بر این مغازه های پراکنده در نقاط مختلف شهرک شهرداری وجود دارد که در اوایل دهه 1960 تأسیس شد و در آسفالت خیابانها و برق رسانی به تمام شهرک نقش بزرگی را ایفا کرد . شهرک برای مصرف آب متکی به آبهای باران زمستانی رود که در چاههای مخصوص جمع می شد . علاوه بر آن به آبهای چشمه که در سه کیلومتری شرق شهرک بود متکی بود .

اخیرا چاه جدیدی حفر شده که آب فراوانی از آن فوران می کند و باعث شده که شهرداری بتواند آب را از طریق لوله به خانه ها برسانند . امکانات دیگری نیز در عرابه وجود دارد ، در این شهرک سه مدرسه وجود دارد که یک مدرسه متوسطه در قسمت شمال غربی برای پسران است و یک مدرسه متوسطه در ناحیه شرقی برای دختران . در آن سه مسجد و دفتر پست و درمانگاه وجود دارد .

زمینهای تابعه عرابه به 39901 جریب می رسد که

343 جریب آن را راهها و دره ها در برگرفته اند . قسمتی از این زمینها به سوی ارتفاعات و قسمتی دیگر به سوی دشتها امتداد یافته است . اقتصاد عرابه بر کشاورزی متکی است و موفقیت بزرگی را به خاطر زمینهای حاصلخیز و آب و هوای ملایم و بارندگی کافی ( 700 میلیمتر در سال ) به ارمغان آورده است .

مساحت وسیعی از زمینهای عرابه به بخش کشاورزی اختصاص یافته است به ویژه کشت درختان میوه ، به طوری که درختان زیتون بیشترین مساحت کشاورزی زمینهای مرتفع را در برگرفته که بعد از آنها درختان بادام قرار دارد . کشت سبزیجات و حبوبات در زمینهای باز متمرکز شده است . کشاورزی در درجه اول بر آبهای باران متکی است و در درجه دوم بر آب چاهها و چشمه ها .

بخشی از تولیدات عرابه مازاد بر نیازهای اهالی آن است که حبوبات به جنین و مناطق مجاور و سبزیجات به بازارهای کرانه شرقی اردن صادر می شود . ساکنان عرابه به تربیت و پرورش حیوانات مخصوصا گوسفند و بز مشغولند . اما ثروت حیوانی با مشکلاتی نظیر کمبود چراگاه و بالا بودن هزینه پرورش حیوانات مواجه است بنابراین تعداد حیوانات در سالهای اخیر کم شده است .

تعداد ساکنان عرابه از 2196 نفر در سال 1922 به 2500 نفر در سال 1931 افزایش یافت و در سال 1945 تعداد ساکنان آن به 810,3 تن رسید . تعداد جمعیت در سال 1980 حدود 7000 نفر تخمین زده شد . اهالی عرابه به کارهای مختلفی می پردازند چه در داخل شهرکشان و چه در خارج آن . در داخل تعداد زیادی از ساکنان به کشاورزی و بازرگانی مشغولند و در خارج بعضی از آنها در مشاغل مختلفی در عربستان سعودی و کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس مشغولند .

آنها سرمایه هایشان را در طرحهای عمرانی و بازرگانی در عرابه به کار می گیرند . به نظر می رسد که بازرگانی اخیرا رونق گرفته است ولی در زمینه کشاورزی و صنعتی فعالیت اندک است و منحصر به تولید بعضی از مواد غذایی مانند آرد گندم و روغن زیتون و تولیدات شیر می باشد . در عرابه دو کارگاه روغن گیری زیتون وجود دارد که مازاد روغن شهرک بر بازارهای کرانه شرقی صادر می شود . در این شهرک دو آسیاب حبوبات نیز وجود دارد .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 3 ق 2 ، بیروت 1971 .
2. نقشه فلسطین مقیاس 000,501 تابلو جنین .